روایت حیدر العبادی را اکنون میتوان داستانی عبرتآموز برای سیاستمداران و جناحهای سیاسی عراقی مورد ارزیابی قرار داد تا در کنش و تعامل خود با ایالات متحده آمریکا، با خطای استراتژیک مواجه نشوند. واقعیت مسلم این است که آمریکا هیچ دوستی با هیچ شخص و جناح سیاسی در عراق ندارد و آنچه که راهبرد این کشور را در عراق پیش میبرد، استفاده ابزاری از اشخاص در مسیر تحقق خواستههای خود است
الوقت - در شرایطی که طی چند ماه گذشته خواست عمومی شهروندان و جریانهای سیاسی عراقی در مسیر ضرورت اخراج نیروهای نظامی خارجی به ویژه نیروهای آمریکایی از این کشور قرار گرفته، حیدر العبادی، نخستوزیر اسبق عراق و شخصی که افتخار پیروزی بر داعش را نصیب خود کرد طی اظهاراتی مهم دست به افشاگری در مورد پشت پرده برخی از مهمترین بحرانهای عراق طی سالیان اخیر زد که در نوع خود بی سابقه بوده است.
افشاگری نخست وزیر سابق علیه نقش آمریکا و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس
حیدر العبادی در بخشی از افشاگری مهم خود سخنان خود تاکید میکند: آن زمان که داعش به عراق حمله کرد، آمریکا هیچ کمکی حتی یک دلار هم به عراق ارائه نداد. آمریکا اگر در ازای کاری که میکند چیزی دریافت نکند، به عراق کمک نخواهد کرد.
او در بخش دیگری از سخنان خود به نقش شهید قاسم سلیمانی و در واقع ایران در مقابله با فتنه داعش می پردازد و می گوید: ورود شهید قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران به عراق با اطلاع من بود و من این مساله را به آمریکا نیز اعلام کرده بودم، چراکه به این اقدام باور داشتم.
العبادی همچنین برخی از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و طرفهای عراقی (که نام آنها را ذکر نکرد)، را به پرداخت پولها و تشکیل گروههای فشار در آمریکا با هدف ضرر رساندن به عراق متهم کرد. العبادی گفت که برخی از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و نیز طرفهای عراقی در گذشته گروههای فشار در آمریکا برای ضرر رساندن به عراق تشکیل میدادند و پولهایی را برای لطمه زدن به عراق پرداخت میکردند.
افشای ابعاد توطئه آمریکا در عراق
بدون تردید، مهمترین نکته قابل توجه در اظهارات حیدر العبادی را میتوان گفتههای او پیرامون نقش ایالات متحده در عراق مورد ارزیابی قرار داد. واقعیات میدانی نیز نشان میدهد زمانی که داعش تا 10 کیلومتری بغداد، پایتخت کشور عراق نیز پیش آمده بود، همچنان آمریکا راهبرد انفعال را در پیش گرفته بود و اکنون برای همگان مشخص شده که کاخ سفید اگر اقلیم کردستان عراق، مورد تهاجم قرار نمیگرفت و فشار لابیهای صهیونیستی نبود، هیچگاه وارد درگیری با داعش نمیشد؛ زیرا اساساً ابوبکر البغدادی و سازمان تحت رهبری او ساخته و پرداخته واشنگتن هستند و در راستای برنامههای شوم این کشور در منطقه غرب آسیا حرکت میکرد.
اکنون حیدر العبادی در اظهارات خود از ابعاد جدیدی از مساله پرده بر میدارد که آن هم عبارت است از دروغگویی آمریکا از همکاری مالی با دولت عراق در دوران جنگ با داعش. مقامات سیاسی آمریکا طی سالهای گذشته بارها این موضوع را مطرح کردهاند که آنها در مقام متحد ارتش و نیروهای امنیتی عراق، از نظر نظامی و مالی به کشور عراق کمک کردهاند اما اکنون نخستوزیر وقت عراق بر این واقعیت انگشت میگذارد که حتی یک دلار نیز از سوی واشنگتن به بغداد کمک نشده است. این رویه نشان میدهد که آمریکاییها در قبال هر گونه کمکی به عراق، مطالباتی را درخواست کردهاند.
اظهارات نخستوزیر سابق عراق برای تحلیل رفتار و کنش آمریکاییها در شرایط کنونی نیز از اهمیتی فوقالعاده برخوردار است. نیروهای امنیتی عراق درگیر جنگی تمام عیار با بازمانده های داعش در مناطق وسیعی از صحراهای غرب و شمال غرب و در مرز با سوریه هستند و گزارشهای مختلف حاکی از انتقال وسیع تروریست های داعشی از خاک سوریه به عراق می باشد و در این میان وانگشتن متهم اصلی تلاش برای ظهور مجدد توطئه داعش به منظور به تعویق انداختن ماجرای اخراج نیروهایش از خاک عراق پس از مصوبه پارلمان این کشور در سال گذشته می باشد. به طور حتم سخنان عبادی نقش مهمی در تقویت سناریوی نقش آفرینی پشت پرده واشنگتن در بازگشت داعش ایفا خواهد کرد.
در واقع آنچه اکنون حیدر البعادی به سیاستمداران عراقی پیرامون آن هشدار میدهد این است که در ابتدای امر هیچگاه نباید به سیاستها و وعدههای آمریکا اعتماد داشته باشند. کنش آمریکا در عراق بعد از 2003 نشان میدهد که هیچگاه حاکمیت و منافع ملی عراقیها برای واشنگتن اهمیت نداشته و در مقاطع مختلف، این کشور توطئههایی را برای پیشبرد سیاستهای خود در پیش گرفته است. درنتیجه به نظر میرسد اظهارات حیدر البعادی خواست عمومی برای اخراج آمریکاییها از عراق را بیش از پیش افزایش خواهد داد.
عربستان و امارات، دشمنان خفته در لباس دوست
اظهارات حیدر البعادی به نظر میرسد درس عبرت دیگری را برای نخستوزیر و سیاستمداران فعلی کشور عراق برجای گذاشته است که آنهم عبارت است از تعیین راهبرد درست در مناسبات با کشورهایی همچون عربستان و امارات متحده عربی است. طی دوران نخستوزیر العبادی، بارها کشورهای عربستان و امارات، با او تماس گرفتند و حتی وعده سرمایهگذاری و همکاری با بغداد، را مورد تاکید قرار دادند اما در عمل آنچه در اظهارات افشاگرانه نخستوزیر سابق عراق نمایان میشود این است که امارات و عربستان در توطئههای ضد حاکمیت ملی این کشور نقش داشتهاند.
احتمالا العبادی به مساله حمایت ریاض و ابوظبی از گروههای تروریستی( در صدر آنها داعش) و نیز همهپرسی استقلال اقلیم کردستان در سال 2017 پرده بر میدارد. واقعیت امر این است که در همان زمان نیز مستنداتی وجود داشت که این دو کشور حوزه خلیج فارس قصد دراند عراق را در مسیر تجزیه قرار دهند و یکپارچگی این کشور را نابود کنند. با این اوصاف، در شرایط جدید نیز شاهد هستیم که محمد بن سلمان در اقدامی قابل توجه در مقام اولین رهبر سیاسی، نخستوزیری مصطفی الکاظمی را تبریک میگوید. اظهارات العبادی، برای مصطفی الکاظمی و مقامات دولت عراق درس عبرتی است که در ابتدای امر با حساسیت بیشتر سیاستهای دو کشور عربستان و امارات رصد کنند و در ادامه در تعیین مناسبات خود با کشورهای منطقه، منافع ملی کشورشان را مورد نظر قرار دهند.
درس عبرت داستان همدلی العبادی و آمریکا
بدون تردید، هنگام برگزاری انتخابات پارلمانی عراق در سال 2018، غالب ناظران سیاسی بر این باور بودند که حیدر العبادی مجددا ریاست منطقه سبز را عهدهدار خواهد شد؛ زیرا او دوران سخت جنگ با اهریمن داعش را مدیریت کرده بود و به داستان تجزیه عراق توسط حزب دموکرات کردستان عراق نیز خاتمه داده بود. در آن دوران برهه زمانی العبادی مواضع نسبتاً همدلانهای را با سیاستها و راهبرد آمریکا در عراق اتخاذ کرده بود.
به نظر میرسد در آن دوران العبادی قصد داشت با حمایت آمریکا، نخستوزیری مجدد خود را تضمین کند. هر چند اکنون او این مساله را یک اتهام از سوی مخالفاناش میداند ولی واقعیات میدانی و اظهارات نخستوزیر سابق عراق نشان میدهد که او موضعی همدلانه با واشنگتن داشت و بارها اظهاراتی را بر زبان راند که رسما در تضاد با اراده محور مقاومت بود.
روایت حیدر العبادی را اکنون میتوان داستانی عبرتآموز برای سیاستمداران و جناحهای سیاسی عراقی مورد ارزیابی قرار داد تا در کنش و تعامل خود با ایالات متحده آمریکا، با خطای استراتژیک مواجه نشوند. واقعیت مسلم این است که آمریکا هیچ دوستی با هیچ شخص و جناح سیاسی در عراق ندارد و آنچه که راهبرد این کشور را در عراق پیش میبرد، استفاده ابزاری از اشخاص در مسیر تحقق خواستههای خود است. اکنون زمان آن است که تمامی جناحهای سیاسی عراقی این واقعیت را بپذیرند که تکرار داستان همدلی حیدر العبادی با آمریکا سرانجامی بهتر از پایان او در منصب نخستوزیر نداشته و نخواهد داشت.