الوقت- روسیه پس از سقوط جنگنده خود تلاش می‌كند قواعد جدیدی را در شمال سوریه ترسیم كند كه بر اساس آن دست‌های آنكارا برای جلوگیری از به واقعیت پیوستن كابوس همیشگی خود، یعنی تسلط كردها بر مناطق جنوبی مرز تركیه بیش از پیش بسته شود.
از زمانی كه آنكارا یك جت روسی را در شمال سوریه به بهانه نقض حریم هوایی تركیه سرنگون كرد، قواعد بازی كاملا به ضرر رجب طیب اردوغان تغییر رفته است. روس‌ها بلافاصله سامانه‌های اس400 را كه یكی از پیشرفته ترین سامانه‌های ضدهوایی جهان محسوب می‌شود را در بندر لاذقیه مستقر كردند كه بخش قابل توجهی از حریم هوایی منطقه از جمله پایگاه هوایی آکروتیری انگلیس در جزیره قبرس و پایگاه هوایی اینجرلیک تركیه ، فلسطین، لبنان و اردن را پوشش می‌دهد.
با استقرار این سامانه نه تنها رویای اردوغان برای ایجاد منطقه حائل یا پرواز ممنوع در شمال سوریه از بین رفت بلكه این مسكو است كه هم اكنون به صورت دوفاكتو منطقه پرواز ممنوع در سرتاسر سوریه علیه تركیه ایجاد كرده است. گفته می‌شود روس‌ها منتظر نزدیك شدن جنگندهای تركیه به مرز سوریه هستند تا آنها را هدف قرار دهند، به همین دلیل از آن زمان تاكنون هیچ هواپیمای تركیه به مرز سوریه نزدیك نشده‌اند.
علاوه بر این روسیه تانكرهای نفتی و محموله های مشكوك در مرز سوریه و تركیه را هدف قرار می‌دهد، مسئله‌ای كه باعث شده است سود اقتصادی ناشی از دلالی نفت بین داعش و بعضی رژیم‌های منطقه از جمله اسرائیل در خطر بیفتد. شبكه راشاتودی اخیرا گزارش داد كه داعش روزانه حدود 20 تا 40 هزار بشکه نفت از میدان‌های نفتی عراق و سوریه استخراج می‌کند كه اكثر انها به شهر کردنشین زاخو در همسایگی استان شرناق ترکیه قاچاق می‌شود. بر اساس این گزارش «مافیای قاچاق نفت که شامل تاجران کرد، ترک و اسرائیلی می‌شود روزانه 70 تا 100 تانکر را در شهر سلوبی ترکیه دریافت می‌کنند».
اما شاید یكی از مهمترین واكنش های روسیه به سقوط جنگنده خود تلاش برای نزدیكی بیشتر به گروهها كردی است. این گروه‌های كردی هم از حمایت آمریكا و هم از حمایت روسیه برخودار هستند اما تركیه آنها را تروریست و شاخه سوری پ ك ك می‌داند. به نظر می‌رسد روس‌ها تلاش می‌كنند به كردها برای تسط بر منطقه‌ای 60 مایلی (از جربلس تا عزاز) كه در امتداد مرزهای ترکیه و سوریه قرار دارد، كمك كنند.
كنترل بر این منطقه یگان های مدافع خلق را قادر می‌سازد كه روستاهای عمدتا كردنشین در شمال سوریه همانند عفرین را به مناطق تحت كنترل خود در كوبانی وصل كنند. برای دستیابی به این هدف، كردها باید بر جرابلس كه تحت كنترل داعش قرار دارد مسلط شوند. در تابستان گزارش‌هایی از آمادگی كردها برای حمله به جرابلس منتشر شد كه با واكنش تند تركیه مواجه شد و تهدید كرد كه به صورت مستقیم اقدام خواهد كرد و تسلط كردها را بر این منطقه خط قرمز خود قرار داد.
اما هم اكنون روسیه برای تركیه شرایطی را ترسیم كرده كه بر اساس آن در هدف قرار دادن هر گونه ورود نظامی آنكارا به سوریه تردید نخواهد كرد، بنابرین بعید به نظر می رسد كه در صورت جدی شدن تسلط كردها، آنكارا بتواند به صورت زمینی و یا هوایی اقدامی انجام دهد.
از سوی دیگر، روسیه به صورت گسترده‌ای گروه های شورشی تحت حمایت تركیه را در شمال سوریه بویژه در حومه لاذقیه هدف قرار داده است. این گروه ها كه عمدتا از تركمن‌های سوری تشكیل یافته اند تحت حمایت تركیه قرار دارند و با حمایت‌های مالی این كشور سازماندهی و تجهیز می‌شود. ریشه كن شدن این گروهها باعث خواهد شد كه ابزارهای تركیه برای داشتن نقشی در آینده سوریه بیش از پیش تضعیف شود.
