الوقت- شعیب بهمن، کارشناس مسائل روسیه در گفتگو با سایت الوقت به بررسی اهداف مسکو در ارسال تسلیحات و تجهیزات به سوریه پرداخت. این کارشناس معتقد است روسها با علنیتر کردن ارسال تجهیزات به سوریه قصد دارند توازن قوا را به نفع نیروهای دولتی افزایش دهند. بهمن موضع تهران- مسکو درباره بحران سوریه را یکسان توصیف کرده و میگوید با توجه به اینکه ایران و روسیه مواضع همسویی در خصوص سوریه دارند و هر دو جزء حامیان دولت قانونی سوریه محسوب میشوند طی سالهای گذشته همکاریهای گسترده نظامی، اطلاعاتی و امنیتی بین دو کشور برقرار بوده است.
الوقت- با وجود حساسیتهای غرب نسبت به مساله سوریه، هفته پیش شاهد بودیم که روسیه به طور آشکارا از ارسال تجهیزات و تسلیحات به سوریه خبر داد. اهداف مسکو از پیگیری چنین سیاستی چیست؟
بهمن: سیاست روسها در این خصوص سیاست جدیدی نیست و پیش از این نیز روسیه به انتقال تجهیزات و تسلیحات مختلف به سوریه پرداخته بود. زیرا دمشق یکی از متحدان سنتی روسیه در خاورمیانه به شمار میآید و به همین خاطر بعد از شروع بحران سوریه همواره ارسال تجهیزات و تسلیحات به سوی سوریه از سوی مسکو را شاهد بودیم.
در شرایط فعلی به نظر میرسد روسها با علنیتر کردن ارسال تجهیزات به سوریه قصد دارند توازن قوا را به نفع نیروهای دولتی افزایش دهند و همچنین از طرح احتمالی ایجاد منطقه پرواز ممنوع و یا منطقه حائل در نوار مرزی سوریه با ترکیه جلوگیری کنند. در حال حاضر با توجه به افزایش روند مهاجرت آوارگان جنگی سوریه به کشورهای اروپایی این امکان وجود دارد که غرب از طرح ترکیه برای ایجاد منطقه حائل حمایت کند تا بتواند آوارگان را در داخل خاک سوریه نگه دارد. علاوه بر این روسها در پی ایجاد یک ائتلاف ضدتروریستی در منطقه هستند که هدف اصلی آن مبارزه با گروههای تروریستی نظیر داعش و جبهه النصره در سوریه است. به همین دلیل کرملین حمایت خود را از دولت بشار اسد با ارسال تسلیحات و تجهیزات نظامی بیشتر افزایش داده است.
الوقت- برخی تحلیلها این موضوع را مطرح کرده است که روسیه میخواهد با چنین اقداماتی به نوعی حل و فصل بحران سوریه را به نام خود تمام کند. شما چنین مسئلهای را قبول دارید؟
بهمن: درواقع روسها تلاش میکنند از طریق به وجود آوردن ائتلاف ضدتروریستی در منطقه تمام بازیگرانی که منافع متضادی در بحران سوریه دارند را گردهم آورند. قاعدتا اگر روسیه موفق شود ائتلافی با حضور کشورهایی نظیر ایران، عربستان و سایر کشورهای عربی ایجاد نماید این امر به منزله یک پیروزی استراتژیک برای مسکو خواهد بود چرا که پیش از این ائتلافی که توسط آمریکاییها در منطقه ایجاد شده نتوانسته دستاورد چندان زیادی داشته باشد. همچنین روسها در تلاش هستند در نظام بین الملل به صورت مستقلتر عمل کنند و منافع آمریکا در مناطق مختلف به چالش بکشند.
الوقت- آمریکا و به طور کل غرب نسبت به این اقدام مسکو واکنش بسیار منفی ای نشان دادند. جبهه غرب چه نگرانیهایی در این خصوص دارد؟
بهمن: آمریکا نسبت به تحرکات نظامی روسها داخل سوریه به شدت ابراز نگرانی کرده است. نگرانی اصلی آمریکا و غرب نیز این است که توازن قوا داخل سوریه به نفع اسد بر هم بخورد و نیروهایی که از طرف آمریکا مورد حمایت قرار میگیرند در آینده به چالش کشیده شوند.
الوقت- آینده تحولات سوریه را به توجه به این اقدام مسکو و همچنین تلاشهای جبهه ترکیه و حتی غرب چطور میبینید؟
بهمن: تابحال موازنه قدرت میان دولت و معارضان مسلح به شکلی مساوی تقسیم شده است به طوری که هر کدام در برههای از زمان موفقیتی را کسب و در برههای دیگر دچار شکست میشدند. اما به نظر میرسد اگر کمکهای نظامی روسیه همچنان تداوم داشته باشد در آینده قدرت دولت افزایش یابد و دولت بتواند بر بسیاری از نیروهای معارض مسلط شود.
الوقت- در نهایت آیا چنین اقداماتی از سوی روسیه هم راستای طرح ایران برای بحران سوریه است؟
بهمن: با توجه به اینکه ایران و روسیه مواضع همسویی در خصوص سوریه دارند و هر دو جزء حامیان دولت قانونی سوریه محسوب میشوند طی سالهای گذشته همکاریهای گسترده نظامی، اطلاعاتی و امنیتی بین دو کشور برقرار بوده است در حال حاضر نیز به نظر میرسد تهران و مسکو سیاستهای یکسانی را در قبال سوریه پیگیری میکنند.
تهیه و نتظیم: سعیده سادات فهری