الوقت- در حالی که درگیری های مرگبار در جنوب یمن میان نیروهای تشکیلات شورای انتقالی وابسته به امارات و نیروهای «مقاومت مردمی» وفادار به کابینه عدن، شدت گرفته و رسانه‌ها حداقل از سه کشته در این درگیری خبر می‌دهند، در قسمت شمالی کشور اما تحرکات دیپلماتیک با ورود هیئت عمانی به صنعا برای جلوگیری از شروع جنگ و ایجاد توافق آتش بس جدید مجدداً فعال شده است.
این دومین سفر هیئت عمانی طی یک ماه اخیر به صنعا برای احیای مذاکرات صلح است. مذاکراتی که به دلیل آنچه انصارالله کارشکنی گسترده طرف سعودی در عمل به تعهدات خود برای بهبود وضعیت انسانی و رفع محاصره می‌نامد عملا در ماه‌های گذشته به حاشیه رفته و فضای تشدید مجدد جنگ غالب شده است.
هنوز جزئیات دقیقی از پیشنهادات احتمالی که هیئت عمانی با خود به صنعا برده است منتشر نشده اما خبرگزاری صبا گزارش داده که عمانی ها با نمایندگان انصارالله به رهبری محمد عبدالسلام برای "بحث در مورد آخرین تحولات" دیدار کرده‌اند .
آقای عبدالسلام گفت: «سفر هیئت عمانی در ادامه دیدارهای اخیر و پس از آن است که ما پیام های زیادی را منتقل کردیم».
مهدی المشاط، رئیس شورای عالی سیاسی یمن نیز در دیدار با هیئت عمانی از «پرونده بشردوستانه» به عنوان «نخستین گام» برای صلح نام برد.
نمایندگان عمانی در ماه دسامبر برای کمک به احیای مذاکرات صلح با هدف پایان دادن به جنگ در صنعا بودند اما سرسختی طرف سعودی در پذیرش خواسته‌های حداقلی و کاملاً مشروع ملت یمن، که بهبود وضعیت حقوق بشری و کاهش فشارهای تحریمی بویژه در حوزه دارو و سوخت و غذا، آزاد شدن پروازها از فرودگاه صنعا، پایان کامل حملات ائتلاف و پرداخت حقوق کارمندان از طرف بانک مرکزی یمن که به عدن منتقل شده است، عامل شکست مذاکرات شد.
غلبه ترس بر ریاض
در پی عدم تمدید سلسله آتش بس‌های دو ماهه، که از فرودین سال جاری شروع شد و تا نیمه شهریور ادامه یافت، وضعیت نه جنگ و نه صلح بر معادلات میدانی بحران یمن حاکم بوده است. این وضعیت از نظر انصارالله به صورت یک جانبه به سود طرف سعودی برآورد می‌شود چرا که هم تحریم‌ها علیه یمن اعمال می شود و هم سایه تهدید حملات موشکی و پهبادی از سر تأسیسات نفتی و شهرهای عربستان سعودی برداشته شده است به صورتی که ریاض با خیال راحت به صاردات امن نفت خود می پردازد.
در این شرایط انصارالله به صورت گام به گام ابتدا با طراحی حملاتی به پایانه های صادرات نفت در بنادر جنوبی کشور بویژه بندر ضبه در استان حضرموت، عملاً تداوم صادرات نفت را برای کابینه عدن ناممکن کرد و از طرف دیگر در روزهای گذشته تهدیدات برای شروع دور جدید عملیات‌های بازدارندگی در عمق خاک کشورهای متجاوز سعودی و اماراتی را شدت بخشید.
در اوایل ماه جاری، شورای عالی سیاسی تحت رهبری انصارالله مستقر در صنعا اعلام کرد که نیروهای مسلح "برای مقابله با هر گونه تهدید علیه حاکمیت یمن آمادگی کامل دارند."
این شورا در بیانیه‌ای که در یک نشست بلندپایه منتشر شد، نسبت به «خطرات سیاست جاری «نه صلح، نه جنگ» که توسط ائتلاف به رهبری عربستان سعودی اعمال می‌شود، هشدار داد و افزود: «وضعیت نمی‌تواند برای همیشه ادامه یابد».
بنابراین توالی زمانی سفر از پیش اعلام نشده هیئت عمانی به صنعا با موج تهدیدات انصارالله نشانگر آن است که مقامات عربستان سعودی هشدارهای یمن را جدی گرفته و با واهمه از برهم ریختن معادلات میدانی و تحمل دور جدیدی از موشک باران تأسیسات نفتی خود مجدداً عمان را برای میانجی‌گیری فرا خوانده‌اند.
بی‌تردید سیاست زمان خریدن عربستان سعودی برای تداوم کارشکنی در پرونده انسانی و پرداخت حقوق کارمندان یمنی با هوشمندی رهبران صنعا شکست خورده و سعودی ها دیگر قادر به توسل به این حربه برای ایجاد چتر امنیتی برای خود نخواهند بود و سال 2023 وضعیت جنگ یمن به طور کامل دگرگون می شود. سعودی ها با علم به این وضعیت می خواهند نشان بدهند که طرفدار پایان جنگ هستند اما مطمئناً میان انتظارات ریاض و صنعا از صلح مطلوب فاصله زیادی وجود دارد.
از دور خارج شدن سازمان ملل و بازیگران حاشیه‌ای
دور جدید مذاکرات آتش بس با یک تحول قابل توجه مواجه بوده است و آن جایگزینی عمان به عنوان میانجی گر به جای نماینده سازمان ملل است. به طور حتم مواضع غیراصولی و نامتوازن نماینده‌گی سازمان ملل در امور یمن طی سالهای گذشته این نگاه و برداشت را در میان مردم و رهبران یمن بوجود آورده که این سازمان بیشتر نقش نماینده برنامه‌ها و اهداف طرف متخاصم و آمریکا را در مذاکرات ایفا کرده است و از این رو امید به نقش‌آفرینی این سازمان در حل بحران در عین حفظ منافع ملی یمن انتظاری بیهوده و عبث است. این سازمان برخلاف وظیفه ذاتی و بنیادین خود حتی از واداشتن طرف سعودی به رعایت حقوق انسانی مردم و غیرنظامیان در جنگ برای جلوگیری از تداوم بحران انسانی ناتوان بوده اما به طور مداوم قدرت نظامی مشروع و بازدارنده یمن در برابر متجاوزان را محکوم کرده است. گفته می شود علت اصلی تعویق سفر هانس گراندبرگ به یمن عدم استقبال صنعا از این سفر بوده است. با این حال سید بدر البوسعیدی وزیر امور خارجه عمان روز چهارشنبه گذشته و پیش از سفر هیئت عمانی به صنعا با نماینده ویژه سازمان ملل در مسقط دیدار کرد.
اکنون با به حاشیه رفتن سازمان ملل در مذاکرات و گرفتن نقش ثانویه در این فرآیند، بازیگران غیرمؤثر در معادلات میدانی، همانند کابینه بی اختیار عدن، نیز از صحنه اصلی مذاکرات کنار می روند و در واقع انصارالله مستقیماً با نیروی اصلی جنگ یعنی عربستان سعودی طرف شده است.
