طی چند ماه اخیر این توافق بسیار متزلزل شده و عامل آن تشدید تجاوزات اسرائیل به خاک سوریه می‌باشد که مسکو را به درک رسانده است که تداوم مماشات منافع این کشور را به طور جدی تهدید می‌کند.
الوقت- پایان مارتن چندین ساله بازیگران رقیب منطقه‌ای و بین‌المللی در بحران سوریه در حال نزدیک شدن است. دولت مرکزی و متحدان آن در نبرد با تروریسم و طرح‌های غربی و عربی برای تغییر نقشه ژئوپولتیکی منطقه عملاً پیروز میدان هستند و شکست خوردگان در حال تقلا برای به دست آوردن اندک سهمی از تعیین معادلات آینده پس از خرج هزینه‌های زیاد مالی و تحمیل هزینه‌های بیشتر مالی و انسانی به ملت سوریه هستند. در این میان یکی از بازیگرانی شکست خورده‌ای که اقدامات خود را گسترش داده رژیم صهیونیستی می‌باشد که با اقدامات و حملات تجاوزکارانه خود به خاک سوریه، عملاً وارد فاز اعلام جنگ به سوریه و کمک به تروریست‌ها برای نجات آنها از ورطه نابودی تبدیل شده است.
طی یکسال اخیر بویژه با تنگ‌تر شدن حلقه محاصره گروه‌های تروریستی مستقر در مناطق جنوبی سوریه و هم مرز با سرزمین‌های اشغالی، آسمان سوریه بارها شاهد آتش پدافند هوایی این کشور برای دفع حملات موشکی هواپیماهای اسرائیل بوده است. با این حال آنچه در این موضوع بیش از همه ذهن تحلیلگران و ناظران تحولات سوریه را پس از انجام این حملات به خود مشغول می‌کرد انتظار برای مشاهده زمان پایان مماشات‌گری مسکو به عنوان یکی از اصلی‌ترین نیروهای حامی دمشق در برابر حملات اسرائیل بود. روسیه پیشتر برای بالا بردن ریسک حملات غربی‌ها به رهبری آمریکا به استقرار گسترده سامانه های اس 300 و اس 400 جدید در شهرهای طرطوس، دمشق و لاذقیه در سال 2016 پرداخت اما تاکنون تهدیدات خود برای دادن سیستم اس 300 به دمشق را عملی نکرده بود.
با این حال سرنگونی هواپیمای ایلوشن 20 روسیه در 17 سپتامبر در لازقیه پس از تجاوز هواپیماهای جنگنده اسرائیلی به آسمان سوریه و تبادل آتش میان آنها و پدافند هوایی سوریه، می‌تواند به دریچه‌ای برای تغییر آرایش معادلات بازی میان مسکو-تلاویو در میدان سوریه به سوی فاز قطع همکاری‌ها تبدیل شود. در تایید این موضوع سخنگوی وزارت دفاع روسیه با مسئول دانستن اسرائیل در سقوط هواپیمای نظامی این کشور، این اقدام را نقض توافقنامه سال 2015 میان مسکو و تلاویو دانست. در 21سپتامبر 2015 پس از سفر نتانیاهو به مسکو و دیدار با پوتین وی از توافق دو طرف برای هماهنگی عملیاتی در سوریه برای جلوگیری از رویارویی نیروهای نظامی خبر داد. با این حال طی چند ماه اخیر این توافق بسیار متزلزل شده و عامل آن تشدید تجاوزات اسرائیل به خاک سوریه می‌باشد که مسکو را به درک رسانده است که تداوم مماشات منافع این کشور را به طور جدی تهدید می‌کند.
تعارض بنیادین منافع در سوریه
روس‌ها اگرچه همواره در موضع‌گیری‌های سیاسی خود هرگونه تجاوزگری به خاک سوریه از طرف هر نیرویی را محکوم و غیرقابل قبول دانسته‌اند و حتی بعضاً پس از انجام حملات موشکی اسرائیل به مواضع ارتش سوریه این موضع‌گیری‌ها را به چاشنی تهدید نیز آغشته می‌کردند اما به طور کلی رویکرد مسکو در برابر این حملات سیاست صبر و انتظار بود. سیاستی که از یکسو ناخرسندی دمشق را از عدم ورود جدی و قاطع مسکو به این موضوع در پی داشته بود و از سوی دیگر می‌توانست تأثیری نامطلوب بر روند همکاری‌های روبه گسترش مسکو- تهران برای تبدیل شدن به اتحادی راهبردی در مقابل سیاست‌های مداخله‌آمیز غرب برای تغییر مختصات امنیتی- سیاسی نظم منطقه‌ای غرب آسیا داشته باشد؛ بدین صورت که بی‌پاسخ ماندن حملات اسرائیل تبلیغات رسانه‌ای گسترده غربی و عربی در مورد تضعیف همکار‌های مسکو- تهران در میدان تحولات سوریه را دامن زده بود. اگرچه این تبلیغات به هیچ وجه مبتنی بر خوانش درستی از تحولات سوریه و منطقه قرار ندارد چنانکه پس از حمله موشکی اسرائیل به پایگاه تیفور در آوریل 2018 (فروردین97) و اعتراض شدید روس‌ها به تنش دیپلماتیک میان آنها منجر شد به صورتی که لیبرمن، وزیر جنگ اسرائیل مجبور شد در یک گفتگوی مطبوعاتی اعلام کند: «تلآویو هرگز نمی پذیرد که روسیه برای فعالیتهای اسرائیل در سوریه یا منطقه حد و حدودی تعیین کند و نیروهای نظامی اسرائیل از آزادی عمل کامل برخوردارند».
واقعیت آن است که با بلند شدن زمزمه‌های آغاز عملیات آزادسازی ادلب و احتمال پایان تماماً شکست‌آمیز قائله سوریه برای صهیونیست‌ها (در پی تقویت حضور مقاومت در جوار مرزهای با سرزمین‌های اشغالی و ورود ارتش سوریه به نزدیکی جولان اشغالی پس از چندین دهه) سران این رژیم تمام تلاش خود را برای حفظ و تداوم چرخه بحران از طریق مجبور کردن آمریکا به مداخله بیشتر در تحولات و حتی در صورت امکان وارد کردن واشنگتن به دام درگیری نظامی با مقاومت در سوریه آغاز کردند. این امر برای روسیه که تداوم مخارج جنگ سوریه بر اقتصاد تحریم شده این کشور سنگینی می‌کند بسیار چالش‌زا می‌باشد. به همین دلیل مسکو تلاش‌های دیپلماتیک خود را برای همراه کردن تمامی جریان‌های سوری و نماینده سازمان ملل با سازوکار آستانه و سوچی مضاعف کرده است تا هرچه زودتر شرایط برای تعیین تکلیف سیاسی آینده سوریه و پایان بحران فراهم شود. در این شرایط دادن اس 300 به دمشق پاسخی قاطع به روند تصاعدی تجاوزات و بحران آفرینی‌های تلآویو در سوریه ترجمه می‌شود.
