الوقت- رايزنیها و گمانهزنیها درباره گفتوگوهاي صلح سوريه كه قرار است از امروز در ژنو شروع شود در حالي به صورت قابل توجهي افزايش يافته است كه جبهه معارضان به دليل ناكامیهاي ميداني و فشارهاي روسيه و اختلافات دروني در وضعيت آشوبزدهاي به سر میبرد.
تا غروب سهشنبه گزارشهاي منتشر شده حاكي از آن بود كه كردها به اين مذاكرات دعوت نشدهاند. لوران فابيوس، وزير خارجه فرانسه چهارشنبه به «راديو فرهنگ فرانسه» گفت كه «مسئله مشاركت كردهاي سوريه بسيار چالشبرانگيز بود، از اين رو دي ميستورا، نماينده ويژه سازمان ملل در امور سوريه به من گفت كه از اين حزب دعوت نكرده است.» بحث مشاركت كردها از مهمترين چالشهاي برگزاري اين دور از گفت وگوهاي سوريه است. روسيه اصرار دارد كه كردها در كنار اپوزيسيون و در مقابل نمايندگان دولت در اين مذاكرات شركت كنند اما معارضان تحت حمايت عربستان و تركيه شديداً با اين مسئله مخالفت كردهاند و میگويند كردها به دليل همكاري با دولت بشار اسد معارض محسوب نمیشوند. سرگئي لاورف وزير خارجه روسيه روز سهشنبه گفت: «يك كشور با مشاركت كردها و به خصوص حزب اتحاد دموكراتيك مخالف است، اما بدون اين مشاركت، اين مذاكرات به نتايج مورد نظر نخواهد رسيد.» با وجود اين، وي تأكيد كرد: «براي استفاده از حق وتو جهت جلوگيري از آغاز مذاكرات سوريه برنامهريزي نمیكنيم.» هرچند وزير خارجه روسيه توضيح نداد كه منظورش كدام كشور است اما رهبران تركيه علناً حضور كردها را در اين مذاكرات خط قرمز خود اعلام كردهاند. مولود چاووش اوغلو روز سهشنبه اعلام كرده در صورت دعوت شدن حزب اتحاد دموكراتيك كرد به مذاكرات ژنو، آنكارا اين مذاكرات را تحريم میكند. در مقابل «هيثم مناع» از رهبران شوراي دموكراتيك سوريه كه از وي براي شركت در گفتوگوهاي صلح سوريه دعوت به عمل آمده، گفت: «اگر از صالح مسلم و الهام احمد از رهبران گروههاي كرد سوري، در اين مذاكرات دعوت نشود او هم در نشست شركت نمیكند».
موافقت معارضان
در حالي كه احتمال حضور كردها در مذاكرات امروز بعيد به نظر میرسد معارضان تحت حمايت عربستان و تركيه روز چهارشنبه اعلام كردند به صورت رسمي در اين نشست شركت میكنند. سالم المسلط، سخنگوي هيئت مخالفان سوري در رياض با اعلام اين خبر گفت: «ما تصميم گرفتيم در نشست ژنو تحت نظر سازمان ملل شركت كنيم و با نمايندگان دولت سوريه مذاكراتي داشته باشيم.» وي بار ديگر بر مواضع قبلي معارضان تأكيد كرد: «روند مذاكرات در ژنو بايد براساس مذاكرات ژنو يك باشد كه در آن تشكيل دولت انتقالي با تمامي اختيارات در نظر گرفته شده بود.» موافقت معارضان با حضور در نشست ژنو پس از آن صورت میگيرد كه منابع خبري گزارش دادند «جان كري» وزير خارجه امريكا صراحتاً «رياض الحجاب» رئيس هيئت مذاكرهكننده سوري را تهديد كرده است اگر شركت در نشست را نپذيرند و حاضر نباشند تا اصلاحاتي در ليست شركتكنندگان بدهند، ديگر حمايت نظامي و سياسي نخواهند شد.
پيشتر «هيئت عالي مذاكرهكنندگان معارضان» خارجنشين سوريه كه در رياض مستقر شدهاند با صدور بيانيهاي، برخي ملاحظات خود را در خصوص مذاكرات صلح سوريه در ژنو مطرح كردند. در اين بيانيه معارضان خواستههايي مطرح كردهاند از جمله «سؤال آنها درباره افرادي كه به اين نشست دعوت شدهاند» و همچنين شكسته شدن آنچه «حصر شهرهاي سوري» ناميدهاند و «آزادي زندانيان».
وضعيت آشوب زده معارضان
معارضان در حالي براي نشست در اين مذاكرات اعلام آمادگي كردهاند كه طي چند هفته گذشته متحدان آنها روي زمين شكستهاي سنگيني بهويژه در استان شمالي لاذقيه و استان جنوبي درعا متحمل شدهاند. تحليلگران معتقدند در حال حاضر معارضان سوري در آشفتگي و بینظمي و اختلاف به سر میبرند و تصميمات اصلي بين قدرتهاي ديگر گرفته میشود. عبدالواري عطوان در يادداشتي در روزنامه الكترونيكي رأي اليوم آورده است: «تا اواخر شام سهشنبه منتظر مانديم تا ليست و كيفيت حضور معارضان سوريه در نشست ژنو سوئيس و مخالفان و موافقان آن را ببينيم، اما دود سفيد كماكان از پايتخت عربستان به چشم نمیخورد، چرا كه هيئت عالي نظارت بر انتخابات كه «رياض الحجاب» رياست آن را بر عهده دارد در حالتي از شك و ترديد قرار دارد و همچنين اختلاف نظراتي نيز در مورد موضع نهايي به چشم میخورد.»
ادامه پيشروي ارتش سوريه
طي چند روز گذشته فروپاشي خطوط دفاعي گروه مسلح شتاب زيادي يافته است كه مهمترين آنها بازپسگيري شهر شيخالمسكين در جنوب و الربعيه در شمال اين كشور است. در ادامه اين پيشرویها در مناطق مختلف سوريه واحدهاي ارتش اين كشور به همراه متحدان خود عملياتي غافلگيركننده و سريع در جنوب دمشق انجام دادند كه طي آن مناطق ارتباطي ميان تروريستها در دو شهرك «داريا» و «المعضميه» در جنوب غربي دمشق را قطع و پاكسازي كردند. خبرگزاریها گزارش دادند غروب سهشنبه ارتش سوريه با كمك نيروهاي حزبالله، عملياتي را بهصورت غافلگيرانه در غوطه غربي دمشق آغاز كردند. بر اساس اين گزارشها، پس از چندين ساعت درگيري شديد، ارتش و نيروهاي مقاومت موفق شدند مناطق اتصال بين دو شهرك آلوده «داريا» و «المعضميه»، واقع در غوطه غربي دمشق را از وجود تروريستها قطع و آن را پاكسازي كنند. در اين عمليات بيش از 20 تن از تروريستها كشته و زخمي شدند. بيش از يك سال است كه غوطه غربي در محاصره كامل قرار دارد و دولت سوريه بهدلايل نامعلوم اقدام به پاكسازي منطقه در طول سال نكرده بود.
نویسنده : محمد بابايي