الوقت- ناصیف حتی،وزیر امور خارجه لبنان امروز استعفای خود را تقدیم حسان دیاب،نخست وزیر این کشور کرد. وی در بیانیه استعفای خود گفته است که به دلیل عدم وجود چشمانداز ملی و نیز عدم وجود اراده سازنده برای انجام اصلاحات مطلوب و مورد نظر جامعه بینالملل، استعفا کرده است.
با این حال به نظر می رسد استعفای ناصیف حتی عواملی خارجی نیز داشته است و شرایط فعلی لبنان و اصلاحات مدنظر وی تنها دلایل کناره گیری او از سمتش نمی باشد.
عوامل خارجی استعفای ناصیف حتی
با توجه به این امر که امریکا چندی پیش اجرای قانون سزار را در دستور کار خود قرار داد؛این قانون پس از سوریه،لبنان و اقتصادش را هدف قرار داده و هدف نهائی نیز، منتقل شدن این فشارها به حزب الله لبنان می باشد تا ابتدا از صحنه معادلات سوریه حذف شده و سپس به دنبال خلع سلاح آن حرکت کنند.
در واقع لبنان از آن جهت بعد از سوریه از اعمال قانون سزار متضرر میشود، که این کشور تحت تأثیر تحولات سیاسی و اقتصادی سوریه می باشد و به دلیل جنگ داخلی سوریه،این کشور در کنار اردن به محل مناسبی برای فعالیت بازرگانان سوری تبدیل شده است و بسیاری از تجار و فعالان اقتصادی سوریه پولهای خود را در بانکهای لبنانی قرار دادهاند. در کنار این امر با توجه به اینکه لبنان به برق و انرژی صادراتی سوریه نیز وابسته است؛تحریم سوریه مشکلات لبنان در حوزه برق و انرژی را نیز دو چندان می کند.از طرفی مؤسسات لبنانی که بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم با حزبالله مبادلات مالی و بانکی دارند نیز به دلیل مشارکت حزبالله در جنگ سوریه تحت فشارهای آمریکا قرار خواهند گرفت.
بر این اساس نهایتا تحریم های ناشی از قانون سزار،دامن گیر لبنان و اقتصاد نابه سامان آن نیز خواهد شد و این امر قرار گرفتن حزب الله در نوک پیکان شعارهای اعتراضی تظاهرکنندگان را دنبال می کند.
از طرفی قطعه دیگری از پازل فشارها به حزب الله را می توان مربوط به دادگاه ترور حریری دانست؛ با توجه به این امر که قرار است 17 مرداد ماه، دادگاه ترور حریری حکمی در اینباره صادر کند و برخی منابع از احتمال بالای صدور این حکم علیه حزب الله لبنان خبر می دهند،به نظر می رسد قرار است بخشی از پازل فشارها بر حزب الله از این طریق تکمیل شود.
در همین چارچوب و با در نظر داشتن این امر که امریکا،فرانسه و برخی کشورهای عربی منطقه،در شرایطی که دولت فعلی لبنان (در حالی که از گروه های مختلف لبنانی تشکیل شده است) را دولت حزب الله می دانند؛ سعی دارند از حداکثر ظرفیت خود برای فشار بر دولت دیاب استفاده کرده و با تلاش در راستای اسقاط دولت شرایط را بی ثبات سازند؛از همین رو می توان بخش دیگری از پازل طراحی شده برای فشار بر حزب الله لبنان را فشارهای امریکا و فرانسه و چند کشور عربی منطقه برای کناره گیری ناصیف حتی از سمتش دانست. بنابراین به نظر می رسد ایالات متحده با همکاری فرانسه و برخی کشورهای عربی،به دنبال افزایش فشارها بر لبنان در راستای حذف حزب الله لبنان از معادلات سوریه و سپس خلع سلاح این جریان برآمده است و از همین رو بخشی از تلاش های خود برای تحقق این امر را فشار بر برخی مقامات دولتی برای کناره گیری از سمتشان و با هدف بی ثبات شدن وضعیت فعلی لبنان از طریق اسقاط دولت تعریف کرده است.
درنهایت ایالات متحده از طریق ایجاد بی ثباتی سیاسی در لبنان و تشدید وخامت اوضاع اقتصادی و معیشتی در این کشور؛گسترش دامنه تظاهرات در لبنان با هدف قرار دادن مردم در مقابل حزب الله را دنبال می کند.
اختلافات حتی با جبران باسیل و دیاب
بخشی دیگر از دلایل کناره گیری ناصیف حتی از سمتش،مربوط به اختلافات وی با جبران باسیل و حسان دیاب می باشد. وی با وجود اینکه از مسیحیان مارونی بوده و نزدیک به جبران باسیل رئیس حزب آزاد ملی می باشد با این حال میان او و باسیل (وزیر خارجه سابق و داماد میشل عون) درباره عزل و نصب ها در وزارت خارجه و امور مهاجران لبنان اختلافاتی وجود دارد و به نظر می رسد بخشی از دلایل استعفای وی نیز مربوط به همین امر بوده است. ازطرفی انتصابات دیپلماتیک حسان دیاب و نوع رفتار وی با وزیر خارجه فرانسه در زمان سفر وی به بیروت که در پاسخ به سخنان لودریان گفته بود: «ما در لبنان از کسی دستور نمی گیریم. من هم سعدالحریری نیستم که هرچه امر از خارج آمد انجام دهم»، باعث بروز اختلافاتی میان دیاب و ناضیف شده است و این امر نیز بخشی از دلایل استعفای حتی به شمار می رود.
با این حال به نظر می رسد علی رغم احتمال وجود برخی دلایل داخلی در استعفای ناصیف حتی، عمده دلایل استعفای وی از سمتش مربوط به فشارهای فرانسه و امریکا در راستای ساقط کردن دولت فعلی لبنان می باشد.