پنتاگون ماه گذشته اعلام کرد که آمریکا بر اساس تعهدی که داده بود، ارسال اسلحه به مبارزان کردی را که علیه گروه داعش در شمال سوریه در نبرد هستند، آغاز کرده است. این درحالی است که آنکارا این اقدام واشنگتن را «به شدت خطرناک» توصیف کرده است.
آدرین رانکین-گالووی، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا با اشاره به کردها و عرب‌هایی که در قالب ائتلاف «نیروهای دموکراتیک سوریه» جمع شده و علیه داعش می‌جنگند، گفت: «ما ارسال سلاح سبک و خودروها را به کردها آغاز کردیم.» سخنگوی پنتاگون اضافه کرد که در میان سلاح ارسال شده به کردها، تفنگ‌های AK-47 و تیراندازهایی با کالیبر کوچک وجود دارند. تحویل سلاح به کردها از سوی آمریکا پیش از آغاز حمله به رقه، پایگاه داعش در شمال سوریه، انجام گرفته است. به عقیده پنتاگون، ائتلاف "نیروهای دموکراتیک سوریه" تنها نیروی محلی است که توان بازپس‌گیری این شهر را دارد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، در ابتدای ماه مه تصمیم خود را برای مسلح کردن کردهای سوریه اعلام کرده بود، اما ترکیه در واکنش به این تصمیم گفت که کردهای سوری با حزب کارگران کردستان ترکیه که از نظر آمریکا یک گروه تروریستی است، در ارتباط هستند. در مقابل آمریکا برای آرام کردن ترکیه که متحد واشینگتن در ناتو می‌باشد، اعلام کرد که ارسال سلاح به کردهای سوریه به صورت کنترل شده، خواهد بود.
روز چهارشنبه نیز مولود چاووش اغلوو، وزیر امورخارجه ترکیه گفت که ارسال سلاح به کردهای سوریه برای وحدت و تمامیت ارضی سوریه خطرناک است. وی اضافه کرد که این سلاح می تواند علیه ترکیه و همچنین «علیه همه بشریت» به کار گرفته شود. پیشتر آنکارا در اوت سال گذشته با ادعای عقب‌راندن همزمان داعش و کردهای مسلح سوریه به پشت رود فرات، اقدام به انجام یک سری عملیات نظامی در شمال سوریه غاز کرد. این سری از عملیات‌ها تا کنون باعث شده تا کردهای سوریه در مبارزه با گروه‌های تروریستی نتوانند دو منطقه‌ای را که در شمال سوریه در اختیار دارند به هم متصل کنند. در واقع می‌توان گفت که عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه بیش از آن که به تضعیف گروه‌های تروریستی منجر شده باشد، بیشتر از پیشروی گروه‌های کردی ضدداعش جلوگیری کرده است.
چرا ترکیه با تقویت کردهای سوری مخالف است؟
آمریکا امروز، کردها را بهترین و قابل اعتمادترین متحد خود در کارزار جگ نیابتی سوریه می‌داند، اما ترکیه آنها را «تروریست» می خواند! البته این تمام ماجرا نیست! گروه پیکارجوی ypg نه تنها از نظر آنکارا تروریست محسوب می شود، بلکه به پشتیبان اصلی pkk در جنگ با دولت ترکیه تبدیل شده و به عبارت دقیق‌تر، «دشمن در حال نبرد» برای آنکارا به حساب می‌آید!
لذا شاید بتوان دلیل اصلی دشمنی ترکیه با کردهای سوری را متاثر از حضور مقطعی pkk در شمال سوریه در برخی مقاطع جنگ با دولت اردوغان ارزیابی کرد. این مسئله باعث شده ترکیه به شدت به کردهای سوریه و به خصوص ypg بدبین شود و تحت هیچ شرایطی حاضر به تحمل آن ها در مرزهای خود نباشد! به عنوان مثال زمانی که روسیه خواهان حضور نمایندگان کردها در کنفرانس معارضین برای ژنو3 شد، ترکیه اعلام کرد حضور کردها را خط قرمز خود می داند و تحت هیچ شرایطی زیر بار آن نخواهد رفت.
از طرف دیگر مخالفت سرسخت ترکیه و دولت اردوغان با کردهای YPG در سوریه خوراک تبلیغاتی بسیار مناسبی را برای اردوغان جهت شعار مبارزه جهانی با PKK فراهم کرده و باعث شده تا دولت اردوغان از این طریق نشان دهد که حاضر به مقابله با PKK حتی در خارج از مرزهای خود است.
کردها همچنین در مقطعی برخلاف اهداف ترک‌ها در شمال سوریه عمل کردند و در شرایطی که برخی گروه‌های شورشی تروریستی و حتی داعش از طریق مرزهای ترکیه عملیات نیروگیری و پشتیبانی لجستیکی را دریافت می‌کردند، پیشروی کردها به قطع ارتباطی گروه‌های شورشی مسلح سوریه و ترکیه منجر شد. در واقع کارکرد مهم ypg در سوریه، قطع ارتباط داعش با ترکیه بود که تا حد زیادی در این هدف موفق شد و داعش از این حیث تحت مضیقه جدی قرار گرفت.
ترکیه و آمریکا و اختلاف بر سر YPG
با این حال این روزها ترکیه به شدت مخالف حمایت تسلیحاتی کردهای سوری تحت عنوان YPG توسط پنتاگون است. حمایت آمریکا از «یگانهای مدافع خلق» در سوریه خشم مقامات ترک را برانگیخته است و این موضوع حتی باعث شد که ترکیه در سپتامبر 2016، سفیر آمریکا را به وزارت خارجه احضار و به این کشور هشدار دهد.
در دوران اوباما این تنش اگرچه ادامه داشت، اما دولت ترامپ با هدف نزدیکی بیشتر به اردوغان، با احتیاط بیشتری حمایت تسلیحاتی خود را از کردهای سوری دنبال کرد. اعترضات ترکیه حتی باعث شد که جیمز ماتیس، وزیر دفاع دولت ترامپ اعلام کند که سلاح ها و مهمات ارسالی به کردهای سوریه با هدف مقابله با داعش پس شکست این گروه تروریستی از آنها پس گرفته خواهد شد. وی همچنین به ترکیه اطمینان داده است که ماهانه فهرستی از تسلیحات ارسالی به یگانهای مدافع خلق در اختیار آنها قرار خواهد گرفت.
با وجود این وعده اما چندان واقع بینانه به نظر نمی‌رسد که آنکارا بخواهد به چنین وعده‌ای دل‌خوش باشد. در اوج تنشی که در روابط آمریکا و ترکیه در دوران اوباما بر سر حمایت تسلیحاتی واشنگتن ار کردهای سوری ایجاد شد، مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه، گفتههای مقامات آمریکایی‌ها را «ضد و نقیض»، «دروغ» و «بازی دوگانه» تحلیل کرد. همین موضع‌گیری ضدکردی آنکارا اگرچه کمی معتدل‌تر، اما همچنان ادامه دارد و نشانی نیز از تغییر مواضع ترک‌ها دیده نمی‌شود.
تداوم موضع‌گیری ضدکردی ترک‌ها با وجود وعده آمریکا درباره خلع تسلیحاتی کردهای YPG پس از نبرد با داعش نشان می‌دهد که دولت اردوغان چندان اعتمادی به وعده‌های طرف آمریکایی خود ندارد. دولت اردوغان حتی پیش از این در جریان کودتای ناموفق جولای 2016، واشنگتن را در زمره متهمین به حمایت از کودتاگران نگاه می‌کند و در این چارچوب پرشک و تردید مشخص است که آنکارا به سختی وعده‌های پنتاگون و دولت ترامپ را برای خلع سلاح گروه‌های کرد سوری مورد پذیرش و اعتماد قرار خواهد داد.
