در دوران رقابت‌های انتخاباتی دموکرات‌ها و بایدن مدعی بودند که مردم آمریکا می‌بایست با رای دادن به بایدن، وحدت را به آمریکا برگردانند اما اکنون شاهد هستیم که با گذشت قریب به یک سال از عهده‌دار شدن منصب ریاست جمهوری توسط دموکرات‌ها و بایدن، عملکرد آنها به‌گونه‌ای شده که بسیاری از دموکرات‌های سرسخت نیز به جرگه مخالفان دولت مستقر پیوسته‌اند
الوقت – در شرایطی که تنها چند روز به یک ساله شدن حمله طرفداران ترامپ به کنگره آمریکا در 6 ژانویه 2021 (17 دی 1399) باقی مانده است، بخشی بزرگ از ناظران سیاسی و حتی نظامیان نسبت به افزایش شکاف‌ها در آمریکا ابراز نگرانی کرده و نسبت به وقوع فروپاشی و جنگ داخلی در این کشور هشدار داده‌اند. در همین زمینه طی روزهای گذشته ژنرال سابق «پل ایتون»، سرتیپ سابق «استیون اندرسون» و سرلشکر سابق «آنتونیو تاگوبا» در یادادشتی در روزنامه «واشنگتن پست» هشدار دادند که آمریکا دچار چند دستگی شده، و ما باید برای آماده شدن برای بدترین وضعیت گام برداریم.
این سه مقام ارشد نظامی سابق آمریکا در این یادداشت نوشتند، با نزدیک شدن به اولین سالگرد شورش کنگره، نگرانی فزاینده در زمینه پیامدهای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ و احتمال بروز هرج و مرج کشنده در ارتش که همه آمریکایی‌ها را در معرض خطر جدی قرار می‌دهد، وجود دارد. واقعیت امر این است که برخلاف بازنمایی رسانه‌ایی چندین دهه‌ایی در آمریکا، هم اکنون این کشور دز زمینه حفظ وحدت و حتی یکپارچگی کشور با مشکلات رو به رشدی مواجه شده است.
چرایی افزایش نگرانی نسبت به فروپاشی آمریکا
حوادث کنگره آمریکا در ژانویه 2021 بدون تردید همانند هر حادثه بزرگ دیگری در کانون تمرکز مراکز مطالعاتی و پژوهشگران آمریکایی قرار گرفته است. قبل‌تر نیز «ترامپیسم» به عنوان گونه‌ای از نئوفاشیسم آمریکایی مورد توجه و مطالعه قرار گرفته بود و اکثر مطالعات بر دو پاره شدن و از هم گسیختگی جامعه آمریکا، پیرامون موافقان و مخالفان ترامپ تاکید کرده بودند.
در شرایط کنونی نیز در آستانه سالگرد حمله طرفداران ترامپ به کنگره دو مساله بیش از هر موضوع دیگری نگرانی‌ها را نسبت به فروپاشی آمریکا افزایش داده است. اول اینکه نظرسنجی‌ها از این امر حکایت دارند که حدود نیمی از رأی‌دهندگان احساس می‌کنند زمان تجزیه این کشور فرا رسیده است. اما مساله دوم و مهم‌تر این است که احتمال وقوع کودتای نظامی در آمریکا 2024 یعنی در زمان برگزاری دور جدید انتخابات ریاست جمهوری، موجبات نگرانی ناظران سیاسی را به همراه داشته است.
زمانی این مساله جدی‌تر به نظر می‌رسد که شواهد نشان می‌دهد بسیاری از مشارکت‌کنندگان در حمله به کنگره کهنه سربازان یا حتی نظامیان فعال در ارتش آمریکا بوده‌اند. این امر از نگاه کارشناس مسائل جامعه شناسی سیاسی بدین معنا است که بخشی رادیکال از جامعه آمریکا که در پی تسخیر کنگره برآمده‌اند در بدنه نظامی ایالات متحده حضور دارند و در حالت وقوع تنش سیاسی جدید میان ترامپ و ضد ترامپی‌ها در سال 2024 آمادگی دست به سلاح بردن و کودتا را دارند.
عملکرد ضعیف بایدن در ایجاد وحدت و از میان بردن شکاف‌ها
عملکرد جو بایدن بعد از روی کار امدن در 20 ژانویه 2021 در عرصه سیاست داخلی و سیاست خارجی نیز مزید بر علت شده که جامعه آمریکا بیش از هر زمان دیگری در مسیر سراشیبی و چندپارگی گام بر دارد.
در دوران رقابت‌های انتخاباتی دموکرات‌ها و بایدن مدعی بودند که مردم آمریکا می‌بایست با رای دادن به بایدن، وحدت را به آمریکا برگردانند و دائما هشدار می‌دادند در صورت عدم پیروزی منتخب آنها، آمریکا در مسیر چند دستگی و فروپاشی پیش می‌رود اما اکنون شاهد هستیم که با گذشت قریب به یک سال از عهده‌دار شدن منصب ریاست جمهوری توسط دموکرات‌ها و بایدن، عملکرد آنها به‌گونه‌ای شده که بسیاری از دموکرات‌های سرسخت نیز به جرگه مخالفان دولت مستقر پیوسته‌اند.
در چند ماه گذشته اکثریت قاطع نظرسنجی‌ها به وضوح نارضایتی شهروندان آمریکایی از بایدن و کاهش محبوبیت رئیس کاخ سفید را بازگو کرده‌اند. در این زمینه بر اساس نظرسنجی جدیدی که PBS/NewsHour/Marist Poll در 20 دسامبر 2021 (29 آذر 1400) منتشر کرده، کاهش محبوبیت «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا رکورد جدیدی را ثبت کرده و بیش از نیمی از رای دهندگان آمریکایی از عملکرد بایدن ابراز نارضایتی کردند.
در این نظرسنجی، حدود 55 درصد آمریکایی‌ها، عملکرد نخستین سال حضور بایدن در کاخ سفید را تایید نکرده که در این بین، 44 درصد شدیدا از عملکرد سال نخست باید ابراز نارضایتی کرده‌اند. این نظرسنجی نشان می‌دهد که محبوبیت بایدن از زمانی که جایگرین «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق در ژانویه گذشته شده، با کاهش 20 درصدی مواجه بوده است. نظرسنجی PBS/NewsHour/Marist Poll بین روزهای 11 تا 13 دسامبر و در میان 1400 فرد بالغ و با درصد خطای 4 درصد انجام شده است.
ازسوی دیگر، نتایج نظرسنجی اخیر موسسه نظرسنجی ایپسوس و شبکه آمریکایی ای بی سی نیوز نشان می‌دهد که تنها 28 درصد از آمریکایی‌ها از نحوه عملکرد بایدن در مهار تورم رضایت دارند و 69 درصد دیگر از عملکرد وی در خصوص این موضوع مهم ناراضی هستند. مجموع این روند موجب شده که شهروندان آمریکایی نه تنها بایدن را در مقام بازگرداننده و منجی آرامش و ثبات به کشور ارزیابی نکنند، بلکه او را زمینه‌ساز از هم گسیختگی سیاسی و اجتماعی هر چه بیشتر بدانند.
شکاف‌های اجتماعی موجود میان ایالت‌های آمریکا
ایالات متحده آمریکا بر خلاف آنچه که سیاست‌مداران و جریان رسانه‌ای این کشور تلاش دارند بازنمایی کنند، در سطح اجتماعی با شکاف‌های بزرگی مواجه شده است. در شرایط جاری مهم‌ترین شکاف موجود و فعال در ایالات متحده را می‌توان «نژادپرستی» دانست که به رنگ و بوی فاشیسم به خود گرفته است. امروزه حزب جمهوری‌خواه عملا به کانون فعالیت نئوفاشیست‌ها و برتری‌طلبان سفیدپوست تبدیل شده است. واقعیت امر این است که روی کار امدن ترامپ تنها مجال و عرصه‌ای برای هویدا شدن فعالیت‌ها و افکار این گروه فکری بود که سال‌ها در لایه‌های زیرین جامعه آمریکا حضور داشتند.
اکنون درصد زیادی از جمهوری‌خواهان و راست‌های سفیدپوست بزرگ‌تر در واقع معتقدند در یک مبارزه وجودی برای بقا در برابر سیاه‌پوستان و رنگین‌پوستان و کسانی که آنها را «بیگانگان غیرقانونی» می‌دانند که می‌خواهند «جایگزین آنها» شوند. اما نکته نگران‌کننده‌تر این است که این جمعیت نژادپرست که اکثر حامیان ترامپ نیز هستند، باور عمیقی دارند که بایدن با تقلب پیروز انتخابات شده و او را رئیس‌جمهور قانونی کشور نمی‌دانند.
همچنین، شهروندان آمریکایی در بسیاری از ایالات‌ها در چند دهه گذشته باور عمیقی به تجزیه و ایجاد یک کشور جدید دارند. در واقع، طی دهه‌های مردم آلاسکا، تگزاس، نیوهمپشایر، نیویورک و سایر ایالت‌ها به‌طور دوره‌ای در مورد جدایی صحبت کرده‌اند اما هیچ نتیجه‌ای حاصل نشده بود. هم اکنون نیز در بسیاری از ایالت‌ها، مانند فلوریدا، پنسیلوانیا، ویسکانسین، میشیگان، اختلافات داخلی عمیقی وجود دارد و جریان‌های جدایی طلب به شدت در حال رشد هستند.
