به گزارش الوقت، «سید علی شاه گیلانی» از رهبران برجسته مسلمان هند در سن 92 سالگی درگذشت.
گیلانی، که ژوئن سال گذشته تمام فعالیت‌های سیاسی را کنار گذاشته بود، چهارشنبه شب در شهر خود در سرنگر فوت کرد.
وی روز پنجشنبه و تحت تدابیر امنیتی شدید که مقام‌های هندی اعمال کرده بودند در این منطقه به خاک سپرده شد و تنها به تعداد اندکی از خانواده وی از جمله دو پسر وی اجازه دادند تا در این مراسم حضور یابند.
یک مقام پلیس به الجزیره گفته بود که تنها به خانواده وی و تعداد اندکی از همسایگاه اجازه داده شده تا در مراسم خاکسپاری حضور یابند.
خانواده وی گفته‌اند که این سیاستمدار کشمیری سال‌ها بیمار بوده و به دلیل رهبری تظاهرات ضد هند، برای 12 سال در حبس خانگی قرار داشته است و ۱۵ سال از عمر خود را در زندان‌های مختلف هند سپری کرده بود.
تنها چند ساعث پس از آنکه فوت گیلانی منتشر شد، پلیس و نیروهای نظامی به طور گسترده در اطراف منزل وی مستقر شده و محدودیت‌هایی در سرتاسر منطقه اعمال و شبکه موبایل نیز قطع شد.
گیلانی که بود؟
گیلانی که نویسنده و خطیبی آتشین بود کار خود را به عنوان معلم مدرسه آغاز کرد و سپس در دهه ۱۹۵۰ به حزب سیاسی و مذهبی جماعت اسلامی پیوست.
او سه بار در انتخابات به عنوان عضو دولت محلی انتخاب شد ولی بعد از نمایندگی استعفا داد تا به بزرگترین کارزار ضدهندی در اواخر دهه ۱۹۸۰ ملحق شود. او تا آخر عمر خود به عنوان چهره مقاومت کشمیر شناخته می‌شد.
او ۱۵ سال از عمر خود را در زندان‌های مختلف هند سپری کرده بود.
آقای گیلانی، ایدئولوگ و از طرفداران پروپاقرص ادغام کشمیر در پاکستان بود. او سال‌ها مذاکره با دهلی‌نو را رد کرد و تاکید داشت: «مادامی که هند، کشمیر را سرزمینی مورد منازعه می‌داند، منطقه را غیرنظامی نکرده و زندانیان سیاسی را آزاد نکند نمی‌توان به این کشور برای انجام گفت‌وگوی جدی اعتماد کرد.»
دولت‌های مختلف هند همواره این موضع را رد کرده و او را سیاستمداری تندرو می‌شناختند.
گیلانی همچنین پیش از کناره‌گیری از سیاست در ژوئن ۲۰۲۰، ریاست جناح تندروی «کنفرانس حریت تمام احزاب» را که یک ائتلاف جدایی طلب بود برعهده داشت. کنفرانس حریت، انجمنی از گروه‌های مختلف سیاسی و مذهبی کشمیر بود که در سال ۱۹۹۳ میلادی برای هدایت جنبش تعیین سرنوشت منطقه تشکیل شد. این ائتلاف حاکمیت هند بر منطقه جامو و کشمیر را نمی‌پذیرفت و خواهان خودمختاری و یا الحاق این منطقه به پاکستان بود.
گیلانی همچنین نافرمانی‌های مدنی در برابر هند را در کشمیر رهبری می‌کرد.
گفتنی است پس از آنکه دولت هند در یک سلسله اقدامات گسترده وضعیت ویژه اعطا شده به ایالت جامو و کشمیر را طبق ماده ۳۷۰ قانون اساسی هند در ۵ اگوست ۲۰۱۹ لغو کرد، گیلانی به دلیل وخیم شدن وضعیت بیماری در منزل خود بستری شد.
منطقه جامو و کشمیر مورد ادعای ارضی دو کشور هند و پاکستان است و بسیاری از مسلمانان کشمیری از اتحاد این سرزمین، چه تحت حاکمیت پاکستان یا چه به عنوان یک کشور مستقل، حمایت می‌کنند.
در مقابل، مقامات هندوستان جدایی طلبان کشمیر را «تروریست‌های» مورد حمایت پاکستان می‌دانند؛ اتهامی که پاکستان آن را رد می‌کند.
طبق گزارش‌ها، در درگیری‌هایی که از سال ۱۹۸۹ تاکنون میان نیروهای هند و گروه‌های جدایی طلب مسلح درگرفته است؛ ده‌ها هزار غیرنظامی، نیروهای شورشی و دولتی کشته شدند.
درگذشت گیلانی و واکنش متفاوت در هند و پاکستان
پس از اعلام خبر درگذشت چهره جنجالی مسلمانان کشمیر، گروهی از مردم این منطقه در اطراف خانه او جمع شده و برای وی عزاداری کردند. علی شاه گیلانی در یک دهه پایانی عمرش در حصر خانگی بود و از بیماری‌های مختلف رنج می‌برد.
دولت هند فورا تدابیر شدید امنیتی را در دره کشمیر به اجرا در آورد تا از تجمع گسترده مردم برای شرکت در مراسم خاکسپاری وی جلوگیری کند. به رغم این محدودیت‌ها، مساجد سراسر کشمیر خبر مرگ سیدعلی گیلانی را اعلام کردند و از مردم خواستند که به خیابان‌ها بیایند.
همچنین سیدعلی گیلانی با تصمیم مقامات منطقه در یک قبرستان محلی به خاک سپرده شد.
نسیم گیلانی، پسر او در گفتگو با خبرگزاری آسوشیترپرس اعلام کرد که خانواده‌اش قصد داشتند مطابق با وصیتنامه سیدعلی گیلانی، او را در قبرستان اصلی شهدا در شهر سرینگر دفن کنند اما مقامات پلیس اجازه این کار را به آنها ندادند.
او گفت: «آنها جسدش را ربودند و به زور او را دفن کردند. هنگام دفن، هیچکدام از اعضای خانواده او حضور نداشتند. ما سعی کردیم در مقابل این تصمیم مقاومت کنیم اما آنها با ما برخورد کردند و حتی با زنان درگیر شدند.»
گزارش‌ها از منطقه حاکی از آن است که ساکنان کشمیر از خانه‌هایشان خارج نمی‌شوند و پلیس و سربازان در این منطقه پرتنش مشغول گشت‌زنی هستند. ایستگاههای بازرسی بیشتری در شهر‌ها و روستاها ایجاد شده و نیروهای دولتی در بسیاری از جاده‌ها، روی پل‌ها و تقاطع‌ها مستقر شده و موانعی را برای کنترل رفت و آمدها نصب کرده‌اند.
قطع اینترنت و خدمات شبکه‌های تلفن همراه از دیگر تدابیر به اجرا گذاشته شده است که دیگر به تاکتیکی رایج در این منطقه برای جلوگیری از اعتراضات مردمی تبدیل شده است.
با این حال بر خلاف هند، در پاکستان، دولت این کشور واکنش معناداری به درگذشت رهبر جدایی طالبان کشمیر داشت. در پی مرگ «سید علی شاه گیلانی»، پاکستان یک روز عزای عمومی اعلام کرد و به دستور عمران خان، نخست‌وزیر این کشور پرچم‌ها به حالت نیمه افراشته درآمد. وزیر خارجه پاکستان نیز دفن غیرعلنی گیلانی از سوی مقامات هند را محکوم کرد و آن را «اقدامی وحشیانه برای ربودن جسد رهبر کشمیر» خواند.
