الوقت- حاکمان آل سعود که همه چیز خود را به امنیت گره زده‌اند تا در سایه قدرت نظامی پایه‌های تاج و تخت خود را حفظ کنند، این روزها بیش از هر زمان دیگری به رزمایشهای دریایی، هوایی و زمینی با دیگر متحدان متوسل شده‌اند. در همین رابطه، سومین دوره از مانورهای «رماح النصر 2023» (نیزه‌های پیروزی 2023) از روز دوشنبه در مرکز عملیات هوایی پایگاه «ملک عبدالعزیز» در شرق عربستان آغاز شد.
در این رزمایش علاوه بر عربستان سعودی، هفت کشور قطر، اردن، بحرین، پاکستان، یونان، انگلیس ، آمریکا حضور دارند و کشورهای امارات، کویت و عمان هم به عنوان کشورهای ناظر در این مانور شرکت دارند. خالد الحربی، فرمانده مرکز عملیات هوایی عربستان اعلام کرد که این رزمایش به تقویت روابط نظامی بین نیروهای شرکت کننده کشورهای دوست و تبادل تجربیات در زمینه برنامه‌ریزی و اجرای آن در تمامی زمینه‌ها کمک می‌کند و باعث یکسان سازی مفاهیم عملیات هوایی مشترک و سنجش میزان آمادگی و اقدام مشترک در سطح تاکتیکی می‌شود. وزارت دفاع عربستان اعلام کرد که هدف از این رزمایش، ارتقای سطح عملکرد و آمادگی رزمی یگان‌های شرکت‌کننده با اجرای عملیات مشترک شبیه‌سازی تهدیدات موجود و بالقوه در یک محیط عملیاتی چند بعدی است. عربستان در فوریه سال گذشته هم رزمایش «رماح النصر 2022» را با شرکت نیروهایی از آمریکا، بحرین و پاکستان برگزار کرده بود.
همزمان با رزمایش هوایی عربستان و متحدانش، منابع رسانه‌ای از آغاز رزمایش مشترک امارات و عمان تحت عنوان رزمایش «تعاون ۳» خبر دادند. این رزمایش در چارچوب همکاری مشترک و تقویت توانایی‌های نظامی مشارکت‌کنندگان در مرکز آموزش رزمی در کمپ «الحمرا» در ابوظبی درحال برگزاری است. از سوی دیگر، کویت هم با ارتش انگلیس رزمایشی مشترک را برگزار می‌کنند و نیروهای نظامی دو کشور در این رزمایش، عملیات حمله و جنگ شهری را شبیه سازی خواهند کرد.
برگزاری رزمایشهای متعدد در خلیج فارس با کمک کشورهای انگلیس و آمریکا با هدف افزایش توانمندی‌های نظامی شیخ‌نشین‌ها انجام می‌شود اما این رزمایشها که تحت فرماندهی آمریکاییها انجام می‌شود فی‌الذات برای اعراب امنیت به ارمغان نخواهد آورد.
آمریکا در سال گذشته میلادی سه طرح امنیتی یعنی تشکیل ائتلاف عبری-عربی، استقرار ناوگان پهپادی و شناورهای بدون سرنشین در خلیج فارس را با هدف مقابله با قدرت موشکی و پهپادی ایران در دستورکار قرار داد اما در عمل هیچ اقدامی انجام نشد و به همین خاطر واشنگتن با مشارکت در اینگونه رزمایشها سعی دارد به متحدانش دلگرمی بدهد.
با وجود اینکه عربستان و دیگر شیخ‌نشین‌ها همواره در برنامههای نظامی شکست خورده‌اند اما با این وجود، کماکان اصرار دارند که خود را قدرتمند نشان دهند و تصور می‌کنند که هر چه رزمایشهای بیشتری برگزار کنند، قدرت دفاعی شان هم به همان میزان تقویت می‌شود.
یمن، آزمون ناموفق قدرت هوایی عربستان
عربستان علاوه بر رزمایش درحال برگزاری، در دو سال گذشته هم رزمایشهای هوایی مشترک با یونان برگزار کرده تا نشان دهد که حداقل در این عرصه حرفی برای گفتن دارد اما کارنامه مردودی هشت ساله در جنگ یمن خلاف این ادعا را اثابت می‌کند.
ورود به جنگ در کشور فقیری مانند یمن آزمون بزرگی برای نشان دادن قدرت نظامی عربستان و شیوخ خلیج فارس بود که در توهم پیروزی زودرس، این جنگ ظالمانه و نابرابر را شروع کردند اما نتایج جنگ برخلاف تصور متجاوزان رقم خورد.
اگرچه جنگنده‌های سعودی در ابتدای جنگ با استفاده از عدم آمادگی یمنی‌ها برای جنگ گسترده، توانستند برخی سامانه‌های دفاع هوایی و تاسیسات و انبارها تسلیحاتی یمن را نابود کنند اما با گذشت زمان، حملات هوایی بیشتر به غیرنظامیان، مدارس و مناطق مسکونی معطوف شد و ناکارآمدی نیروی هوایی ائتلاف سعودی را به نمایش گذاشت. در جنگهای مدرن، نیروی هوایی به عنوان نیروی پشتیبان برای پیشروی نیروهای زمینی بکار گرفته می‌شود اما جنگنده‌های سعودی در هدفگیری اهداف نظامی یمن و حمایت از مزدوران خود در روی میدان ناکام بودند و با حملات کور سعی داشتند با بالا بردن هزینه‌های یمن، انصارالله را وادار به تسلیم کنند اما این ابتکار هم به شکست منتهی شد.
با اینکه انصارالله یمن پدافند هوایی قوی و سیستم راداری پیشرفته برای هدف قرار دادن جنگنده‌های سعودی در اختیار نداشت اما بر اساس آمارهای اعلام شده در هشت سال جنگ، دهها هواگرد ائتلاف سعودی اعم از جنگنده، بالگرد و پهپاد در یمن سرنگون شده‌اند. نیروی هوایی تا زمانی بانک اطلاعاتی دقیقی از اهداف نظامی در زمین نداشته باشد، نمی‌تواند موفقیتی کسب کند و جنگنده‌های سعودی هم بدون برنامه اقدام به پرواز می‌کردند و تنها ثمره نشست و برخواست جنگنده‌های ائتلاف متجاوز جولان دادن در آسمان یمن بود. با وجود زرادخانه عظیم ارتش سعودی، اما حملات انصارالله به عمق عربستان به ویژه حملات به تأسیسات نفتی آرامکو، نقاظ ضعف ساختار نظامی این کشور را آشکار کرد.
هر چند عربستان مجهز به ۸۴۸ هواپیمای نظامی و ۲۴۴ هواپیمای جنگی بود و حمایت همه‌جانبه غرب را هم پشت سر خود داشت، اما با این حال در اجرای عملیاتش ناکام بود. عربستان و متحدانش در هشت سال گذشته همه ابزارهای نظامی خود اعم از هوایی، دریایی و زمین را بکار گرفتند تا شاید بتوانند با از میان برداشتن انصارالله برنامه های خود را در یمن اجرایی کنند اما تنها چیزی که نصیبشان شد هزینه گزاف چند صد میلیاردی و ناامن شدن عمق خاکشان بود که این روزها متجاوزان را به تن دادن به شروط انصارالله وادار کرده است و برگزاری این نوع رزمایشها هم چیزی را تغییر نخواهد داد.
نیروی هوایی برای سرپوش گذاشتن به ضعف زمینی و دریایی
مانور دادن روی قدرت هوایی درحالی است که ارتش سعودی در نیروی زمینی ضعف چشمگیری دارد و نیروهای این کشور توان لازم برای مدیریت نبردهای زمینی را ندارند و این مسئله ناشی از کمبود آموزش و تجربه و مهارتهای تاکتیکی است و به همین خاطر در تامین امنیت خود به جذب مزدور و نیروهای نیابتی از سایر کشورها روی می‌آورند و نمونه بارز آنرا در یمن شاهد بودیم که بیشتر نیروهای زمینی ائتلاف سعودی، از اتباع سودان و سایر کشورهای اسلامی بودند که در ازای گرفتن چندین هزار دلار حقوق ماهیانه یمن رفته بودند. عربستان به ضعف نیروهای زمینی خود واقف بود و به همین خاطر نیروهای بیشتری از ارتش را به یمن اعزام نکرد، زیرا به دلیل ناتوانی آنها در نبردهای زمینی احتمال افزایش تلفات انسانی ائتلاف متجاوز وجود داشت.
در این باره در فوریه ۲۰۱۹ در جلسه کمیته نیروهای مسلح در مجلس سنای آمریکا، ژنرال «جیمز کلابر» مدیر وقت اطلاعات آمریکا درباره اعزام نیروهای زمینی سعودی و اماراتی به سوریه برای جنگ با داعش گفته بود:«با توجه به عملکرد ضعیف نیروهای دو کشور در یمن، نمی‌توان انتظار بیشتری از این نیروها داشت». به عبارتی، به نیروهای زمینی سعودی برای موفقیت در نبرد میدانی نمی‌توان اعتماد کرد. در عرصه دریایی هم عربستان حرفی برای گفتن ندارد و این مسئله هم در جنگ یمن به خوبی مشهود بود و به رغم محاصره دریایی گسترده با استفاده از کشتی‌ها و ناوچه‌های جنگی، موفقیتی حاصل نشد و یمنی‌ها در این عرصه هم ضربات سنگینی را به دشمن وارد کردند. شیخ‌نشین‌های خلیج فارس سالانه میلیاردها دلار صرف خرید تسلیحات می‌کنند و سعی دارند اینگونه وانمود کنند که این هزینه‌ها هدر نرفته است و توانسته حداقل در نیروی هوایی موفق باشد.
نمایش قدرت برای حفظ وجهه
عربستان و دیگر شیوخ خلیج فارس با این رزمایشها می‌خواهند بر روی شکستهای خود در منطقه مرهم بمالند. رزمایشها با هدف بالا بردن توان دفاعی و نیروها برگزار می‌شوند ولی در مورد شیوخ عرب هیچ کارایی ندارند و تنها نمایشی ظاهری برای حفظ وجهه از دست رفته است تا افکار عمومی داخلی را دلگرم کنند که در صورت بروز بحران و جنگ می‌توانند به نیروهای مسلح کشورشان تکیه کرده و به تضمین امنیتشان امیدوار باشند.
اعراب منطقه رزمایشهای هوایی را با هدف افزایش توان دفاعی خود در برابر ایران و گروههای مقاومت برگزار می‌کنند اما ائتلاف سعودی با آن همه تسلیحات و هزینه‌ها در برابر انصارالله که سعودیها آنرا یکی از گروههای نیابتی ایران در منطقه می‌دانند شکست خورد و بدون تردید در برابر محور مقاومت که به اذعان غربیها قدرت نظامی آن حتی از برخی کشورهای اروپایی هم بالاتر است، هیچ شانسی برای پیروزی نخواهد داشت.
کشورهای عربی دهه‌ها است که تامین امنیت خود را به آمریکا، انگلیس و اخیرا به رژیم صهیونیستی سپرده‌‌اند، هیچ گاه برای تقویت بنیه دفاعی خود با استفاده از توان داخلی متمرکز نشده‌اند و به لطف پترو دلارهای نفتی، همه تسلیحات خود را از کمپانی‌های غرب خریداری می‌کنند و حتی کنترل و هدایت جنگنده‌ها و پدافندهای موشکی هم در دست خود آمریکاییها است و سعودیها در این میان هیچ کاره هستند. لنگر انداختن ناوگان پنجم دریایی آمریکا در بحرین و استقرار هزاران تفنگدار در خلیج فارس برای حفاظت از امنیت شیخ نشین‌ها بیانگر این است که همه چیز در اختیار آمریکا است و با خروج نیروهای این کشور از منطقه، اعراب به بچه یتیمی می‌مانند که حامی خود را از دست داده است.
