الوقت- مبتلایان به کرونا در سطح جهان به سه میلیون نفر نزدیک میشود با این حال آمار تفکیک شده کرونا نشان از نتایج متفاوت کشورها در مقابله با کرونا دارد. آمریکا و کشورهای اروپایی به یکباره در صدر آمار مبتلایان قرار گرفته اند اما آمار مبتلایان چین نسبت به دو ماه قبل تغییر زیادی نداشته است. سایر کشورها مانند روسیه یا حتی کشورهایی که نظام بهداشتی ضعیفی دارند مانند لبنان و یمن از نظر تعداد مبتلایان وضعیت بسیار بهتری از کشورهای پیشرفته اروپایی دارند که این مساله میتواند نتیجه دلایل بیشتری از بستر درمانی کشورها باشد که یکی از موارد اصلی توانایی بسیج عمومی است.
نگرش غربی (لیبرال دموکراسی) همواره حکومتهایی که دست به بسیج سیاسی می‌زنند را به اقتدارگرایی و نظام بسته سیاسی و توتالیتاریسم و در مجموع نظام های غیردموکراتیک متهم میکند. این تفسیر در رسانه ها و محافل سیاسی و اندیشکده ها در مورد بویژه رقبای رقیب غرب همانند محور مقاومت تکرار می گردد تا مشروعیت و مقبولیت عمومی گروههای وابسته به مقاومت در منطقه را خدشه دار نماید.
در این شرایط کرونا مجددا اهمیت بسیج سیاسی را برای مقابله با بحران برملا کرده است. در کشورهای عضو محور مقاومت ساختار وجودی نیروهای مقاومت که بر مبنای ایدئولوژی دینی به همراه وطن پرستی است؛ اولا توان جذب اقشار حداکثری از مردم، ثانیا پذیرش عمومی بالا و ثالثا قدرت تحرک و مانور بیشتر با توجه به همراه شدن وظیفه دینی با وظیفه سازمانی را داراست.
قدرت سازماندهی عمومی
یکی از مشکلات شایع در نظامهای لیبرال دموکراسی، کند بودن پروسه تصمیم گیری در بحرانهای مهم اجتماعی و اقتصادی است. پس از شیوع کرونا در جهان با وجود هشدارها، ترامپ از وضعیت بهداشتی و آمادگی ایالات متحده ابراز خرسندی میکرد. ترامپ در روزهای آغازین شیوع کرونا در آمریکا در مصاحبه ای گفت: «ما قاطعانه آنرا تحت کنترل داریم .» او درجلسات گزارش دهی نیز گفت:«از نظر شیوع درسطح بسیار پایینی قرار داریم، ما خیلی برای این بیماری آماده ایم.» اما پس از هشتصد هزار مبتلا و 45 هزار فوت شده در آمریکا، انتقادات زیادی متوجه ترامپ و شیوه مدیریت بحران کرونا درآمریکا شده است.
باوجودی که چین در معرض انتقادهای سیستم تک حزبی و اقتدارگرایی قرار دارد، اما با مدیریت جمعی و بسیج عمومی توانسته است جلوی شیوع بیماری را تا حد زیادی بگیرد. به گونه که با یک میلیارد و سیصد میلیون جمعیت تعداد مبتلایان آن 80 هزار نفر است. اگر چه ترامپ چین را به آمار دروغ متهم میکند و معتقد است آمار مبتلایان چین بیش از سه مییلون نفر است، موفقیت چین نتیجه بسیج عمومی و مدیریت هماهنگ در این کشور است. این نوع بسیج عمومی در کشورها و گروههای سیاسی دیگری نظیر گروههای حشد الشعبی و حزب الله لبنان و انصارلله یمن که سابقه انجام خدمات اجتماعی و کارهای گروهی داشته اند، در زمان مدیریت بحران کرونا نتایج مثبتی داشته است.
حشد الشبی و مدیریت بحران کرونا
ایدئولوژی دینی سازمانهای تشکیل دهنده محور مقاومت که با وطن دوستی و خدمات اجتماعی ترکیب شده نقش زیادی در جذب حداکثری مردم داشته است. از سوی دیگر توان تحرک سریع و اقدام به موقع و هماهنگ این گروههای خود جوش مردمی در حین بحرانها به خصوص بحران کرونا، سبب مدیریت صحیح و کنترل به موقع شیوع کرونا در کشورهای محور مقاومت شد.
از همان روزهای ابتدایی شیوع کرونا در عراق، گروههای کتائب حزب الله در عراق و در راس آنها حشد الشعبی برای مبارزه با کرونا وارد میدان شدند. این گروهها به سرعت اقدام به ضدعفونی و گندزدایی معابر عمومی شهرهای مختلف نمودند. همزمان با این اقدام مدت کمی پس از شیبوع کرونا در عراق ، حشد الشعبی شروع به ساخت بیمارستان های صحرایی در شهرهای پرخطر برمبنای میزان تردد و احتمال بحران در این شهرها نمود. با توجه به تردد زیاد مسافرین وزائرین در کربلا از یک سو و ازسوی دیگر نقش کربلا در اقتصاد و تجارت عراق، حشد الشعبی ،اوایل فرودین شروع به ساخت بیمارستان 100 تخت خوابی در کربلا نمود. براساس گزارش سومریه نیوز:« استقرار این بیمارستان با ظرفیت ۱۰۰ تخت و تجهیزات و امکانات پزشکی و درمانی در راستای اقدامات احتیاطی برای کمک به نهادهای درمانی جهت مقابله با ویروس کرونا انجام گرفت.»
این اقدامات احتیاطی و پیشگیری طبق گفته «ابو علی البصری» معاون عملیات حشد الشعبی در تمام استانهای عراق صورت گرفت. چند روز پس از شروع ساخت بیمارستان کربلا، تیپ ۱۶ الحشد الشعبی در همکاری با مرجعیت دینی عراق شروع به ساخت بیمارستان ۱۱۸ تختخوابی به مساحت ۲۷۰۰ متر در استان کرکوک برای قرنطینه و درمان مبتلایان کرونا نمود.
نتایج این اقدامات باعث شد تا روند شیوع بیماری در عراق بسیار کند باشد.تا امروز شمار مبتلایان عراق 1600نفر و تعداد قربانیان 83 نفر بوده است. هفته گذشته «جاسم الفلاحی» عضو ستاد مدیریت بحران عراق اعلام کرد این کشور در میان کشورهایی که این ویروس را کنترل کرده اند قرار میگیرد. نماینده سازمان بهداشت جهانی در ارزیابی خود گفت:«استفاده عراق از تجارب چین و ایران باعث جلوگیری از رسیدن عراق به مرحله بحران شده است.»
لبنان و یمن
در لبنان و یمن نیز که گروههای مقاومت اسلامی در بسیج عمومی و فعالیتهای اجتماعی نقش برجسته ای داشته اند، نتایج کنترل بیماری کرونا در وضعیت مطلوبی قرار دارد. حزب الله در روزهای ابتدایی ۲۴ هزار و ۵۰۰ نفر از کادر پزشکی و درمانی و تمام بیمارستان‌ها و مراکز قرنطینه و ایزوله خود را در اختیار وزارت بهداشت لبنان قرار داد. همچنین به صورت هماهنگ با سایر نهادهای لبنانی، اقدامات لجستیکی و سازماندهی در استان بعلبک – الهرمل انجام داد و یک اتاق عملیات ویژه در این منطقه دایر نمود.
قدرت سازماندهی حزب الله به گونه ای بود که به سرعت 226 کمیته برای بخشها و روستا ها در نظر گرفت، همچنین یک گروه 200نفره آموزش دیده را برای مراقبت از بیماران کرونایی سازماندهی کرد. همزمان با آن7000 زن و 15000مرد را از طریق رسانه ها برای مقابله با کرونا آموزش داد.
در عملیات دفاع شهری که توسط حزب الله برای مقابله با کرونا انجام گرفت ،حدود 3530 نفرشرکت کردند که 2000 نفر از آنها پزشک و پرستار بودند. حزب الله در منطقه البقاع نیز یک ساختار منسجم درمانی از نیروهای مردمی آموزش دیده و پزشکان و پرستاران ایجاد کرد. طی یکماه حزب الله سه میلیارد و نیم لیره لبنانی برای مقابله با کرونا هزینه نمود، علاوه بر اقدامات درمانی و بهداشتی در زمینه همیاری اجتماعی 7000 بسته غذایی در منطقه البقاع توزیع نمود.
اقدامات هماهنگ حزب الله لبنان و سایر نهادها باعث شده لبنان با وجود مشکلات اقتصادی، در زمره یکی از کشورهایی با کمترین مبتلا قرار بگیرد،تا کنون تعداد مبتلایان 627 نفر و تعداد قربانیان 21 نفر بوده اند.
براساس آمارهای جهانی یمن تا کنون یک مورد ابتلا در یمن گزارش شده است. قبل از تایید اولین مورد دریمن، انصارلله خودرا برای مبارزه با این ویروس آماده کرده بود. «محمد علی الحوثی» اوایل فرودین در توییتی از سازمان ملل خواست برای کمک به مقابله یمن با شیوع ویروس در یمن به توقف درگیری ها در یمن کمک کند. پس از تایید اولین مبتلا در استان حضرالموت ، جنبش انصارالله اعلام کرد خود را ازهمکاری در یک تیم واحد برای مقابله با بحران کرونا خبر داد.
علاوه بر این انصارلله نسبت به کوچاندن مبتلایان کرونا از عربستان به داخل یمن هشدار دارد. اقدام به موقع و هماهنگ در بستن گذرگاههای استان حضرالموت وشبوه که اولین مبتلا در آن تایید شد، نقش موثری در جلوگیری از شیوع کرونا به سایر مناطق داشت. انصارلله همچنین به منظور پیشگیری از شیوع کرونا، ۲۳۶۱ زندانی را به صورت موقت آزاد کرد. روز گذشته محمدعلی الحوثی در حساب کاربری توییتر خود نوشت: «دولت نجات ملی یمن برای مقابله با ویروس کرونا توانست چندین دستگاه تنفس مصنوعی تولید کند.»
محور مقاومت در کشورهایی که حضور فعال دارد با استفاده از توان بسیج عمومی کمک زیادی به جلوگیری از ورود این کشورها به مرحله بحرانی انجام داد این در حالی است که در آمریکا علی الرغم زیرساختهای بهداشتی قوی، تعداد مبتلایان روز به روزافزایش میابد. ادوارد آلدن، عضو ارشد شورای روابط خارجی آمریکا در مصاحبه ای در این زمینه گفت: «[شیوع کرونا] تاکیدی است بر اینکه آمریکا دیگر آن نقش یک سیستم بسیار کارآمد و پیشرفته را ندارد. اروپائی‌ها در گذشته به آمریکا با نگاهی آمیخته به خوف و احترام می‌نگریستند [اما] شرایطی که ایجاد شده این تصور را استحکام می‌بخشد که آمریکا چیزی برای آموختن به بقیه دنیا ندارد.»
