الوقت- اولین مناظره انتخاباتی جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا و دونالد ترامپ، رئیس چمهور پیشین این کشور بامداد جمعه درحالی برگزار شد که دفاع از عملکرد دولت در عرصه سیاست خارجی بخش عمدهای از سخنان هر دو نامزد دموکرات و جمهوریخواه را به خود اختصاص داده بود تا بتوانند با ضعیف نشان دادن رقیب، افکارعمومی را به سمت سبد رای خود جلب کنند.
اگرچه مسئله خروج از افغانستان و جنگ اوکراین، از جمله موضوعات این مناظره بود اما نکته مهم در سخنان هر دو نامزد، جدال لفظی بر سر موضوع جنگ غزه و اقتدار محور مقاومت بود و بایدن و ترامپ به هر نحوی شده، سعی داشتند عملکرد دولتشان در برابر ایران را قوی تر نشان دهند اما هر ادعایی که مطرح میشد بلافاصله طرف مقابل آن را کذب و متهم به پذیرش شکست از ایران میکرد.
بایدن در سخنان خود سیاست خارجی ترامپ در قبال ایران را مورد انتقاد قرار داد، گفت:«در دوران ترامپ، ایران به پایگاه ما (عین الاسد) حمله کرد و ترامپ هیچ کاری نکرد. ترامپ گفت که فقط چند سرباز سردرد گرفتند». این سخنان بایدن، با توجه به اینکه موضوع حمله موشکی به عین الاسد یک موضوع فراحزبی و حیثیتی برای اقتدار نظامی آمریکا محسوب میشود، می تواند به عنوان اعترافی در لفافه به کشته شدن شماری از نظامیان آمریکایی در این حمله باشد که مقامات آمریکایی با تمام قوا سعی کردند آن را تکذیب کنند. در همان برهه خبرنگار سی ان ان در گزارش میدانی از پایگاه بعد از حمله موشکی ایران، تخریب گسترده زیرساختهای آنرا برخلاف سخنان مقامات سیاسی و نظامی آمریکا تأیید کرد.
بایدن در ادامه برای اینکه نشان دهد در دوره ریاست جمهوری او ایران و محور مقاومت ضعیف شدهاند، مدعی شد:«من کسی بودم که دنیا را برای دفاع از اسرائیل در برابر حمله موشکی ایران بسیج کردم و در این حملات به کسی آسیب نرسید».
لازم به ذکر است که در عملیات «وعده صادق» در 25 فروردین ماه، بیش از 300 موشک و پهپاد از سوی ایران به سمت سرزمینهای اشغالی شلیک شد و برخی مراکز نظامی رژیم صهیونیستی مورد هدف قرار گرفتند که افکارعمومی جهان اسلام از نمایش قدرت جمهوری اسلامی به وجد آمدند و از حکام سازشکار عرب هم خواستند تا اقدام قاطعی در برابر جنایات صهیونیستها در غزه بگیرند.
با این حال ادعای بایدن از سوی ترامپ رد شد و رئیس جمهور پیشین آمریکا، بایدن را به انفعال در برابر ایران متهم کرد و با این ادعا که «اگر من رئیس جمهور آمریکا بودم، هرگز حماس به اسرائیل حمله نمی کرد» گفت: «بایدن مثل یک فلسطینی شده است».
بایدن و ترامپ با ادعاهای خود که توانستهاند ایران و محور مقاومت را در غرب آسیا کنترل کنند، سعی دارند تا نظر مساعد لابی صهیونیستی را جلب کرده و در انتخابات پیش رو مسند ریاست جمهوری را دوباره از آن خود کنند.
تمرکز بایدن و ترامپ به تحولات غرب آسیا نشان داد که دولتمردان آمریکا از قدرتیابی و نفوذ ایران و محور مقاومت در این منطقه حساس و پرتنش بسیار نگران هستند. زیرا اکنون گروههای مقاومت از یمن گرفته تا عراق و لبنان در ماههای گذشته در حمایت از مردم بیدفاع غزه توانستند ضربات مهلکی را به منافع آمریکا و رژیم صهیونیستی وارد کنند.
حمله به ناوها و پایگاههای آمریکا از سوی انصارالله یمن و مقاومت عراق، چنان سران کاخ سفید را مستاصل کرده که توانی برای مقابله با این عملیاتهای موشکی ندارند. مقامات واشینگتن اعتراف کردهاند که عملیات انصارالله در دریای سرخ، بزرگترین چالش دریایی آنها پس از جنگ جهانی دوم بوده است و نشان میدهد مقاومت به مرحلهای از بازدارندگی دست پیدا کرده است که میتواند پس از چند دهه به حضور آمریکا در خلیج فارس پایان دهد و ننشانههای آن نیز از هم اکنون هویدا است.
بایدن و ترامپ این واقعیت را درک میکنند که افزایش قدرت محور مقاومت مانع بزرگی بر سر راه عادی سازی روابط اعراب با رژیم صهیونیستی است و درصددند تا اینگونه القا کنند که دولتهای آنها اجازه قدرت گیری ایران و گروههای مقاومت را نخواهد داد. اما تجربه دهه اخیر ثابت کرد که محور مقاومت با وجود فشارهای حداکثری و تنگ شدن دامنه تحریمها، روز به روز قدرتمندتر شد و اکنون بلای جای آمریکاییها و صهیونیستها شده است.
بایدن و ترامپ منفور آمریکاییها
هر چند بایدن و ترامپ تلاش میکنند در مناظرهها خود را قدرتمند نشان دهند که میتوانند آمریکا را از این وضعیتی که دچار شده نجات دهند اما افکارعمومی این کشور چندان رغبتی به این دو نامزد ندارند. بایدن به دلیل زوال عقلی که در سالهای اخیر به آن مبتلا شده است توان اداره کشور را از دست داده است و در مناظره اول هم در برابر ترامپ عملکرد بسیار ضعیفی از خود نشان داد و از دید 67 درصد مردم ترامپ برنده این کارزار انتخاباتی بود.
بایدن حتی نتوانست در این مناظره همحزبیهای خود را راضی نگه دارد و بلافاصله پس از پایان مناظره، رهبران حزب دموکرات به تکاپو افتادند تا برای جلوگیری از شکست احتمالی در برابر ترامپ در ماه نوامبر، چارهای بیندیشند.
سیانان از خشم دموکراتها از بایدن خبر داده و اعلام کرده است که این مناظره از نظر آنها یک «فاجعه» بوده است. ناتوانی و عملکرد ضعیف بایدن در مواجهه با رقیب اصلی خود، او را هدف انتقادات بسیار قرار داده و حتی از او خواسته شده از شرکت در انتخابات کنارهگیری کند. یک دموکرات قدیمی گفت:«بایدن با درخواستهای فزایندهای برای کنارهگیری مواجه خواهد شد. افرادی برای پیروزی در انتخابات وجود دارند و مردی که با ترامپ روی صحنه بود نمیتواند برنده شود».
روزنامه «نیویورکتایمز» و شبکه «بلومبرگ» به نقل از منابعی موثق گزارش کردند، حامیان مالی حزب دموکرات آمریکا در حال بحث بر سر امکان حذف جو بایدن بهعنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری نوامبر برخلاف میل او هستند.
نیویورکتایمز همچنین نوشت، سایر حامیان مالی هم امیدوارند که بایدن تصمیم بگیرد که خودش از رقابتهای انتخاباتی خارج شود. برخی از آنها ایده متوسل شدن به جیل بایدن، بانوی اول را پیشنهاد کردند که باید شوهرش را متقاعد کند که از رقابتها کنارهگیری کند.
البته فرآیند انتخاب فردی به جای بایدن چندان ساده نیست و هیچ ساز و کار رسمی و مشخصی برای جایگزینی او به عنوان نامزد احتمالی وجود ندارد. در صورت کناره گیری بایدن، او ممکن است از فردی که به احتمال زیاد معاونش، کامالا هریس خواهد بود، نام ببرد اما این برای نمایندگان حزب الزامی را ایجاد نخواهد کرد. گاوین نیوسام فرماندار ایالت کالیفرنیای امریکا، جی بی پریتزکر فرماندار ایالت ایلینوی، گرچن ویتمر فرماندار میشیگان، شرود براون و دن فیلیپس از دیگر چهرههای دموکرات هستند که از آنها به عنوان گزینههای احتمالی جانشینی بایدن یاد میکنند اما تاکنون اقبال چندانی به هیچکدام از این افراد صورت نگرفته است.
از سوی دیگر، ترامپ هم که از دید افکارعمومی پیروز مناظره اول بود اما در بین آمریکاییها چندان محبوبیتی ندارد. نظرسنجیهایی که در دو سال گذشته انجام شده است، نشان میدهد که ترامپ هم از اقبال عمومی برخوردار نیست و میزان محبوبیت او به پایینترین سطح خود رسیده است. تحلیلگران آمریکایی با استناد به اقدام ترامپ در حمله به ساختمان کنگره، او را فردی خطرناک برای دموکراسی این کشور میدانند. توماس فریدمن، تحلیلگر ارشد آمریکا، ترامپ را مردی بدخواه، دروغگو و رئیس جمهور کوچک توصیف کرد که چیزی یاد نگرفته و هیچ چیز را فراموش نکرده است.
ترامپ حتی حمایت کامل همحزبیهای خود را هم ندارد و بسیاری از آنها ناچارا از نامزدی ترامپ حمایت کردهاند. ترامپ به دلیل پروندههای سیاسی و فساد مالی و اخلاقی دادگاهی شده و پایگاه رای او در بین مردم کاهش یافته است.
با این اوصاف، به نظر میرسد که دولت آینده آمریکا علاوهبر اینکه تحت هدایت پیرترین فرد قرار خواهد گرفت، حتی محبوبیت چندانی هم نخواهد داشت و شاید در انتخاباتی کمرمق به کاخ سفید راه پیدا کند.