الوقت- به تازگی تل آویو صحنه جابجایی یکی از مهمترین پست های کابینه بود. به دنبال به توافق نرسیدن موشه یعلون وزیر جنگ سابق با بنیامین نتانیاهو، در نهایت این ژنرال ارتش رژیم صهیونیستی که عضو حزب حاکم نیز هست، از سمت خود کناره گیری کرد تا پست وزارت جنگ را به آویگدور لیبرمن تحویل دهد.
آویگدور لیبرمن کیست؟ وزیر جنگ جدید اسرائیل سیاستمدار پنجاه و چند ساله، رهبر حزب "اسرائیل خانه ما" و عضو کنست است. نگاهی به سوابق وی نشان می دهد که آویگدور لیبرمن وزارتخانه های مختلف را اداره و سکان مجموعه دیپلماسی رژیم را در دست داشته اما اظهاراتش در طول سال های گذشته بیشتری شبیه کسانی بوده که بر صندلی وزارت جنگ تکیه زده بودند.
وزیر جنگ جدید رژیم صهیونیستی رهبر حزب افراطی اسرائیل خانه ما است. حزبی که حتی بین اشغالگران نیز به افراط و ضد بودن با غیر یهودیها در فلسطین اشغالی شهرت دارد. لیبرمن چندین سال قبل طرحی ارائه داده بود مبنی براینکه مناطق عمدتا عرب نشین به فلسطینی ها واگذار شود و در ازای آن، مناطق یهودی نشین کرانه باختری در اختیار اسرائیل قرار بگیرد. از سوی دیگر وی یکی از طرفداران و پشتیبانان اصلی شهرک سازی در مناطق فلسطین است و حزب افراطی وی نیز او را پشتیانی می کند.
در حال حاضر بحث انتفاضه سوم، حمله به شهرک نشینان صهیونیست و تضمین امنیت اسرائیلی ها در کرانه غربی از یک طرف و تحرکات جنبش حماس در غزه از طرف دیگر دو مشکل بزرگ کابینه رژیم اشغالگر قدس است. وزارت جنگ اسرائیل در این زمینه مسئولیت مستقیم دارد زیرا حفظ امنیت شهرک های صهیونیست نشین و اداره کرانه باختری بر عهده این وزارتخانه است. برخی معتقدند که موشه یعلون منفعلانه عمل کرد و نتوانست این موج را خنثی کند. انتصاب لیبرمن در این شرایط، فضای سرزمین های اشغالی را امنیتی تر می کند زیرا مواضع وی در خصوص حماس و مقاومت بسیار خصمانه تر از دیگر وزرای پیشین است و تحلیلگران احتمال وقوع چندین جنگ از جمله نبرد در جنوب لبنان را می دهند.
نکته دیگر در خصوص لیبرمن غیرنظامی بودن وی است. شرح وظایف وزارت جنگ در رژیم صهیونیستی کمی متفاوت از نهادهایی مانند پنتاگون است. در اسرائیل وزیر جنگ با جلب نظر نخست وزیر، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح این رژیم را انتخاب می کند که بالاترین مرجع تصمیم گیر در ارتش آنان یا آنگونه که خود می گویند نیروهای دفاعی اسرائیل است. از فوریه 2015 میلادی تا کنون گادی آیزنکوت ریاست ستاد کل نیروهای ارتش اسرائیل را بر عهده دارد. شرایط رژیم صهیونیستی نیز به این صورت است که باید همیشه ارتش خود را آماده نگه دارد تا بتواند جلوی تهدیدات بگیرد. انتخاب لیبرمن به عنوان یک غیرنظامی و وزیرجنگی که همیشه کت و شلوار سیاست به تن داشته، می تواند بین نظامیان بلندمرتبه این رژیم اختلاف بیاندازد و این موج راه بیافتد که چرا یک غیرنظامی را به وزارت دفاع راه داده‌اند.
چرا لیبرمن؟
تلاش نتانیاهو برای حفظ کابینه ائتلافی یکی از دلایلی است که برای انتخاب لیبرمن عنوان می شود. انتخابات کنست که سال گذشته میلادی برگزار شد، نتیجه چندان مطلوبی به دنبال نداشت و نتانیاهو مجبور شد که با ائتلافی شکننده کابینه جدید خود را تشکیل دهد. حزب لیبرمن نیز در این دوره یکی از احزاب اوپوزیسون دولت در کنست به شمار می رفت و یکی از سرسخت ترین مخالفان سیاست های نتانیاهو بود. حضور وی در کابینه تا حدی از خطر از هم پاشیدگی دولت برای نخست وزیر می کاهد.
رابطه انتخاب لیبرمن با گفتگوهای سازش نیز یکی دیگر از زوایایی است که باید از آن به موضوع نگاه کرد. کشورهای مختلف از جهان عرب تا اروپا و آمریکا در طول سال هایی که از اشغال فلسطین می گذرد، نظرات مختلفی در خصوص این موضوع داشتند. برخی مانند آمریکا در طول این سال‌ها دوست سنتی اسرائیل بودند و برخی دیگر مانند عربستان و مصر و اردن دوستان جدید اسرائیل شدند. طی این سال ها نیز کشورهای مختلف به طرق گوناگون سعی کردند تا درگیری در سرزمین های اشغالی را پایان دهند و صلح برقرار کنند. این مسیر همیشه موانعی داشته و از جمله آنان بی اعتنا بودن تل آویو به قوانین بین المللی و عهد شکنی‌هایی است که با همپیمانان خود بسته است. ادامه شهرک سازی ها از جمله چالش های اصلی این روند است و حال که وزیر جنگ حامی اصلی ساخت و ساز در زمین فلسطینیان شده است، این مسیر سخت برای سازش از طریق کشورهای میانجی نیز سخت‌تر می شود.
در پایان باید این نکته را نیز در نظر داشت که دولت اوباما در دوره هشت ساله خود تلاش هایی برای کشاندن طرفین پای میز مذاکره کرد اما اینگونه عوامل جلوی انعقاد گفتگوها را می گرفت. در حال حاضر به نظر می رسد که برای اسرائیلی ها و همچنین دولتمردان آمریکایی مهم نباشد که در روند سازش چه اتفاقی میافتد زیرا واشنگتنی ها درگیر انتخابات ماه نوامبر هستند و اسرائیلی ها، منتظر نتیجه آن انتخابات.
محسن صالحی خواه
