الوقت- اعلام طرح جدید کابینه صهیونیستی برای ساخت شهرکهای جدید صهیونیست نشین در کرانه باختری موج جدیدی از نگرانی در مورد افزایش بیثباتی و درگیریها طی روزها و هفتههای پیش رو را در پی داشته است.
خبرگزاری فلسطینی سما گزارش داد، شورای عالی برنامه ریزی و سازندگی وابسته به ارتش رژیم صهیونیستی با ساخت پنج هزار و ۶۲۳ واحد شهرکی غیرقانونی در کرانه باختری موافقت کرد.
این طرح درحالی تصویب شده است که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی روز چهارشنبه ۳۱ خرداد برای راضی کردن صهیونیستهای ساکن شهرک «عیلی» که شاهد عملیات ضد صهیونیستی بود، با احداث یک هزار واحد دیگر در آن موافقت کرده بود.
روز چهارشنبه، دو مرد مسلح فلسطینی چهار شهرکنشین را در خارج از شهرک عیلی به ضرب گلوله کشتند. در همان روز، حدود 400 شهرک نشین مسلح یهودی خودروها، خانه ها و باغ های فلسطینیان را در شهر تورموس عایا در کرانه باختری به آتش کشیدند.
رسوخ شهرکنشینان به کابینه
طرح ساخت شهرکهای جدید در مناطق مختلف کرانه باختری ابتدا به تصویب شورای عالی برنامه ریزی اسرائیل رسیده است. این شورا عملاً توسط شهرکنشینان اداره میشود و «شورای یشا» که یک سازمان غیردولتی متشکل از شهرداریهای شهرکهای یهودینشین در کرانه باختری است در راس تصمیمات آن قرار دارد. در واقع شهرکنشینان در جامعه صهیونیستی یک مجموعه هویتی با ارزشها و مشخصات خاصی محسوب میشوند که دارای رهبر سیاسی - دینی هستند و اکنون توانستهاند ساختار و هرم قدرت تا جایگاه دستیابی به پستهای ارشد مدیریتی نفوذ کنند.
«شلومو نعمان» رهبر یهودیان شهرک نشین و رئیس شورای منطقه ای «گوش اتزیون» کرانه باختری است که تصمیم اخیر شهرکسازیهای جدید را ستود. رئیس شورای یشا گفت: «من از دولت اسرائیل برای ادامه توسعه شهرک سازی اسرائیل تشکر می کنم.
بزالل اسموتریچ ، وزیر دارایی، که خود شهرک نشین است، از حامیان بزرگ برنامه شهرک سازی اسرائیل است و نقش کلید قدرت شهرکنشینان در کابینه نتانیاهو را بر عهده دارد.
اسرائیل پس از جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1967 کرانه باختری و شرق بیتالمقدس را اشغال کرد و از آن زمان تاکنون با نقض قوانین بین المللی صدها شهرک را در آنجا ساخته است. طبق آمارها بیش از 700000 شهرکنشین در کرانه باختری اشغالی و بیت المقدس شرقی زندگی می کنند.
در دهههای 1980 و 1990، شهرک نشینان در سرزمینهای اشغالی صرفاً یک جنبش مدنی بودند اما به مرور توانسته اند به یک تشکیلات سیاسی تبدیل شوند. امروز در دولت راست افراطی فعلی، آنها به اوج قدرت خود رسیده اند. در واقع، اسموتریچ قصد دارد تعداد شهرکهای کرانه باختری را از مقدار فعلی دو برابر کند.
در این رابطه موسسه غیرانتفاعی «صلح اکنون»، که یک گروه مخالف شهرکسازی در سرزمینهای اشغالی فلسطین است، روز دوشنبه گفت که سال 2023 بالاترین سال ثبت شده برای تصویب شهرکسازیها در کرانه باختری جدید بوده است.
این گروه در بیانیه ای اعلام کرد: «تصویب نزدیک به 5700 واحد مسکونی امروز و بیش از 13000 واحد مسکونی در نیمه اول سال جاری نشانگر آن است که دولت با سرعت به سمت یک «کودتای الحاقی» حرکت می کند. ساخت 13000 واحد مسکونی تنها در شش ماهه اول سال 2023 نسبت به سال 2022 سه برابر شده است.
افزایش خشونت سیستماتیک شهرکنشینان علیه ساکنان محلی
توسعه شهرکسازیها در بحبوحه افزایش خشونت ها در کرانه باختری صورت میگیرد جایی که شهرک نشینان موجی از حملات خشونت آمیز را به شهرها و روستاهای فلسطینی راه اندازی کردهاند.
از آغاز سال 2023 میلادی تاکنون، نظامیان اسرائیلی و شهرک نشینان در مجموع 171 فلسطینی از جمله 26 کودک را در کرانه باختری و غزه کشته اند. از این تعداد، 135 فلسطینی در حملات به کرانه باختری جان باختهاند.
تنها در هفته گذشته با یورش نظامیان صهیونیستی به اردوگاه آوارگان جنین در کرانه باختری حداقل 7 فلسطینی کشته و دهها غیرنظامی دیگر مجرح شدند و ارتش اسرائیل برای اولین بار طی حدود 20 سال گذشته هلیکوپترهای جنگی خود را در کرانه باختری مستقر کرد.
از دیدگاه فلسطینیان و جامعه بین المللی شهرکسازی به خودی خود یک اقدام خشونت آمیز است زیرا شهرک نشینان حضور خود را بر ساکنان محلی بویژه در روستاها تحمیل می کنند و زمین مسکونی و کشاورزی و آب آنها را غارت می کنند مانع رفت و آمد آزاد و حقوق اولیه ساکنان منطقه میشوند.
قتل عام در هوواره در اواخر سال گذشته، و جنایت هفته پیش در تورموس عیا ، اوریف و ام صفا که در آن صدها شهرک نشین روستای فلسطینی در کرانه باختری اشغالی را به آتش کشیدند، نمونههای واضح چنین وضعیتی است.
مهاجران صراحتاً مأموریت خود را یهودی سازی منطقه تعریف می کنند و این کار را به طور پیوسته با تحت فشار قرار دادن فلسطینیان محلی انجام می دهند و در این مسیر از حمایت نظامیان ارتش صهیونیستی نیز برخوردار هستند. در واقع کلیدواژه امنیت در مناطق شهرکنشین تنها به معنای حفاظت از شهرکنشینان و دفاع از جنایات آنها در حق فلسطینیان ترجمه میشود.
به همین دلیل است که، برای مثال، ایتامار بن گویر ، وزیر امنیت ملی ، به دنبال ایجاد گروه شبه نظامی تحت امر خود است. اخیراً کابینه نتایناهو اعلام کرد در پی وقایع ماه مه 2021 ، ارتش اسرائیل چند تیپ با آموزشهای ویژه را برای اقدام علیه شهروندان فلسطینی در صورت بروز درگیری احتمالی اختصاص داده است.
همچنین شهرک نشینان اواخر هفته گذشته با نقض قوانین بین المللی به محوطه مسجد الاقصی یورش بردند و به نمازگزاران فلسطینی حمله کردند، شعارهای نژادپرستانه سر دادند و مراسم ممنوعه یهودیان را در داخل صحن مسجدالاقصی انجام دادند و همچنین با سوزاندن قرآن به مقدسات صدها میلیون مسلمان جهان توهین کردند.
حتی وقتی که پس از این جنایات، سازمان اطلاعاتی و امنیتی داخلی اسرائیل تلاش ردند با صدور یک بیانیه مشترک از خشم ساکنان کرانه باختری از اقدامات شهرکنشینان بکاهند، اوریت استرک، وزیر مأموریت های ملی، از حزب راست افراطی اوتزما یهودیت (قدرت یهودی) این بیانیه نمایشی را هم تاب نیاورد و سران نهادهای امنیتی اسرائیل را با گروه مزدور روسی واگنر مقایسه کرد.
موج واکنشهای مخالفتآمیز جهانی
تصمیم کابینه صهیونیستی برای ساخت شهرکهای جدید در عرصه بین المللی هم واکنشهای مخالفتآمیزی در پی داشته است.
شاید یکی از مهمترین واکنشها برای تل آویو اعلام مخالفت دولت ایالات متحده باشد که به عنوان مهمترین حامی خارجی این رژیم همواره در برابر فشارها و قطعنامههای شورای امنیت از اشغالگری صهیونیستها دفاع کرده است و خلا حمایتهای سیاسی واشنگتن میتواند برای آنها نگرانیهایی را در پی داشته باشد.
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در کنفرانس خبری اعلام کرد که ایالات متحده از این اقدام "عمیقاً نگران" است و افزود که مقامات آمریکایی به طور علنی و خصوصی مخالفت خود را با اقداماتی که باعث پیشبرد شهرکها میشود به اسرائیل اعلام کردهاند.
محکومیت شهرکسازیهای جدید چند روز پس از اعلامیه دولت بایدن مبنی بر قطع همکاری علمی و فناوری با مؤسسات اسرائیلی در یهودیه و سامره، اورشلیم شرقی و بلندیهای جولان صورت میگیرد.
این سیاست همکاری برای اولین بار در دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا در سال 2020 به اجرا درآمد که بر اساس آن دولت آمریکا اجازه سرمایه گذاری در شهرک های صهیونیستنشین را مییابد.
این ممنوعیت بر سه بنیاد همکاری علمی ایالات متحده و اسرائیل تأثیر گذاشت: بنیاد تحقیق و توسعه صنعتی دو ملیتی (BIRD)، بنیاد علوم دو ملیتی (BSF) و بنیاد دو ملیتی تحقیق و توسعه کشاورزی (BARD). این تصمیم همچنین بر تحقیقات انجام شده در دانشگاه آریل که در شهرک های صهیونیستی واقع شده است، تأثیر میگذرد.
اما علی رغم مخالفت با ساخت شهرکهای جدید، کاخ سفید با اعلام اینکه دولت بایدن به سیاست غیرقانونی دانستن شهرکهای صهیونیستی در یهودیه و سامره باز نمی گردد، عملاً نشان داد که به دنبال فشار بر صهیونیستها نیست و نگرانی چندانی متوجه تل آویو از شهرکسازی های جدید نخواهد بود.
ژاپن، فرانسه و برزیل از دیگر کشورهایی بوده اند که نسبت به طرح ساخت شهرکهای غیرقانونی در کرانه باختری ابراز نگرانی جدی کردند.
در وزارت خارجه ژاپن بیانیه آمده است که گسترش شهرک سازی ناقض قوانین بین المللی است و توکیو بارها از دولت اسرائیل خواسته است تا این فعالیت ها را به طور کامل متوقف کند.
وزارت خارجه برزیل هم در بیانیهای اعلام کرد که «با نگرانی تشدید خشونتها در کرانه باختری رود اردن را دنبال میکند که شامل ازسرگیری حملات هوایی [اسرائیل] میشود».
در این بیانیه آمده است: یکی از فلسطینیانی که در جریان حمله تروریستی شهرک نشینان متعصب اسرائیلی به شهرک تورموس عیا مجروح شده است، کودکی خردسال و فرزند یک شهروند برزیلی است.
فرانسه نیز روز دوشنبه اعمال خشونت آمیز شهرک نشینان اسرائیلی را در هدف قرار دادن غیرنظامیان در روستاهای فلسطینی در کرانه باختری اشغالی محکوم کرد.
آن کلر لژاندر، سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه در بیانیه ای گفت: «این خشونت غیرقابل قبول است و باید متوقف شود».
وی افزود: شهرک سازی بر اساس قواعد بین الملل غیرقانونی است، به تنش در میدان دامن می زند و مانع بزرگی برای صلح است.
پارلمان عربی هم که توسط اتحادیه عرب تشکیل شده است، از جامعه جهانی خواست تا به سکوت خود در قبال مسئله فلسطین پایان دهد. در بیانیه این نهاد عربی آمده است: «جهان نباید در برابر تجاوزات اسرائیل سکوت کند و این رژیم را باید مجبور به تبعیت از قطعنامههای سازمان ملل مبنی بر ممنوعیت ساخت شهرک های غیرقانونی کند».
مراکش هم که از امضاکنندگان توافق عادیسازی با رژیم صهیونیستی است روز جمعه گذشته از به تعویف افتادن مجدد نشست مذاکراتی موسوم به عقبه 2 خبر داد که قرار بود با حضور مقامات ارشد اسرائیلی، ایالات متحده و چند کشور عربی برگزار شود.
همچنین انتظار میرود در پی تشدید تحولات در کرانه باختری و افزایش خشونتها علیه فلسطینیان فردا نشست شورای امنیت در مورد این مسئله برگزار شود. گفته میشود احتمالاً در این نشست، درباره آخرین گزارش دبیرکل درباره اجرای قطعنامه 2334 که دوره 14 مارس تا 14 ژوئن را در بر می گیرد، توضیح داده شود. شورای امنیت در قطعنامه 2334 اعلام کرده که شهرک سازی توسط اسرائیل "نقض فاحش قوانین بین المللی" است و تاکید کرد که توقف فعالیت های شهرک سازی "برای نجات راه حل دو دولتی ضروری است".
برگزاری این نشست در میان بی عملی و عدم تحرک کشورهای عربی برای اجماعسازی و ایجاد فشار در سازمان ملل علیه اقدامات جنایتآمیز شهرکنشینیان صهیونیست، موجب شده تا صهیونیستها با خیال آسودهتری سیاست همیشگی تلاش برای تصرف کل منطقه بین رودخانه و دریا بدون نیاز به اعلام رسمی الحاق اراضی فلسطینی را در پیش گیرد؛ سیاستی که مهمترین رکن آن شهرکسازی است.