الوقت- هفته گذشته گردان عزالدین قسام، شاخه نظامی حماس اعلام کرد که یک پهباد اسرائیلی را که برای جاسوسی از نوار غزه توسط اسرائیل فرستاده شده بود پس از سقوط در حومه بیت لاهیا در شمال غزه به تصرف خود در آورده است. این دومین پهباد جاسوسی اسرائیل است که به دست حماس می‌افتد. حماس ماه جولای نیز با اعلام خبر سقوط یک پهباد اسرائیلی دیگر در شمال نوار غزه تأکید کرد مبارزان مقاومت توانستند این هواپیمای بدون سرنشین را بازسازی کند.
این تنها فعالیت ضد جاسوسی حماس نیست که موفق می‌شود فعالیت‌های جاسوسی اسرائیل را خنثی نماید. در شهریورماه سال جاری گشت‌های دریایی شاخه نظامی حماس، در سواحل دریای مدیترانه به دلفینی برخورد کردند که مجهز به تجهیزات جاسوسی از جمله دوربین بود. آنها دلفین را شناسایی و به سواحل غزه هدایت کردند. این دلفین جاسوس که حماس معتقد است توسط موساد برای جاسوسی از نوار غزه فرستاده شده است نشان از ناخرسندی اسرائیل از گشت‌های دریایی حماس دارد.
حماس دیگر آن گروه مبارزی که در جریان انتفاضه اول (انتفاضه سنگی) در سال 1987 اعلام موجودیت کرد نیست و توان دفاعی، نظامی، ضد جاسوسی و تسلیحاتی گسترده‌ای نسبت به قبل پیدا کرده است. حماس که از سال 2006 و در پی انتخابات دموکراتیک و قانونی اکثریت کرسی‌های مجلس قانون‌گذاری فلسطین را از آن خود کرد و توانست حاکمیت سیاسی و نظامی غزه را در دست بگیرد و این اولین جرقه آشنایی دنیا با حماس و روند قدرت‌یابی حماس در نظام بین‌الملل شد.
در زمینه نظامی نیز حماس بسیار قوی‌تر شده است. در جنگ 51 روزه غزه در سال 2014، حماس بارها با پرتاب موشک‌های خود به شهرک‌های صهیونیستی در پاسخ به بمباران‌های هوایی مردم بی‌دفاع و غیرنظامی غزه توانست گنبد آهنین صدها میلیون دلاری اسرائیل را بشکند و به عمق خاک اسرائیل نفوذ کند. در انبارهای حماس ازاین‌دست موشک‌ها هزاران فروند وجود دارد و آماده رویارویی با تجاوزات احتمالی نیروهای اسرائیلی به حماس هستند. حماس تعدادی از این موشک‌ها را در آذرماه سال گذشته و در رژه خود به مناسبت بیست و هفتمین سالگرد تأسیس حماس به نمایش گذاشت. آبان ماه سال گذشته پایگاه خبری آمریکایی «ورد تریبون» اعلام کرد که حماس توانسته اولین پهباد مسلح خود را که ادعا کرده بود الگوبرداری از «پهباد ابابیل» ایرانی است بسازد تا وسیله‌ای برای رصد و ضربه زنی به مواضع رژیم صهیونیستی در عمق خاک این کشور جعلی باشد.
همین منبع خبری اعلام کرده، حماس توانسته به فناوری ساخت اسلحه‌های تک‌تیرانداز «غول-2» که دارای لوله بلند و شبیه نمونه اتریشی مرسوم بهHS-50 است برسد و آن را در غزه تولید کند. این اسلحه دارای کالیبر 50 و برد آن 1.5 کیلومتر است. سایت مشرق نیوز درباره توان تسلیحاتی حماس گزارش داده است: تا مدت‌ها پیش حماس از راکت‌های دست‌ساز قسام که سلاح اصلی مقاومت فلسطین بود و برد 13 کیلومتری داشت استفاده می‌کرد ولی اکنون دارای موشک‌های گراد (برد 20 کیلومتر و سر جنگی به وزن 20 کیلوگرم)، راکت انداز ناصر 5 (برد حدود 10 تا 15 کیلومتر و سر جنگی 10 کیلوگرمی)، راکت 107 (برد 40 کیلومتر)، سامانه راکتی ام 75 (برد 75 کیلومتر؛ ابوعبیده سخنگوی جنبش حماس قبل‌ها اعلام کرده بود موشکی که در طی جنگ 51 روزه 2014 به شهرک گوش حتسیون زده است از این نوع بوده است)، سامانه راکت‌های فجر 5 (با کالیبر 333 میلی‌متر، برد حدود 80 کیلومتر و سر جنگی 175 کیلوگرم که بهترین موشکی است که حماس با آن قادر است تل‌آویو را هدف خود قرار دهد) و خمپاره‌اندازهایی با بردی بین 7 تا 10 کیلومتر مسلح است که توان نظامی و تسلیحاتی حماس را به شدت افزایش داده است. بی‌جهت نیست که اسماعیل هنیه معاون رئیس دفتر سیاسی حماس در پاسخ به تهدیدات اسرائیل مبنی بر حتمی بودن وقوع جنگ دیگر در غزه به آنها گفت که از جنگ نمی‌هراسیم و حماس دارای تجهیزات و سلاح‌های استراتژیکی است که می‌تواند اسرائیل را برخلاف درگیری‌های قبلی غافلگیر کند و ضربات جبران‌ناپذیری به آنها وارد نماید.
در بعد سیاسی نیز حماس بسیار فعال شده است. حماس پس از یک دوره انزوای سیاسی قصد دارد با تقویت روابط و ترمیم رفتار، روابط بین‌المللی خود را بهبود بخشد. دراین‌باره حماس ملاقات‌هایی با کشورهای مختلف ترتیب داده است تا موافقت کشورهای موافق را به سود خود جلب نماید. حماس در 3 اوت در دوحه قطر، میزبان وزیر امور خارجه روسیه سرگئی لاورف بود. در این دیدار آنها در مورد فلسطین و اوضاع منطقه مذاکره نمودند و سرگئی لاورف از مشعل برای سفر به مسکو دعوت رسمی نمود. حماس تصور می‌کند که مسکو می‌تواند نقش میانجی برای شروع روند آشتی بین حماس و فتح برای حماس بازی کند. خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی حماس در جریان سفرهای منطقه‌ای خود تاکنون چند بار به آنکارا نیز سفر کرده است. حماس از پیوندهای راهبردی ترکیه و اسرائیل به خوبی آگاه است و ترکیه را حامی مطمئنی برای رسیدن به آتش‌بس موقت بین حماس و اسرائیل در جهت رفع محاصره غزه می‌داند. عربستان دیگر کشوری است که در نزد فتح، جایگاه والایی دارد. خالد مشعل در ماه رمضان دیداری از ریاض داشت و با ملک سلیمان حول محاصره غزه و آشتی بین حماس و فتح مذاکراتی نمود. در کل هدف حماس از برقراری ارتباط با کشورهای مختلف کسب حمایت و فعالیت‌های تبلیغاتی برای همسو کردن اذهان ملت‌ها برای حمایت از فلسطینیان و رفع آلام و محاصره مردم بی‌دفاع غزه است. دعوت رسمی مسکو از حماس نقطه عطفی برای این گروه فلسطینی می‌تواند باشد و به این معنی است که حماس نمی‌خواهد در کرملین پرونده راکدی داشته باشد و این اقدام می‌تواند آغازگر مسیری به سمت آمریکای لاتین و آسیای مرکزی در جهت جمع‌آوری حمایت در موضوع فلسطین و تشکیل ائتلاف حمایت از فلسطین باشد. حماس قصد دارد به واسطه این امر به اروپا و ایالات‌متحده فشار وارد آورد تا سیاست تروریستی شناختن حماس را تغییر دهند.
در مجموع باید گفت که از سال 2006 به بعد رفته‌رفته به قدرت نظامی، تسلیحاتی و سیاسی حماس افزوده شده است. توان تسلیحاتی و ضد جاسوسی حماس و فعالیت‌های دیپلماتیکی اخیر حماس این گروه را به کابوس رژیم صهیونیستی تبدیل کرده است. حماس به مانند حزب‌الله به تدریج به یک پای بازی در معادلات قدرت خاورمیانه تبدیل شده که کشورهای خاورمیانه نمی‌توانند آن را نادیده بگیرند. در صحنه بین‌الملل نیز حماس در حال تقویت دیپلماسی عمومی خود است. پس از محاصره غزه در سال 2007، ملت‌های آزاده جهان با آلام فلسطینی‌ها احساس همدردی کردند و نگرش جامعه جهانی بر اساس تبلیغات سوء غول‌های رسانه‌ای در حال تغییر است و حماس در نزد آنان به عنوان گروه مقاومت مشروع شناخته می‌شود. بر اثر همین فعالیت‌ها است که دادگاه عمومی اتحادیه اروپا در دسامبر 2014 نام حماس را از لیست سیاه تروریستی اتحادیه اروپا حذف نمود.
محمد سلامی استاد
