الوقت_ با اعلام نتايج رسمي انتخابات رياستجمهوري در ازبكستان كه در 29 مارس 2015 ميلادي(9 فروردين 1394) برگزار شد، همانطور كه انتظار ميرفت اسلام كريماُف رئيس جمهوري كنوني ازبكستان توانست با كسب 90.93 درصد آراء در جايگاه خود ابقا شود.
در اين انتخابات 20 ميليون و 798 هزار و 52 نفر از اتباع واجد شرايط اين كشور حضور داشتند و 17 ميليون و 122 هزار و 159 نفر آنها به اسلام كريماُف رأي دادند.
بر اساس قانون اساسي ازبكستان، نامزدها براي تصدي سمت رياستجمهوري بايد دستكم 50 درصد آراي صحيح را به خود اختصاص دهند. بر اساس متمم قانون اساسي ازبكستان كه در سال 2011 به تصويب رسيد، كريماُف براي يك دوره پنج ساله رياستجمهوري اين كشور را عهدهدار خواهد شد .
انتخابات روز يكشنبه سومين دوره انتخابات رياستجمهوري ازبكستان بعد از استقلال (1991)در ۱۶ سال اخير محسوب ميشود. در واقع مردم ازبكستان تجربه شركت در انتخابات را در دوران پس از استقلال در شرايطي تقريباً مشابه آنچه در زمان شوروي جريان داشت تجربه كردند .
در اين دوره از انتخابات علاوه بر اسلام كريماُف رئيسجمهوري فعلي 77 ساله ازبكستان كه ازسوي حزب ليبرال دمكراتيك، نامزدشده بود سه نامزد ديگر به نام هاي حاتمجان كتماناُف از حزب دموكراتيك خلق، اكمل سعيداُف از حزب دموكراتيك و نريمان عمراُف از حزب سوسيال دموكراتيك عدالت نامزد احراز پست رياستجمهوري ازبكستان شده بودند.
مروري بر نقش و كاركرد هر يك از احزاب و نامزدهاي تائيد صلاحيت شده براي شركت در چهارمين دوره انتخابات رياست جمهوري ازبكستان در عرصه تحولات اين كشور نشان مي دهد كه نه تنها اين دسته از احزاب، بلكه نامزدهاي آنها در برابر حزب حاكم ليبرال دموكراتيك و شخص اسلام كريماُف ناتوان از ايفاي نقشي برابر وي در انتخابات 29 مارس هستند. بنابراين كريم اف براي انتخاب مجدد با رقيب جدي روبهرو نبود.
دراين انتخابات نزديك به 300 ناظر از كشورهاي جهان و 3 سازمان بينالمللي شامل سازمان همكاري شانگهاي، سازمان همكاري اسلامي و سازمان جهاني ارگانهاي انتخاباتي و همچنين سفراي كشورهاي كره جنوبي، چين، آمريكا و اتحاديه اروپا بر انتخابات رياست جمهوري ازبكستان نظارت داشتند.
ميرزا اولغ بيك عبدالسلاماُف، رئيس ستاد مركزي انتخابات ازبكستان گفته است، انتخابات رياستجمهوري طبق قانوناساسي ازبكستان و مطابق با مقررات و استانداردهاي جهاني برگزار شده است .وي گفت: موارد تخلف از قانون انتخابات مشاهده و گزارش نشده است.
ميرزا اولغ بيك عبدالسلاماُف، تأكيد كرد: مردم در انتخابات رياستجمهوري ازبكستان بهطور داوطلبانه حضور يافتند و نامزد مورد نظر خود را آزادانه انتخاب كردند .
ناظران كشورهاي همسود نيز اعلام داشتند انتخابات منصفانه و سالم برگزار شده است. ناظرين جامعه كشورهاي مستقل مشترك المنافع (همسود) به سرپرستي ولاديميرگاركان معاون كميته ويژه اين جامعه برانتخابات نظارت داشتند .
كريماُف در 30 ژوئن 1938 از پدري تاجيك و مادري ازبك در شهر تاريخي سمرقند به دنيا آمد و دررشته اقتصاد تحصيلات عالي را طي كرد. وي درزمان شوروي سابق مسئوليتهاي زيادي ازجمله وزارت دارايي ورياست كميته مركزي حزب كمونيست ازبكستان را برعهده داشت .
اگر بخواهيم به صورت دقيقتر درباره عملكرد او در رهبري ازبكستان قضاوت كنيم بايد گفت كريماُف از ژوئن 1989 يعني دوسال قبل از فروپاشي شوروي زماني كه بهعنوان دبير اول حزب كمونيست انتخاب شد، زمام امور ازبكستان را در دست گرفت .
او موفق شد در دسامبر1991 بهعنوان اولين رئيسجمهوري ازبكستان پس از استقلال نام خود را در تاريخ اين كشور ثبت كند. با آنكه قرار بود پنج سال پس از آن براي باردوم در انتخابات شركت كند، تحت شرايط ويژه آن زمان تصميم گرفت با برگزاري همهپرسي در مارس 1995 مدت رياستجمهوري خود را تا سال 2000 تمديد كند .
در ژانويه سال 2000 مجدداً براي دومين بار درانتخابات پيروز شد اما اينبار هم تنها پس از 2 سال با اصلاح قانون اساسي درسال 2002 دوره رياستجمهوري را از 5 سال به هفت سال افزايش داد .
مهمترين بحران دوره حكومتي كريماُف در سيزده ماه مي 2005 در جريان تظاهرات مردم شهر جنوبي اَنديجان كه به گفته مسئولين ازبكستان حدود 190 نفر كشته شدند، شكل گرفت .
اما منابع ديگر شمار قربانيان عمليات ارتش درانديجان را به مراتب بيشتر دانستهاند. سركوب تظاهرات انديجان با واكنش انتقادآميز كشورهاي غربي از جمله ايالاتمتحده مواجه شد و در نتيجه، اسلام كريماُف، كه تا آن زمان سياستي متمايل به غرب را دنبال ميكرد، روابط دولت خود با اين كشورها را محدود كرد و در مقابل، روابط با روسيه و چين را گسترش داد به نحوي كه درحال حاضر از اين كشور بهعنوان يكي از متحدان اصلي روسيه در آسياي مركزي ياد ميشود .
كريماُف همواره تأكيد داشته كه ازبكستان را به سوي جامعهاي آزاد و مرفه هدايت كرده است اما ناظران بينالمللي آنچه را كه محدوديت آزاديهاي اساسي در اين كشور خواندهاند مورد انتقاد قرار دادهاند. رئيسجمهوري ازبكستان گفته است كه محدوديتهاي موجود براي جلوگيري از نفوذ و به قدرت رسيدن تندروهاي اسلامگرا ضرورت داشته است. اين درحالي است كه اكثر منابع روسي، آمريكا را به سازمان دهي انقلاب رنگي عليه كريماُف متهم ميكنند .
به گفته مسئولان انتخابات 29 مارس ازبكستان، در اين دوره نامزدها در ديدار با مردم برنامههاي خود را ارائه كردند. اما اكثر قريب به اتفاق مطبوعات و راديو تلويزيون دولتي براي برنامههاي اسلام كريماُف تبليغ ميكردند .
كريماف به اين موضوع شهرت دارد كه حتي به گروهي اندك از مخالفانش نيز اجازه نميدهد اعتراض كنند .