الوقت- احمدضیاء مسعود نماینده ویژه رئیس جمهور افغانستان در اصلاحات اخیرا اعلام كرده بود که حضور مجاهدین در تمام عرصههای سیاسی و نظامی افغانستان، نیاز اساسی این کشور است و رهبری جنگ را باید مجاهدین به عهده بگیرند، زیرا تجربه و قدرت کافی در این زمینه را دارند. اگر مجاهدین و فرماندهان محلی برای این «جنگ تمام عیار» آماده نشوند، سقوط ولایتهای شمالشرقی به دست گروه طالبان حتمی خواهد بود؛ لذا به پیشنهاد مجاهدین، باید «شورای مجاهدین» در چارچوب یک «تیپ نظامی» تشكیل و به ارتش افغانستان ملحق شود و هر شهروند افغانستانی وظیفه دارد که در مقابله با طالبان سهیم گردد. او همچنین اظهار داشت، به نظر می رسد روند کنونی مذاکرات صلح هیچ سودی به همراه نخواهد داشت و تنها وقت تلف کردن است، چرا كه روند صلح تازه آغاز شده و دوامدار است و تا زمانی که منافع کشورهای دخیل در مسئله افغانستان از طریق گروههای تروریستی تأمین میشود، روند صلح نتیجهبخش نخواهد بود.
واقعیت این است كه امنیت و صلح در افغانستان، همواره یك معمای پرمبهم بوده است. اشغال این كشور توسط نیروهای آمریكایی، به بهانه مبارزه با تروریسم، ایجاد امنیت، ثبات و بازسازی صورت گرفت، اما در عمل مشاهده شد كه نه تنها بهبود امنیت اتفاق نیفتاده است، بلكه بر روند ناامنیها و تعدد گروههای مسلح و تروریستی برهم زننده امنیت در این كشور افزوده شده است. طوری كه اكنون جغرافیای جنگ از مناطق جنوبی به مناطق شمالی و غربی گسترش یافته است و در هر گوشه از مناطق این كشور، گروههای تروریستی نظیر داعش، القاعده، شبكه حقانی، حزب اسلامی حكمتیار و طالبان و... اقدامات ناامن كننده و تخریبی خود را ادامه میدهند.
بنابراین وضعیت فعلی و آینده امنیت افغانستان، عمدتا به سیاستها و عملكرد نیروهای آمریكایی در سه موضوع اساسی یعنی مبارزه با تروریسم، ایجاد امنیت و برقراری صلح مرتبط است. این در حالی است كه در هیچ یك از این سه موضوع، آمریكاییها صادقانه رفتار نكردند و اساسا نتوانستند شبهنظامیان طالبان را مهار كنند و به همین جهت به مذاكره با طالبان، تغییر موضع دادند. هر چند كه مذاكره با طالبان از چند سال پیش مطرح بوده است، اما بطور جدی مذاکرات صلح توسط گروه چهارجانبه با حضور آمریکا، چین، افغانستان و پاکستان دنبال میشود و سه دور از این نشستها به ترتیب در اسلامآباد و كابل برگزار شده و چهارمین نشست نیز قرار است از امروز در كابل برگزار گردد. اما واقعیت این است كه مذاكره صلحی كه در آن آتشبس رعایت نشود و همچنان اقدامات تروریستی و ناامنی تداوم یابد، مذاكرات صلح نیز نوعی سراب و اتلاف وقت خواهد بود.
با توجه به این واقعیتها احمدضیاء مسعود كه خود از یاران جبهه متحد شمال بوده، این روزها به استانهای شمالی افغانستان یعنی تخار، قندوز و بدخشان سفر میكند و از اوضاع امنیتی این مناطق اظهار نگرانی كرده و خواهان مواجهه جدی شورای مجاهدین علیه طالبان است و تاكید میكند كه یک تیپ نظامی توسط شورای مجاهدین تشكیل، و قدرتمندانه در مقابل تروریستها بایستد. امری كه طی سالهای گذشته نادیده گرفته شده و مماشات دولت اشرفغنی نیز به نوعی موجب قدرتنمایی طالبان شده است. در واقع اشرفغنی همانند آمریكاییها طالبان را یك گروه شورشی میداند كه میتواند در ساخت قدرت افغانستان سهیم گردد. در حالی كه گروههای جهادی بر این امر تاكید میكنند كه چرا جنایتهای جنگی طالبان توسط حكومت وحدت ملی نادیده گرفته و فراموش میشود و جنایتكاران جنگی باید محاكمه شوند و ... .
به هر حال تضاد و تفاوت رویكردها در خصوص مواجهه با طالبان و ضعف و ناتوانی حكومت وحدت ملی در مقابل گروههایی نظیر طالبان از یكسو و سیاستهای مداخلهآمیز غربیها و برخی كشورهای منطقه حامی طالبان از سوی دیگر، موجب قدرتنمایی آنان شده و سیاستهای مداخلهآمیز برخی از كشورهای منطقه نیز به نفوذ داعش در افغانستان كمك كرده است. طالبان سالانه صدها میلیون دلار از طریق قاچاق مواد مخدر بدست میآورند و مورد حمایت برخی كشورهای منطقه نیز هستند، اما این طور كه از شواهد پیداست، آنها از مواضع و خواستههای خود در برابر حکومت افغانستان و نیروهای خارجی کوتاه نیامده و نخواهند آمد و به همین جهت بعید است که مذاکرات صلح به سرانجام مشخصی برسد.