الوقت- تركیه پس از گذشت چهار سال از بحران سوریه سرانجام به صورت مستقیم و رسمی بعضی مناطق این كشور و همچنین عراق را هدف قرار داد، هر چند مقامات تركیه هدف حملات به سوریه را داعش اعلام كردند اما تحلیلگران این اقدام تركیه را واكنشی به پیشروی اخیر كردها در شمال سوریه می‌دانند كه به پایان صلح اردوغان با حزب كارگران كردستان و شروع فصل جدیدی از درگیری بین دو طرف منجر خواهد شد.
با پیشروی‌های اخیر كردها در شمال سوریه پیش بینی می‌شد دولت تركیه با استفاده از شرایط داخلی پس از انتخابات دست به ماجراجویی نظامی در خاك همسایگان خود بزند. جنگنده‌های تركیه مواضع حزب كارگران كردستان (پ.ك.ك) اواخر شب جمعه در چندین نوبت مواضع پ.ك.ك در عراق و كوهستان‌های تركیه را بمباران كردند. بنا بر اعلام مسئولان پ. ك. ك اهداف حملات ارتش تركیه مناطق زاب متینان، كوهستان‌های قندیل، منطقه خنیره و كوهستان‌های «زاگرس» در مرز تركیه و داخل خاك عراق بوده است. بختیار دوغان سخنگوی حزب كارگران كردستان به خبرگزاری فرانسه گفته است: «جنگنده‌های تركیه جمعه شب ساعت ۱۱ به وقت محلی، بمباران مواضع ما در نزدیكی مرز را آغاز كردند و این حملات با آتش سنگین توپخانه زمینی همراه شد.» دفتر احمد داووداغلو نخست وزیر تركیه روز شنبه با انتشار بیانیه‌ای تأیید كرد كه ارتش تركیه مواضع پ.ك.ك را هدف قرار داده است. داووداغلو همچنین شخصاً طی یك كنفرانس خبری گفت: «این عملیات موقتی نیست بلكه ادامه دارد و ارتش تركیه باز هم این مواضع را هدف قرار خواهد داد. تا زمانی كه امنیت تركیه تهدید شود ما برای حفظ ثبات، این عملیات‌ها را ادامه خواهیم داد.» در پی اقدامات 48 ساعت گذشته آنكارا علیه پ.ك.ك و داعش، «احمد داوود اوغلو» نخست‌وزیر تركیه در یك كنفرانس خبری حاضر شد. نخست‌وزیر تركیه با اشاره به اینكه مسعود بارزانی رئیس اقلیم كردستان را در جریان این حمله قرار داده اظهار داشت: بارزانی از اقدام تركیه حمایت كرده است.
پایان صلح اردوغان
حملات جنگنده‌های تركیه در حالی صورت می‌گیرد كه دولت مركزی این كشور از سال 2013 با حزب كارگران كردستان پیمان صلح امضا كرده است. در پی این حملات حزب كارگران كردستان تركیه به طور یكجانبه مذاكرات صلحی را كه بیش از یك سال است با دولت آنكارا آغاز كرده، ملغی اعلام كرد و به این ترتیب آتش‌بس میان دو طرف به صورت رسمی پایان یافته محسوب می‌شود. با اعلام این خبر شبه نظامیان پ.ك.ك در كوهستان‌های قندیل عراق و در دیگر مناطق هم‌مرز با تركیه به حالت آماده باش درآمده‌اند. زاگرس هیوا، سخنگوی گروه پ.ك.ك در عراق گفته است حملات ارتش تركیه به معنای پایان آتش‌بس میان طرفین است.
بهانه داعش
همزمان با هدف قرار دادن مواضع حزب كارگران كردستان، دولت تركیه اعلام كرد مواضع داعش در شمال سوریه را بمباران كرده است. جنگنده‌های ارتش تركیه بامداد جمعه اولین حملات خود را به مواضع داعش انجام دادند و این حملات توانسته تمامی نقاط تهدید در مرزهای تركیه و سوریه را از بین ببرد. مولود چاوش‌اوغلو، وزیر امور خارجه تركیه نیز گفته است پس از پاكسازی شمال سوریه از نیروهای گروه دولت اسلامی، این منطقه به منطقه امنی برای آوارگان سوریه تبدیل خواهد شد. تركیه در حالی دست به اقدام نظامی علیه داعش در شمال سوریه زده كه بنابر اسناد منتشر شده دولتمردان آنكارا نقش مهمی در قدرت گرفتن این گروه تروریستی داشته‌اند.
آنكارا همچنین مواضع خود درخصوص مشاركت در ائتلاف تحت رهبری امریكا علیه داعش را تغییر داده و ساعاتی پیش از حمله به مواضع این گروه در سوریه به امریكا اجازه داد از پایگاه‌های هوایی تركیه برای مبارزه با داعش استفاده كند. احمد داووداوغلو، نخست وزیر تركیه در این باره گفت: آنكارا با همكاری همپیمانانش از جمله امریكا اقدامات علیه داعش را گسترش خواهد داد. بعضی ناظران هدف حملات اخیر تركیه را كردها اعلام كرده‌اند كه طی چند ماه اخیر پیشروی‌های قابل توجهی در شمال سوریه عنوان كردند. بنابر گفته تحلیلگران «زنگ خطر برای دولت تركیه زمانی به صدا درآمد كه نیروهای كرد تحت عنوان «یگان‌های مدافع خلق» در اواخر خرداد ماه شهر استراتژیك تل ابیض را از كنترل داعش خارج كردند و موفق شدند دو كانتون جزره و كوبانی را از طریق تل ابیض به هم وصل كنند.
پیشروی و قدرت‌گیری نیروهای كرد یگان‌های مدافع خلق در جوار مرزهای تركیه كه از نظر آنكارا شاخه سوری پ.ك.ك محسوب می‌شود و ماهیت تروریستی دارد، یكی از خطرناك‌ترین دستاورد‌های سیاست‌های اشتباه دولت رجب اردوغان در سوریه است، به همین دلیل در همان زمان مقامات ترك اعلام كردند در مقابل این تحولات واكنش نشان خواهند داد.
از سوی دیگر این اقدام دولت اردوغان در حالی صورت می‌گیرد كه حزب وی در انتخابات پارلمانی اخیر نتوانست اكثریت آرا به دست بیاورد و مجبور است برای تشكیل دولت جدید با احزاب رقیب ائتلاف كند به همین دلیل بعضی تحلیلگران پیش‌بینی كرده بودند ممكن است آنكارا دست به ماجراجویی نظامی در كشورهای همسایه خود بزند. احمد كاظمی كارشناس مسائل تركیه در اواسط تیرماه در گفت‌وگو با روزنامه «جوان» با اشاره به اینكه تركیه بر اثر نتایج انتخابات پارلمانی وارد یك دوره «عدم قطعیت سیاسی» شده، اظهار داشت: «احتمال دارد حاكمیت تركیه از این فرصت استفاده بكند و اقدامات رادیكال‌تری نسبت به گذشته در مورد سوریه اتخاذ كند، چراكه هم اكنون دولتی در تركیه به صورت ثابت وجود ندارد، بنابراین هزینه این اقدامات متوجه دولت آتی نخواهد بود. این مسئله خیلی مهمی است و بعضی تحركاتی كه الان در تركیه و در سوریه انجام می‌دهد نقطه عطف آن كمك نیروهای اطلاعاتی تركیه به جبهه النصره برای تصرف ادلب بود.»
محمد بابایی
