الوقت- برگزاری نشست‌های سالانه سازمان ملل همواره فرصت بسیار مناسبی برای سران سیاسی و مقامات دیپلماتیک کشورها است که بتوانند در مدت زمان کوتاهی دیدارهای دیپلماتیک فشرده و پرتعدادی را انجام دهند و موجبات توسعه روابط سیاسی و اقتصادی با سایر دولت‌ها را فراهم کنند.
در همین ارتباط پیش از برگزاری نشست اخیر سازمان ملل خبرهای غیررسمی از احتمال برگزاری یک نشست منطقه‌ای مشترک میان ایران و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با حضور عراق حکایت داشت تا در ادامه فضای مثبت منطقه‌ای پس از توافق تاریخی ایران و عربستان سعودی، پیشبرد نزدیکی روابط تهران و کشورهای عربی دنبال شود.
ابتکاری که به نظر می‌رسد نخست از سوی آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل پیشنهاد شده بود و مورد استقبال ایران قرار گرفت به صورتی که حسین امیرعبداللهیان در جریان بازدید از سلطان‌نشین عمان در خرداد ماه امسال به آن اشاره کرد. علاوه بر این، در دیدار میان امیرعبداللهیان و «جاسم البدیوی» دبیرکل شورای همکاری خلیج‌فارس که در حاشیه نشست سازمان ملل روی داد بر روی برگزاری این نشست تأکید شد.
برخی رسانه‌ها به نقل از منابع دیپلماتیک مدعی شده بودند که طبق توافقات قرار بر این بوده که این نشست بر اساس مفاد قطعنامه 598 شورای امنیت برای ایجاد مجمع گفتگوهای منطقه‌ای به ریاست دبیرکل سازمان ملل تشکیل شود اما در آخرین لحظه شکست خورد زیرا به گفته این رسانه‌ها «برخی از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس نسبت به اهداف و زمان برگزاری این نشست ابراز تردید کردند» که در این میان به نظر می‌رسد بروز اختلافات چند هفته اخیر میان میان عراق و کویت بر سر مرزهای دریایی در توافقنامه موسوم به «خورعبدالله» یکی از اصلیترین دلایل برگزار نشدن نشست بوده است.
با این حال موضوع حائز اهمیت درباره برگزار نشدن این نشست، برگزاری جلسه مشترک میان آمریکا و اعضای شورای همکاری و بیانیه پایانی آن بود که کاملاً برخلاف اهداف و محتوای برنامه‌ریزی شده برای نشست لغو شده میان ایران و این کشورها تنظیم شده بود.
در حالی که جلسه مشترک میان وزرای خارجه جمهوری اسلامی و اعضای شورای همکاری به دنبال راه‌های تقویت اعتمادسازی برای پیشبرد روند تنش‌زدایی منطقه ای و همکاری در همه زمینه‌ها بویژه بررسی پیشنهاد ایران برای تشکیل مجمع گفت‌وگو و همکاری بود اما بیانیه پایانی نشست مشترک این کشورها با آمریکا تقریباً ساز ناکوک شد و مجدداً بر همان طبل اختلاف‌افکنی کوبید تا نشان دهد آمریکا نقش اساسی در برهم زدن نشست مقرر شده کشورهای شورای همکاری با ایران و تنظیم این بیانیه ضدایرانی آن داشته است.
در این بیانیه، کاخ سفید اگرچه در ظاهر نقاب صلح دوستی به چهره زده و از تماس‌های دیپلماتیک عربستان سعودی و سایر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج با ایران استقبال می‌شود اما در موضع‌گیری‌هایی کاملاً متعارض با آن ضمن دخالت در امور برنامه صلح آمیز هسته ای ایران که یک موضوع کاملاً داخلی محسوب می‌شود، بر ادعاهای واهی امارات در مورد جزایر سه گانه ایران در خلیج فارس و اتهام‌زنی درباره سیاست دفاعی جمهوری اسلامی برای ساخت پهباد و سایر سلاح‌های متعارف مهر تأیید می‌زند.
اگرچه نشست مشترک کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و آمریکا در حاشیه اجلاس سازمان ملل در طول سالیان گذشته نیز به وقوع پیوسته و رویدادی نادر نیست اما به طور حتم واشنگتن برای برجسته کردن موارد اختلافی در روابط کشورهای حاشیه خلیج فارس و ایران در نشست اخیر حساب ویژه باز کرده است چرا که تداوم روند مثبت تنش‌زدایی در خلیج فارس با تحقق پیشنهاد ایران برای تشکیل مجمع گفتگو و همکاری، دهه‌ها سیاست واشنگتن برای حضور گسترده نظامی در منطقه حساس و ژئواستراتژیک خلیج فارس و فروش‌های کلان تسلیحاتی از طریق ایرانهراسی و اخیراً نیز پیگیری پرونده عادی‌سازی روابط میان اعراب و رژیم صهیونیستی و جلوگیری از سوق یافتن کشورهای عربی به سمت چین و روسیه را بر باد خواهد داد.
آمریکا برای اینکه اعتماد از دست رفته کشورهای عربی را برگرداند و بر تداوم حضور نظامی در خلیج فارس با ادعای دفاع از منافع متحدانش در اینده تأکید کند بار دیگر در این بیانیه «تعهد خود را به همکاری برای بازدارندگی و رسیدگی به تهدیدات علیه حاکمیت و تمامیت ارضی و سایر فعالیت های بی ثبات کننده» و همچنین «تضمین آزادی دریانوردی و امنیت دریایی در منطقه» ابراز داشت.
در این میان با لغو شدن جلسه مذکور در سازمان ملل، اگرچه هنوز فرصت برای تشکیل نشست مشترک میان ایران و کشورهای عضو شورای همکاری وجود دارد و در میان ابراز تمایل رهبران کشورهای عربی برای پیگیری بهبود روابط با ایران، برنامه آمریکا برای برهم زدن روند فضای مثبت منطقه ای به بار ننشسته است اما بازی دوگانه به طور حتم می‌تواند مانع از بهره‌برداری سریع و هرچه بیشتر از فضای بوجود آمده برای منافع متقابل و مشترک کشورهای منطقه باشد.
