به گزارش الوقت، «تونی بلر» نخست وزیر اسبق بریتانیا همزمان با سالگرد حملات ۱۱ سپتامبر و در جریان کنفرانس استراتژی اروپایی یالتا (YES) در اوکراین که توسط فرید زکریا مجری شبکه CNN برگزار شد، گفت که عربستان سعودی با ثروت هنگفت نفتی خود، در حال تبلیغ دیدگاهی افراطی، بنیادی، قدیمی و کاملاً عقب مانده از اسلام است.
بلر حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر را رویدادی تلقی کرد که جهان را تغییر داد. وی گفت: این حملات باعث ایجاد اضطرابی عظیم در جهان شد چرا که آنها (آمریکا) نمیدانستند آیا حملات بیشتری در راه است یا خیر.
نخست وزیر اسبق انگلیس همچنین مدعی شد که آنها از ترس حملات مشابه به انگلیس، حریم هوایی این کشور و زیرساختهای مربوط به آن را بستند.
بلر ادامه داد که اولین تصمیم این بود که در کنار آمریکا بایستند و آمریکا نباید به تنهایی با این مسئله روبرو شود و این مرحله جدیدی از سیاست بود.
وی در پاسخ به پرسش فرید زکریا درباره عربستان سعودی به عنوان متحدی مهم برای غرب، گفت که رهبران غربی از ریشههای تهدید جدید آگاهی کامل ندارند.
بلر گفت که عربستان با آن ثروت عظیم نفتی خود ایدئولوژی «اسلام گرایی» را که با خود اسلام متفاوت است تأمین مالی میکند و همچنین افزود که پادشاهی سعودی از دیدگاه بسیار محافظه کار و قدیمی مرتبط با دین حمایت میکند.
وی در همین حال، از پذیرفتن این مسئله که حاکمان سعودی حامی تروریسم هستند، خودداری کرد.
بلر افزود: مشکلی که آموزش مورد حمایت عربستان ایجاد کرده است نمیتواند تنها با ابزارهای امنیتی حل شود.
وی در پایان گفت: آمریکاییها تصمیم گرفتند افغانستان را ترک کنند زیرا متوجه شدند که دشمنی که در آنجا با آن میجنگند حتی پس از ۲۰ سال نیز تسلیم نمیشود.
نخست وزیر اسبق انگلیس در ادامه افزود: آمریکاییها نمیتوانستند بیش از این منتظر بمانند چرا که در حال انجام جنگ بی پایان بودند.
از سوی دیگر پلیس فدرال آمریکا، افبیای، اولین سندی را که از طبقه بندی خارج شده و مربوط به تحقیقات در مورد ادعاهای حمایت دولت عربستان از حملات یازده سپتامبر ۲۰۰۱ میشود، منتشر کرده است.
این سند که در بیستمین سالگرد این حملات منتشر شده، ارتباطات بین شهروندان سعودی در آمریکا و دو نفر از هواپیماربایان را تشریح میکند، اما شواهد روشنی مبنی بر حمایت دولت سعودی از این حملات ارائه نمیدهد.
جوبایدن، رئیس جمهور آمریکا به درخواست خانوادههای قربانیان این حملات، دستور داد تا این اسناد منتشر شوند.
خویشاوندان قربانیان این حملات مدتهاست که خواهان انتشار این اسناد شده و استدلال میکنند که مقامات سعودی از قبل در مورد انجام این حملات اطلاع داشتند، اما اقدامی برای متوقف کردن آن انجام ندادند.
سند ۱۶ صفحهای افبیآی که بخشهای زیادی از متن آن برای انتشار عمومی سیاه شده، براساس گفتگوها با منبعی است که هویتش مشخص نشده و روابط بین تعدادی از اتباع سعودی و دو نفر از هواپیماربایان به نامهای نواف الحظمی و خالد المحضار را نشان میدهد.
هواپیماربایان در سال ۲۰۰۰ به عنوان دانشجو وارد آمریکا شدند. درسند افبیآی آمده که آنها از سوی فردی به نام عمر البیومی، خدمات و کمکهای قابل توجهی دریافت کردند. شاهدان گفتهاند که او یکی از افرادی بود که با وجود آن که در آن زمان دانشجو بود، اما به کنسولگری عربستان در لس آنجلس رفت و آمد میکرد.
این منبع به افبیآی گفته که آقای بیومی "موقعیت بسیار بالایی" در کنسولگری داشت.
در این سند آمده: "کمک آقای بیومی به نواف الحازمی و خالد المحضار شامل ترجمه، مسافرت، اقامت و تامین مالی بود."
در سند افبیآی همچنین به ارتباط بین این دو هواپیما ربا با فهد الثمیری، امام محافظه کار مسجد شاه فهد در لس آنجلس اشاره شده است. منابع او را دارای "اعتقادات افراطی" توصیف کردند.
به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس آمده که آقای بیومی و آقای ثمیری هفتهها قبل از حملات یازده سپتامبر خاک آمریکا را ترک کردند.
این خبرگزاری همچنین به نقل از جیم کریندلر، یکی از وکلای قربانیان حملات یازدهم سپتامبر گفته است که انتشار این اسناد "استدلالهایی را که ما در دعاوی مربوط به مسئولیت دولت عربستان در قبال حملات یازده سپتامبر مطرح کردهایم، تایید میکند."
دولتهای جورج بوش، باراک اوباما و دونالد ترامپ همگی به دلیل نگرانیهای امنیت ملی از خارج کردن این اسناد از طبقه بندی خودداری کرده بودند.
اما جو بایدن، هفته گذشته دستور بررسی اسناد تحقیقاتی را داد و به مقامات گفت آن چه را میتوانند در شش ماه آینده منتشر کنند.
از دیرباز گمانه زنیهایی درباره ارتباط رسمی عربستان با این حملات با توجه به تعداد اتباع این کشور که در این عملیات حضور داشتند و همچنین سابقه سعودی بن لادن رهبر پیشین القاعده وجود دارد.
با این حال کمیسیون یازدهم سپتامبر مدرکی که حاکی از نقش دولت عربستان یا مقامات ارشد این کشور در این حملات باشد، پیدا نکرد.
آمریکا و عربستان مدتهاست که متحد یکدیگر هستند، هر چند که این روابط در مواردی با دشواریهایی همراه بوده است.