پایگاه تحلیلی الوقت - امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه به تازگی تلاش داشت با پیشنهادی بی پرده درباره ایده اعزام نیروهای غربی به اوکراین "ابهام راهبردی" ایجاد کند، اما سخنان او آنقدر مبهم بود که باعث سردرگمی و عصبانیت برخی از متحدان فرانسه در ناتو شد.
اظهارات جدید «امانوئل مکرون»، رئیس جمهور فرانسه در یک کنفرانس خبری پس از میزبانی نشستی از رهبران غربی درباره اوکراین باعث شد تا باردیگر مکرون به تابو شکنی معروف شود. مکرون دوشنبه شب اعزام نیروهای غربی به اوکراین برای جنگ را رد نکرد. اظهارات او در عمل به معنای این است که راه را برای دخالت مستقیم بیشتر غرب در جنگ اوکراین هموار کند و غرب در چارچوب ناتو تصمیم به اعزام نیرو به اوکراین بگیرد.
اما از سوی دیگر این اظهارات مکرون در میان متحدان پاریس با استقبال چندانی روبرو نشد و رهبران کشورهای آلمان، سوئد و حتی دبیرکل ناتو اعزام نیروی نظامی به اوکراین را رد کردند. در واقع اظهارات مکرون به نوعی تضعیف اتحادغرب در برابر اوکراین را نشان داد و ثابت کرد که کشورهای عضو ناتو در قبال جنگ اوکراین رویه یکسانی ندارند. در یک سو کشورهایی مانند فرانسه از اعزام نیرو به اوکراین حمایت میکنند و از طرف دیگر کشورهایی مانند آلمان با این پیشنهاد مخالفت کردهاند. همچنین کاخ سفید اعلام کرد که به اوکراین نیرو اعزام نخواهد کرد. انگلیس، ایتالیا، اسپانیا، لهستان و جمهوری چک نیز به سرعت اعزام نیروی نظامی به اوکراین را رد کردند.
عقب نشینی فرانسه
اظهارات رئیس جمهور فرانسه درباره اعزام نیروی نظامی به اوکراین با واکنش جدی روسیه مواجه شد. کرملین گفته است که اعزام نیروی ناتو به اوکراین خطر درگیری مستقیم بین ناتو و روسیه را افزایش خواهد داد. حتی صحبت از رویارویی روسیه و ناتو نشان دهنده جدیتر شدن تنشها میان دو طرف است. ۳۲ سال پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی، غرب و شرق در یکی از جدیترین تنشها خود در دهههای اخیر با یکدیگر دست و پنجه نرم میکنند و نیروهای غربی برخلاف برخی ادعاهای اولیه اما چندان نتوانستهاند برای اوکراین کاری انجام دهند.
دیمیتری پسکوف٬ سخنگوی ریاست جمهوری روسیه هم اعلام کرد که در صورت اعزام نیروهای غربی به اوکراین، درگیری مستقیم بین ناتو و روسیه نه یک احتمال که اجتنابناپذیر خواهد بود.
پس از موضع گیری مسکو و هشدار درباره اعزام نیروهای غربی به اوکراین، مقامات فرانسوی برای اصلاح و تغییر سخنان رئیس جمهور این کشور تلاش کردند و «استفان سژورنی»، وزیر امور خارجه فرانسه در مجلس این کشور به قانونگذاران گفت که منظور مکرون از اعزام نیروی نظامی به اوکراین باهدف پاکسازی مین، دفاع سایبری، تولید سلاح در محل و آموزش بوده است. این موضع گیری فرانسه نشان داد که پاریس تلاش دارد تا از اظهارات مکرون عقب نشینی کند.
تنش فرانسه در غرب اروپا
اظهارات مکرون همچنین خطر تشدید تنش بین فرانسه و آلمان را به همراه آورد. دو کشوری که روابط آنها هسته اصلی همکاری سیاسی اروپا را تشکیل می دهد. به نظر میرسد که پاریس، برلین را تشویق به ارسال سلاحهای تهاجمی به اوکراین میکند، اما برلین چندان تمایلی به پیگیری اهداف پاریس ندارد. در پشت صحنه حتی مقامات آلمانی در هفته های اخیر فرانسه را متهم به عدم ارسال کمک های نظامی کافی به اوکراین کرده اند. یک مقام غربی هم به رویترز گفته است که مکرون نظم داخلی ناتو را به هم زده و باعث ایجاد اختلاف در میان اعضای ناتو شده است.
این مقام غربی حتی گفت که مواضع فرانسه ممکن است لایحه کمکهای آمریکا به اوکراین در کنگره که حدود 60 میلیارد دلار است، با پیچیدگی و بن بست روبرو کند. یک دیپلمات اتحادیه اروپا گفت که نتیجه اظهارات مکرون «ابهام بین متحدان» است.
استقبال از ایده مکرون در اروپای شرقی
برخلاف مخالفتهایی که در کشورهای اروپای غربی مانند آلمان، ایتالیا، اسپانیا و... درباره اعزام نیروی نظامی به اوکراین شد، اما در شرق اروپا پیشنهاد مکرون درباره اعزام نیروی نظامی به اوکراین با استقبال روبرو شد. وبگاه سوئیس اینفو به نقل از برخی از مقامات در اروپای شرقی، از این ایده اعزام نیروی نظامی به اوکراین حمایت و تاکید کردند که غرب باید محاسبات و خطوط قرمز خود را برای پوتین مشخص کند تا برداشت روسیه از موضع غرب به معنای ضعف غرب نباشد. «گابریلیوس لندسبرگیس»، وزیر امور خارجه لیتوانی، گفت: «ابتکار پاریس برای اعزام نیرو به اوکراین ارزش بررسی دارد.» همچنین یکی از دیپلماتهای اروپای شرقی گفته است: «به نظر من آنچه (مکرون) گفت مفید است و افکار عمومی به فوریت آن را می پذیرد.»
استقبال اروپای شرقی از اعزام نیروی نظامی به اوکراین برای تقابل با روسیه بدلیل ترس تاریخی کشورهای اروپای شرقی از روسیه است. کشورهای اروپای شرقی به صورت تاریخی بدلیل همجواری با روسیه نگران تکرار سناریوی اوکراین در دیگر کشورهای شرقی اروپا هستند و از این رو کشورهای شرق اروپا از شدت عمل اروپا و ناتو در برابر روسیه حمایت میکنند.
گزینه های روی میز
اگرچه فرانسه تلاش داشت که با طرح کردن پیشنهاد اعزام نیروی نظامی به اوکراین گزینههای غرب در برابر روسیه را تنوع ببخشد، اما عقب نشینی دیگر اعضای بزرگ ناتو مانند انگلیس و آلمان از گزینه اعزام نیرو به اوکراین نشان داد که دست غرب در برابر روسیه در اوکراین چندان باز نیست. در واقع در حال حاضر تنها گزینه غرب در برابر روسیه همان ارسال تجهیزات نظامی و کمک مالی به اوکراین است و غیر از این کشورهای غربی و ناتو گزینههای متنوعی برای حمایت از اوکراین در دسترس ندارند.