به گزارش الوقت به نقل از اسپوتنیک، «باب منندز» سناتور دموکرات از ایالت نیوجرسی و «لیندسی گراهام» سناتور جمهوریخواه از ایالت کارولینای جنوبی آمریکا در مطلبی که روز پنج شنبه (۱۳ خرداد) در روزنامه واشنگتن پُست منتشر شد، راه اندازی یک بانک سوخت هسته‌ای منطقه‌ای در خلیج فارس را به عنوان یک طرح جایگزین برای توافق هسته‌ای ایران (برجام) و همچنین راهی برای تأمین قدرت اتمی امن و بی خطر پیشنهاد کردند.
این دو سناتور در اظهاراتی پیرامون این رویکرد جدید مدعی شدند که طرح فوق باعث «چندجانبه شدن» موضوع هسته‌ای شده و از مسابقه تسلیحات هسته‌ای در خاورمیانه جلوگیری می‌کند. افزون بر این به گفته آنان، این طرح از حمایت دوحزبی در ایالات متحده برخوردار است.
این دو سناتور در ادامه ادعاهای خود افزودند که «چنانچه مقامات ایران به درستی خواهان یک برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای باشند، پس باید از تشکیل یک بانک سوخت هسته‌ای در منطقه خاورمیانه استقبال کنند!»
این دو سناتور آمریکایی همچنین مدعی شدند که «یک بانک سوخت هسته‌ای منطقه‌ای منبعی معتبر، مقرون به صرفه و شفاف برای تأمین سوخت هسته‌ای هر کشوری است که یک برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز و تجاری را دنبال می‌کند.»
این سناتورهای آمریکایی همچنین ادعا کردند که اگر ایالات متحده خواهان دریافت امتیاز بیشتر از ایران است، باید در ازای تشویق به انجام گفتگوهایی گسترده‌تر برای جلوگیری از نفوذ فزاینده تهران در منطقه، آمادگی رفع تحریم‌های بیشتر را نیز داشته باشد.
گفتنی است، نخستین بانک سوخت هسته‌ای منطقه‌ای در آگوست ۲۰۱۷ در قزاقستان و توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تشکیل شد تا در شرایط قطع یا بروز اختلال در تحویل سوخت هسته‌ای، دسترسی به اورانیوم را تضمین کند.
سایت خبری تایمز اسرائیل نیز گزارش داد که سناتور لیندسی گراهام در سفر اخیر خود به اسرائیل گفته که رهبران عرب به‌طور خصوصی به او گفته‌اند که در همان سطح و مقداری که جامعه بین‌المللی اجازه غنی‌سازی به ایران بدهد، آنها نیز اجازه غنی‌سازی مطالبه خواهند کرد.
سناتور گراهام مدعی شد: «اگر مواظب نباشیم یک روز متوجه می‌شویم که غنی‌سازی اورانیوم در سراسر خاورمیانه جریان دارد. اگر جهان یک صدا در برابر ایران بایستد، می‌توان از یک مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه جلوگیری کرد، و تهران نیز باید برای رفتار بد خود درد بیشتری را تحمل کند.»
او افزود: «اگر ایرانی‌ها واقعاً انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز می‌خواهند، می‌توان به آن رسید. آنها به برنامه غنی سازی نیاز ندارند و به باور من کشورهای عربی هم با چنین ساختاری موافق هستند که انرژی هسته‌ای برای همه باشد، اما غنی سازی یک گزینه نیست. من و سناتور منندز این ایده را با دولت جو بایدن در میان خواهیم گذاشت.»
گراهام با اشاره به اینکه ایجاد چنین بانکی از ابتدا موضع فرانسه بود، گفت آن دسته از رهبران اسرائیل که با آنها دیدار کرده، از این ایده استقبال کرده‌اند.
این در حالی است که شریه آمریکایی «پالتیکو» در گزارشی به بررسی موارد اصلی مانع بر سر راه توافق در گفت‌وگوهای احیای برجام در وین پرداخت و نوشت مذاکره‌کنندگان دور پنجم را هم در حالی که در چند نقطه اصلی به اختلاف برخورده بودند، به پایان رساندند و به کشورهای خود بازگشتند.
به نوشته این نشریه، برخی مقامات دیپلماتیک هنگام ترک مذاکرات گفتند که آمریکا و ایران به زودی می‌توانند به نقاط مشترکی برسند و راهی برای بازگشتند به تعهدات خود ذیل برجام بیابند.
در ادامه این گزارش آمده است: مذاکره‌کنندگان دستکم ۲۰ صفحه متن شامل گزینه‌های مختلف درباره چگونگی حل موانع باقی مانده تهیه کرده‌اند. در بین این موانع، اختلاف‌نظر درباره نحوه رسیدگی به سانتریفیوژهای پیشرفته ایران، ماشین‌آلات مورد استفاده برای غنی‌سازی اورانیوم و همچنین اختلاف‌نظر درباره این که آیا بازرسان دسترسی کافی به سایت‌های هسته‌ای ایران دارند یا خیر، دیده می‌شود.
به نوشته پالتیکو، این که موارد مذکور چه میزان مانع بر سر راه توافق نهایی ایجاد می‌کنند، به نظر می‌رسد که بستگی به این دارد که چه کسی درباره آنها صحبت می‌کند. طبق این گزارش در حالی که «انریکه مورا» نماینده اتحادیه اروپا در این مذاکرات و «عباس عراقچی» رئیس هیأت ایرانی ارزیابی مثبتی ارائه کرده‌اند و از احتمال پایانی بودن دور بعدی گفت‌وگوهای احیای برجام گفته‌اند، دیپلمات‌های ارشد سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان محتاطانه‌تر سخن گفته و از وجود سخت‌ترین تصمیمات در پیشروی این مذاکرات گفته‌اند.
در همین حال «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم گفته که احتمال دورهای بعدی بعد از دور آتی (ششم) وجود دارد.
