شرایط برای برنامه‌های دولت محافظه کار انگلیس وقتی بدتر می شود که این واقعیت مطرح شود که دیگر کشورهای عضو مرکوسور و همچنین اتحادیه ملل آمریکای جنوبی (UNASUR) حضور بریتانیا در جزایر فالکلند را "نمونه ای واضح از اقدامات استعماری و امپریالیستی" عنوان می‌کنند.
به گزارش الوقت بوریس جانسون، وزیر امور خارجه انگلیس که برای شرکت در نشست گروه ۲۰ در آرژانتین به سر می‌برد، به همراه وزیر امور خارجه آرژانتین، تاج گلی را در محل یادبود سربازان کشته شدن در جنگ فالکلند در بوینس آیرس قرار داد.
این دومین باری است که یک مقام انگلیسی در آرژانتین به ۲۵۵ سرباز انگلیسی و ۶۴۹ سرباز آرژانتینی که در درگیری ۷۴ روزه سال ۱۹۸۲ کشته شدند، ادای احترام می‌کند.
پیش از وزیرخارجه، ولیعهد بریتانیا معروف به پرنس چارلز نیز در دیدار خود از آرژانتین در سال،۱۹۹۹ در همین محل به این سربازان ادای احترام کرد.
با این حال اگرچه در ۲۲ سال اخیر این نخستین باری است که یک وزیر خارجه انگلیسی از این کشور دیدار می‌کند، اما بطور کلی دیدار از محل یادبود سربازانی که توسط ارتش بریتانیا در جنگ فالکلند کشته شده‌اند، توسط وزیرخارجه این کشور چندان رویه معمولی نیست. اما جزایر فالکلند کجاست و چرا در روابط بریتانیا و آرژانتین دارای اهمیت است؟
فالکلند کجاست؟
جزایر فالکلند یا آن‌گو که آرژانتینی‌ها آن را «مالویناس» می‌خوانند، مجمع‌الجزایری در آمریکای جنوبی است که در اقیانوس اطلس جنوبی قرار گرفته، و مرکز آن شهر "استانلی" است. جزایر فالکلند در برگیرنده دو جزیره بزرگ و مهم فالکلند شرقی و فالکلند غربی و نزدیک به ۷۷۶ جزیره کوچک است، که روی‌هم رفته ۱۲,۱۷۳ کیلومتر مربع پهناوری دارند و در فاصله ۴۸۳ کیلومتری کرانه‌های شرقی آرژانتین قرار گرفته‌اند. انگلیس از حدود سال 1833 میلادی و از دوره استعمار این جزایر را به نوعی تحت اشغال دارد و آن را جزیی از سرزمین های خود میداند. طبق آمارهای رسمی این جزایر نزدیک 3000 نفر جمعیت دارد.
نزدیک دو قرن از مناقشه انگلستان و آرژانتین بر سر جزایر فالکلند می گذرد. به طور دقیق تر این مناقشه به سال 1820 میلادی باز می گردد. انگلیس در رابطه با جزایر فالکلند ادعا می کند که یک دریانورد بریتانیایی برای اولین بار در سال 1592 میلادی آنجا را شناسایی و تقریباً یک قرن بعد در سال 1690 میلادی اولین انگلیسی بر جزایر مزبور گام نهاده است. مطابق این ادعا اولین استقرار فرانسوی‌ها در مالویناس نیز تا سال 1764 محقق نشده است.
با این حال بریتانیا مستعمره فالکلند را دو سال بعد به اسپانیا واگذار می کند و از آن زمان به بعد مورد اختلاف میان انگلیس و اسپانیا و سپس بین انگلیس و آرژانتین بوده است.
طرف دیگر موضوع آرژانتین است که ادعا می‌کند در زمان استقلال این کشور از اسپانیا، جزایر فالکلند به این کشور تعلق گرفته است. « ماریو پاچو اودونل» مورخ آرژانتینی در تشریح علل تاریخی حاکمیت آرژانتین بر جزایر «مالویناس» معتقد است: پس از انقلاب ماه می سال 1810میلادی، موضوع استقلال آرژانتین مطرح شد؛ در آن زمان جزایر « مالویناس» در اشغال اسپانیا بودند و در زمان انتقال حاکمیت، این جزایر به صورت خودکار به قسمتی از این کشور آمریکای جنوبی تبدیل شدند. در آن زمان جزایر « مالویناس» از لحاظ سیاسی تحت حاکمیت دولت آرژانتین قرار گرفت و این کشور نیز از جزایر مذکور به عنوان محلی برای نگهداری مجرمان خطرناک استفاده می‌کرد.
آغاز جنگ بر سر فالکلند
در 2 ژانویه 1833میلادی، ناو جنگی انگلیسی تحت عنوان « کلیو» وارد مرز آبی جزایر « مالویناس» شد. فرمانده این ناو جنگی با ارسال پیامی به رئیس‌جمهور وقت آرژانتین اعلام کرد که به نام پادشاه انگلستان برای تصرف مالکیت جزایر مذکور به منطقه آمده است. دولت وقت آرژانتین تلاش کرد در مقابل این تهاجم ایستادگی کند، اما به علت غلبه نیروهای نظامی انگلیس بر نیروهای آرژانتینی از لحاظ تعداد، ارتش این کشور آمریکای جنوبی تسلیم شد.
از آن زمان نظامیان انگلیسی در این جزایر مستقر بودند و روابط با آرژانتین بسیار پرفراز و تنش دنبال می‌شد تا آن که در سال 1966 آرژانتین و انگلیس برای حل این مناقشه مذاکراتی آغاز کردند که این مذاکرات تا قبل از جنگ فالکلند (مالویناس) تداوم یافت.
جنگ فالکلند در روز دوم آوریل سال 1982 میلادی و با حمله نیروهای آرژانتین به نیروهای انگلیسی مستقر در این جزیره آغاز شد و بیش از دو ماه ادامه یافت. نیروهای آرژانتین در مدت کوتاهی موفق شدند جزایر فالکلند را به تصرف خود در آورند، ولی پس از گذشت دو ماه و اعزام چندین کشتی جنگی و زیردریایی اتمی انگلیسی به منطقه، نیروهای آرژانتین مجبور شدند در 14 ژوئن همان سال، فالکلند را تخلیه کنند، هر چند که بر حاکمیت خود بر این جزایر همچنان تاکید دارند. در جریان این جنگ 255 نظامی انگلیسی، 649 نظامی آرژانتینی و سه غیرنظامی از ساکنان جزایر فالکلند کشته شدند. بریتانیا اما به منظور مشروعیت دادن به هرگونه دخالت نظامی در این جزایر، قانون ملی 1983 انگلستان را تصویب کرد که به افراد ساکن این جزایر شهروندی بریتانیا اعطا می شد.
موفقیت نیروهای انگلیسی در این جنگ باعث تقویت موضع حزب محافظهکار این کشور تحت رهبری مارگارت تاچر شد و یک سال بعد وی توانست بار دیگر در انتخابات پارلمانی انگلیس پیروز شود. پس از پایان درگیری‌های نظامی، روابط دیپلماتیک دو کشور تا اواخر سال 1989 همچنان قطع بود؛ ولی از اوایل دهه 1990 گفتگوها میان دو کشور آغاز شد و مقرر گردید اختلافات موجود از طرق سیاسی و بر اساس خواست ساکنان جزیره حل و فصل شود.
چالش برگزیت و اختلافات پابرجا
ویر خارجه بریتانیا در سفر پنج روزه خود به آمریکای لاتین و دیدار از پرو و شیلی، هدف خود را افزایش مبادلات اقتصادی و تجارت با منطقه مرکوسور اعلام کرده است. وی پیش از این سفر گفته بود: "این اولین سفر من به منطقه از زمان تصدی وزارت امور خارجه است. آمریکای لاتین یک بخش پر تحرک و با قابلیت از جهان در موضوعات تجارت، امنیت، علم، زیرساخت و آموزش و پرورش است".
بریتانیا پس از برزگزیت به زعم کنایه وار بسیاری به جزیره ای تنها در اروپا بدل شده است که اکنون باید به منظور جبران خسارت های اقتصادی ناشی از جدایی از بازار مشترک اروپایی، برای یافتن شرکا و بازارهای جدید اقتصادی تقلا کند.
اما این نیاز یک طرفه نیست و مركوسور در تلاش است تا مذاکراتی را با اتحادیه اروپا به منظور دستیابی به توافقنامه تجارت دوجانبه آغاز کند. در این زمینه اتحاديه اروپا اميدوار است كه خودروهاي بيشتري را در منطقه به فروش برساند، در حالي كه کشاورزان مركوسور براي دستیابی به تعرفه هاي پايين در قبال محصولات خود از جمله گوشت گاو تلاش مي كنند. در این میان آرژانتین نیز به عنوان یکی از اعضای اتحادیه منطقه ای مرکوسور با بحران اقتصادی مواجه است به صورتی که دولت این کشور نرخ بهره را تا 40 درصد افزایش داده و همچنین برای جبران کسری بودجه از صندوق بین المللی پول درخواست وام اضطراری کرده است.
با این وجود اختلافات بر سر فالکلند یا مالویناس چشم انداز مناسبی از گشایش در روابط دوسویه با بریتانیا را نمی‌دهد. کریستینا فرناندز رئیس جمهور پیشین آرژانتین با انتشار مقاله ای در دو روزنامه برجسته انگلیسی از دیوید کامرون نخست وزیر وقت بریتانیا خواست تا "استعمار را پایان دهد". وی همچنین از بریتانیا خواست تا قطعنامه 2065 سازمان ملل متحد در دسامبر سال 1965، که آرژانتین و بریتانیا را دعوت به مذاکره در مورد یافتن راه حل در مورد جزایر مورد مناقشه می کند را اجرایی سازد. در این قطعنامه وجود یک وضعیت استعماری در این جزایر از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته شده که باید با توجه به قطعنامه 1514 مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مورد از بین بردن تمام اشکال استعمارگرایی، حل و فصل شود.
در ژوئن 2015 نماینده آرژانتین در سازمان ملل در کمیته پایان دادن به مناقشه بر سر جزایر فالکلند، خواستار توقف اقدامات انگلیس در اکتشافات و بهره برداری از منابع زیرزمینی و دریایی این مناطق شد و اعلام کرد اکتشافات نفتی غیرقانونی و بدون اجازه بریتانیا در این آبها همچنین به آلودگی محیط زیست منطقه منجر شده است. بخش دیگری از اعتراض مقامات آرژانتینی در موضوع اقدامات انگلستان صید بی رویه آبزیان و ماهی ها و همچنین احداث بزرگترین تاسیسات نظامی موجود در منطقه، و گسترش حضور نیروهای دریایی شامل گشت زنی با زیردریایی های اتمی بود که قادر به حمل سلاح های هسته ای بودند.
وی گفت که اقدامات یکجانبه بریتانیا همچنان افزایش می یابد، و این موضوع آرژانتین را مجبور به انجام اقدام قانونی برای متوقف ساختن عملکرد"غیر مسئولانه" بریتانیا خواهد کرد.
شرایط برای برنامه‌های دولت محافظه کار انگلیس وقتی بدتر می شود که این واقعیت مطرح شود که دیگر کشورهای عضو مرکوسور و همچنین اتحادیه ملل آمریکای جنوبی (UNASUR) حضور بریتانیا در جزایر فالکلند را "نمونه ای واضح از اقدامات استعماری و امپریالیستی" عنوان می‌کنند. با این اوصاف به نظر می‌رسد که برنامه لندن برای دستیابی به بازار اقتصادی این منطقه در رقابت با دیگر کشورهای اروپایی از شانس کمتری برخوردار باشد.
