الوقت- با گذشت یکسال از انتخابات پارلمانی عراق، به نظر میرسد اختلافات سیاسی تا حدی رنگ باخته است و رهبران عراقی مصمم هستند تا به بیثباتی سیاسی در این کشور پایان دهند. درحالی که پارلمان عراق از دو ماه پیش پس از اشغال آن توسط هواداران جریان صدر به حالت تعلیق درآمده بود، اما با پایان مراسم پرشکوه اربعین حسینی (ع) روز چهارشنبه دوباره فعالیت خود را شروع کرد. نمایندگان عراقی در اولین جلسه خود با درخواست استعفای محمد الحلبوسی از ریاست پارلمان مخالفت کرده و او را مجددا در این مسند ابقا کردند. الحلبوسی در روزهای اخیر از سمت خود استعفا داده بود تا مجددا از نمایندگان رای اعتماد بگیرد تا مشروعیت ریاست خود را تقویت کند. الحلبوسی در دوره پارلمان قبلی نیز برای چند سال ریاست پارلمان را در اختیار داشت و در این زمینه تجارب زیادی دارد و با توجه به اینکه شرایط کنونی برای عراقیها حساس است، نمایندگان سعی دارند تا او کماکان به کار خود ادامه داده و بتواند نشستهای آتی را رهبری کند. از طرفی، الحلبوسی رئیس حزب السیاده و ائتلاف جریانهای سنی در پارلمان است و حضور او در راس پارلمان میتواند در رایگیری برای انتخاب نخستوزیر و رئیس جمهور کمک شایانی بکند. از سوی دیگر، نمایندگان پارلمان عراق همچنین «محسن المندلاوی» را به عنوان نائب رئیس اول پارلمان انتخاب کردند. محسن المندلاوی نماینده کُرد مستقل است که حضور او هم در ترکیب هیئت رئیسه پارلمان میتواند در تصمیمات سیاسی احزاب کرد موثر واقع شود.
جلسات پارلمان عراق درحالی برگزار میشود که در دو ماه گذشته بحرانهای زیادی در این کشور رخ داد و مقتدی صدر رهبر جریان صدر و هوادارنش علاوه بر اشغال ساختمان پارلمان، به آشوب در شهرهای این کشور اقدام کردند و متعاقب آن صدر نیز ظاهرا از عرصه سیاسی برای همیشه کناره گیری کرد. جریان صدر بزرگترین مخالف تشکیل دولت بود و در این مدت سعی کرد با آشوبهای خیابانی راه برای انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام فراهم شود که گروههای سیاسی و دادگاه عالی عراق با این درخواست مخالفت کردند. صدر حتی سعی داشت با کمک متحدان کرد و سنی در داخل پارلمان خواستههای خود را عملی کند اما این احزاب دست رد به سینه مقتدی صدر زدند.
همه چیز برای تشکیل دولت فراهم است
با برگزاری جلسات پارلمان آنهم پس از چند هفته نابسامانی و آشوب، امیدها نسبت به تشکیل دولت در روزهای آتی افزایش یافته است. چارچوب هماهنگی شیعیان که اکثریت کرسیهای پارلمان را در اختیار دارد، در هفتههای اخیر با رایزنیهایی که با رهبران سایر احزاب عراقی داشته است، توانسته نظر مساعد آنها را برای تشکیل هر چه سریعتر کابینه جلب کند. چارچوب هماهنگی چند روز پیش ائتلاف جدید «اداره دولت» را که ترکیبی از چارچوب هماهنگی، احراب کرد، حزب السیاده، و همچنین گروههای بابلیون است تشکیل دهد. این ائتلاف محمد شیاع السودانی را به عنوان گزینه نهایی خود برای پست نخست وزیری معرفی کرده است و با این ابتکار به نظر میرسد، السودانی کار دشواری برای ورود به کاخ نخستوزیری نخواهد داشت. السودانی هم در روزهای اخیر برنامه دولت خود را به نمایندگان ارائه داده تا بیشتر با سیاستهای اعلانی او آشنا شوند. باتوجه به اینکه همه عراقیها بعد از آشوبهای اخیر، خواهان تشکیل دولت و انتخاب نخستوزیر و همچنین رئیس جمهور هستند، بنابراین، با تداوم جلسات پارلمان مسیر پایان دادن به بنبست سیاسی هموار شده است.
از آنجاکه افکار عمومی و مرجعیت عراق هم خواستار پایان دادن به بحران سیاسی و همچنین غلبه بر مشکلات معیشتی و اقتصادی هستند، هیچگونه بهانهای را از سیاسیون این کشور نمیپذیرند و اگر اتفاقات خاصی همانند آنچه در دو ماه گذشته بود، رخ ندهد در جلسات آتی پارلمان رایگیری برای انتخاب نخستوزیر و رئیس جمهور جدید انجام خواهد شد. زیرا عراقیها برای اینکه بر مشکلات کشورشان غلبه کنند، به دولتی قوی نیاز دارند که با پشتوانه همه گروههای سیاسی بتواند دولت را اداره کند.
برگزاری نشستهای پارلمان نشان میدهد که یک توافق جمعی بین همه جریانهای سیاسی برای تشکیل کابینه وجود دارد و همین مسئله راه هر گونه سهم خواهی برخی افراد از طریق کف خیابان را میبندد و اعتراضات اخیر هم ناشی از بروز شکافهای سیاسی بود که به معترضان این فرصت را میداد که بتوانند خواستههای خود را از راههاغی غیرقانونی عملی کنند. همچنین، ازسرگیری فعالیت پارلمان این مسئله را یادآوری میکند که پروژه انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام با شکست مواجه شده است.
تشکیل کابینه برای مقابله با توطئههای آمریکا
از آنجا که تداوم بحران سیاسی در عراق فرصتی برای بازیگران خارجی فراهم میکند تا با موج سواری روی اختلافات عراقیها به ناامنی و آشوبهای خیابانی دامن بزنند، لذا از سرگیری فعالیت پارلمان این بهانه را از خارجیها که قصد ناامن کردن عراق را دارند میگیرد. آمریکا که همواره از بحران سیاسی و بیثباتی در عراق به نفع خود بهبرهبرداری کرده است در ماههای اخیر هم با استفاده از شورش هواداران صدر سعی داشت تا این کشور را ناامن کرده و اهداف خود را محقق کند اما با درایت مرجعیت شیعی، مردم و جریانهای سیاسی در این پروژه شکست خورد.
آمریکا و اذناب آن در داخل عراق سعی میکنند تا نفوذ مقاومت در بدنه سیاسی این کشور را کاهش دهند اما هر چه بیشتر در این لجن زار دست و پا میزنند بیشتر در آن فرو میروند. چرا که اکنون گروههای مقاومت و شیعیان دست بالا را در پارلمان عراق دارند و روز به روز قدرتشان در حال افزایش اشت و مردم نیز به این گروهها اعتماد بیشتری دارند. از آنجا که السودانی هم گزینه چارچوب هماهنگی شیعیان است و با گروههای مقاومت رابطه خوبی دارد، لذا حضور او در راس قدرت سیاسی تا حدی نقشهها و توطئههای واشنگتن را خنثی خواهد کرد. آمریکا سعی داشت تا الکاظمی همچنان در قدرت باقی بماند تا از طریق او بتواند طرحهای خود را اجرایی کند اما احزاب شیعه و سایرین به شدت با ماندن او مخالفت کردهاند و در این مورد هم تیر واشنگتن به سنگ خورده است.
پارلمان که قدرت اصلی عراق را در دست دارد و تصمیم گیرنده نهایی در تصویب و تغییر قوانین این کشور به شمار میرود، با تداوم جلسات آن عراقیها امید پیدا میکنند که همه چیز برای حل بحرانها آماده است و از این جهت برای مردم دلگرم کننده خواهد بود.