پايگاه تحليلي الوقت- پاكستان بارديگر شاهد يك انفجار خونين تروريستي بود وبراساس گزارش‌ها در حمله انتحاری در ايالت ناآرام بلوچستان دست کم ۵۰ نفر کشته و دهها نفر مجروح شدند. مقامات پاكستاني می‌گویند که این انفجار در نزدیکی مسجدی در شهر ماستونگ که مردم در حال برگزاری میلاد پیامبر اسلام بودند، رخ داده است.
تاکنون هیچ گروهی مسئولیت این حمله را برعهده نگرفته است و حتي طالبان پاكستان نيز آن را محكوم كرده و گفته است كه به مراسم‌هاي ديني حمله نمي‌كند. تحریک طالبان پاکستان در بیانیه ای اعلام کرده که چنین حمله‌ای برخلاف سیاست‌های این گروه است.
ایالت بلوچستان که با ایران و افغانستان هم مرز است، بزرگ ترین ایالت پاکستان بشمار می رود و بارها مورد حمله جنگجویان مسلح از جمله تحریک طالبان پاکستان و گروه تروريستي داعش بوده است. انفجار اخير هم اولين و آخرين انفجار در پاكستان نيست، بلكه پاكستان با مجموعه‌اي از عمليات‌هاي تروريستي روبروست.
تروريسم چگونه به پاكستان راه يافت؟
پاکستان از اواخر دهه 1990 با حملات تروریستی از سوی گروههاي مختلف روبرو بوده است. در آن زمان سربازان محلی مجاهدین كه از سال‌ها قبل با حمایت ایالات متحده در حال نبرد با اتحاد جماهیر شوروی در افغانستان بودند، به پاكستان بازگشتند و هدف خود را بر مبارزه با همكاري‌هاي دولت اسلام آباد و غرب متمركز كردند. در نگاه مجاهدين بازگشته از افغانستان، دولت اسلام آباد به اندازه كافي اسلامي نبود و همكاري با غرب باعث شده بود تا به زعم مجاهدين، دولت اسلام آباد گوش به فرمان غرب باشد. از همين رو از دهه 1990 حملات مجاهدين از افغانستان به دل خاك پاكستان كشيده شد و از آن زمان تا كنون پاكستان درگير حملات تروريستي است.
سياست شكست خورده پاكستان
رویکرد دولت پاكستان در مبارزه با گروههاي تندرو و افراطي آن بوده که با برخی از گروههاي مسلح کار كرده و همزمان با برخی دیگر از گروههاي مسلح در حال مبارزه بوده است. گزارش روزنامه تايم حاكي از آن است كه گروه‌هایی مانند طالبان در طول سال‌ها از حمایت فعال دولت پاکستان برخوردار بوده‌اند. حتي در زماني كه طالبان روابط طولانی‌مدت با القاعده داشتند، پاكستان بازهم از طالبان حمايت مي‌كرد، چون ارتش پاكستان در تحليل‌هاي خود طالبان را به عنوان متحدانی در افغانستان و در مقابله با هند به رسميت مي‌شناخت. در واقع پاکستان هرگز به طور جدی تمام گروه های مسلح را که در خاک خود فعالیت می کردند، خلع سلاح نکرده است، چون به آنها به عنوان يك نيروي نيابتي در افغانستان و منطقه نگاه كرده است.
کشف مخفيگاه «اسامه بن لادن»، رهبر القاعده در شهر پادگاني ابيت آباد پاکستان در سال 2011 در یک عملیات هدفمند نمونه بارزي از همكاري پاكستان با القاعده بود و نشان مي‌داد كه پاكستان علاقه‌اي به مقابله همه جانبه با گروههاي تروريستي ندارد.
اين در حالي است كه رهبران نظامی و فرماندهان ارتش پاکستان سال‌هاست كه وعده یک طرح جدی ضد تروریسم را مي‌دهند، اما هنوز اين طرح اجرا نشده است، چرا؟ چون پاكستان نمي‌خواهد با جديت با تروريسم مبارزه كند.
هزينه تروريست روي دست مردم
تلفات رویکرد ناقص پاکستان براي مبارزه با گروههاي تروريستي بسیار زیاد بوده است. به گفته وب سايت «ديده بان تروریسم جنوب آسیا» که حملات تروریستی را در سراسر منطقه ردیابی می کند، از سال 2000 تاکنون حدود 16225 حمله تروریستی در پاکستان گزارش شده است. اين حملات همچنين منجر به کشته شدن بيش از 66 هزار نفر شده است.
چالش تحريك طالبان
در حال حاضر يكي از چالش برانگيزترين گروههاي مسلح ضددولتي در پاكستان، گروه مسلح تحريك طالبان است. تحریک طالبان پاکستان گروهي به شدت غیرمتمرکز است و جناح های مختلف آن اغلب بر سر نوع حاكميت و سیاست با هم اختلاف نظر دارند و همين مسئله رهبری در اين گروه را با چالش مواجه کرده است. در عين حال اهداف اصلی تحريك طالبان پاكستان شامل جنگ با نیروهای امنیتی و دولتي، مقاومت در برابر نیروهای غربی در افغانستان و اجرای قوانین شریعت است. با گذشت زمان، تحريك طالبان به القاعده نزدیک‌تر شده و تحت رهبری ملا فضل‌الله از سال 2013، حملات مرگبار فزاینده‌ای را انجام داده است. اگرچه بیشتر حملات در استان خیبر پختونخوا رخ می دهد، اما تحریک طالبان پاکستان شهرهای بزرگ را نيز هدف قرار می دهد.
برخي كارشناسان گفته‌اند كه ارتش پاكستان به حمایت از شبکه حقانی، لشکر طیبه و دیگر گروه های نیابتی شبه نظامی که اغلب با تحریک طالبان پاکستان همکاری می کنند، ادامه مي‌دهد، اما برخي گروههاي تحريك طالبان عليه دولت مركزي اعلام جنگ كرده‌اند. علاوه بر این، حملاتی که داعش مسئولیت آن را بر عهده گرفته است، نگرانی‌هایی را در مورد حضور و نفوذ فزاینده این گروه تروريستي در پاکستان ایجاد کرده است. همچنين اين احتمال قوي وجود دارد که بسیاری از ستیزه جویان که زیر پرچم داعش در افغانستان می جنگند، اعضاي سابق تحریک طالبان پاکستان هستند که از مرز فرار کرده اند، پدیده ای که ترس از تقويت داعش در داخل پاکستان را باعث شده است.
