به گزارش الوقت در میانه شرایطی پر بحران و پرمنازعه در جامعه سیاسی آمریکا که بیش از هر موضوع دیگری استیضاح دونالد ترامپ در کانون توجهات قرار داشت، سومین سخنرانی سالانه رئیس جمهور آمریکا در جمع نمایندگان کنگره انجام شد. این سخنرانی همانگونه که از ابتدا مشخص بود، نمایانگر بروز شکافهای بزرگ میان نمایندگان دموکرات و جمهوریخواه در کنگره بود و نشان داد که اکنون دو حزب اصلی آمریکا شاید بیش از هر زمان دیگری در نزاع یا به عبارت بهتر جنگ سرد با یکدیگر هستند.
سومین سخنرانی سالانه ترامپ در کنگره از جهات زیادی حائز اهمیت بوده است. در جبهه جمهوریخواهان، پیروزی حتمی در دادگاه استیضاح و نتیجه نامطلوب دموکراتها به ویژه «جو بایدن»، معاون رئیس جمهور پیشین آمریکا و رقیب اصلی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری که رسوایی «اوکراین گیت»، با محوریت اقدامات ترامپ علیه وی رقم خورد، در انتخابات مقدماتی ایالت «آیوا» سبب شد، ترامپ با اعتماد به نفس بالایی به کنگره برود. با این وجود، در جریان سخنرانی رئیسجمهوری آمریکا شاهد برخی حاشیهها بودیم که در نوع خود بیسابقه و سنتشکنانه بودند.
جنگ آشکار ترامپ و پلوسی
مهمترین و بزرگترین حاشیه سومین سخنرانی سالانه دونالد ترامپ را میتوان در قالب جنگ آشکار و علنی دونالد ترامپ با نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا مورد ارزیابی قرار داد. این جنگ آشکار از همان لحظه ورود ترامپ به ساختمان کنگره تا پایان سخنرانی ادامه پیدا کرد. در واقع، در همان ابتدا زمانی که نانسی پلوسی برای گرفتن متن این سخنرانی دست خود را به سمت ترامپ برد، رئیس جمهوری بدون اعتنا، از دست دادن با او خودداری کرد و از وی رو گرداند. نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا هم برای اولین بار از تعارفات کلیشهای و مرسومِ همیشگی برای معرفی نمادین ترامپ به اعضای کنگره استفاده نکرد. پلوسی هنگام معرفی او فقط گفت: «خانمها و آقایان، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا.» این درحالیست که رسم بر این است که رئیس مجلس نمایندگان این طور رئیس جمهوری ایالات متحده را به حضار معرفی کند: «اعضای کنگره، مفتخرم که رئیس جمهوری ایالات متحده را معرفی کنم.»
رئیس مجلس نمایندگان همچنین هنگام صحبت کردن ترامپ درباره موفقیتهای خود که با تشویق ایستادهی اعضای جمهوریخواه کنگره همراه شد از روی صندلی خود بلند نشد و با حالات چهرهاش سخنان ترامپ را به تمسخر گرفت. پلوسی که در طول مراسم واکنشهای عصبی از خود نشان میداد، در پایان سخنرانی سالانه ترامپ در کنگره، در حرکتی که نشان از ناراحتی و اعتراض او نسبت به سخنان رئیسجمهور آمریکا داشت، کپی متن سخنرانی او را مقابل دوربین رسانهها پاره کرد. او هنگام خروج از کنگره پس از سخنرانی ترامپ، در گفتوگو با خبرنگاران درباره علت پاره کردن متن سخنرانی رئیس جمهوری آمریکا گفت: این مودبانهترین کاری بودکه میشد در پاسخ به حرفها و اقدامات ترامپ انجام داد.
علاوه بر این حاشیه بزرگ سفیدپوشان کنگره مانند هر سال حضور داشتند، نمایندگانی که به نشانه اعتراض به سیاست های ترامپ لباس های سفید بر تن می کنند و در مقابل نیز ملانیا ترامپ بانوی اول آمریکا پیراهنی مشکی به تن داشت. همچنین، چند نفر از اعضای دموکرات مجلس نمایندگان نیز حاضر به شرکت در این نشست نشده بودند. افزون بر این تعدادی از دموکراتها حین سخنرانی سالانه رئیس جمهور آمریکا صحن کنگره را ترک کردند
بیاعتمادی فراگیر میان مجلس نمایندگان و ترامپ
مجموع حاشیههای سخنرانی سالانه دونالد ترامپ نشان داد که تا چه اندازه میان ترامپ و مجلس نمایندگان اختلافات آشکار وجود دارد. به گونهای که تارنمای هیل نیز در نوشتاری، رفتار ترامپ با رئیس مجلس نمایندگان در دست ندادن با او و در مقابل پاره کردن متن سخنرانی ترامپ توسط نانسی پلوسی را اعلان بیاعتمادی عمیق بین کاخ سفید و مجلس نمایندگان توصیف کرد.
دیگر نشانههای این مساله را میتوان به تاختن جمهوریخواهان به رفتار نانسی پلوشی اشاره کرد که علنا نشانگر این جنگ سرد و بزرگ میان ترامپ و جمهوریخواهان با دموکراتها در مجلس نمایندگان است. برای نمونه، تد کروز سناتور جمهوریخواه آمریکا در واکنش اقدام نانسی پلوسی در پاره کردن متن سخنرانی ترامپ گفته، این کار رئیس مجلس نمایندگان سبب توهین و تحقیر آمریکاست. کار پلوسی، نشان داد که دموکراتها خواهان تحقیر و توهین به آمریکا هستند.» همچنین، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا هم در واکنش به این اقدام نانسی پلوسی تصویری از انیمیشن آمریکایی «خانواده سیمپسونها» را منتشر کرد.
در واکنشی دیگر، کوین مککارتی، رهبر اقلیت مجلس نمایندگان آمریکا در توئیتی نوشت: چقدر پلوسی حقیر است. پاره کردن یک تکه کاغذ حقایق نوشته شده روی آن را تغییر نمیدهد. به رغم وجود دموکراتهایی که هیچ کاری انجام نمیدهند، آمریکاییها دارند پیروز میشوند. استیو اسکالیز، یک نماینده جمهوریخواه دیگر مجلس نمایندگان آمریکا خواستار عذرخواهی پلوسی از بابت این حرکت خود شد.
در مقال انتقادات جمهوریخواهان، تیم رایان، نماینده دموکرات کنگره از ایالت اوهایو و بیل پاسکرل، نماینده دموکرات از ایالت نیوجرسی هنگام ارائه توضیحات درباره تصمیمشان برای ترک سومین سخنرانی سالانه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در همان دقایق اولیه، شدیدا از وی انتقاد کردند.
رایان در توییتی نوشت: من هم اکنون محل سخنرانی سالانه رئیس جمهور را ترک کردم. به اندازه کافی شنیدم. این سخنرانی شبیه به تماشای یک کشتی حرفهای بود. کل اظهارات و سخنان دروغ بودند. پاسکرل نیز در توییتی نوشت: من هم اکنون محل سخنرانی سالانه رئیس جمهور را ترک کردم. نمیتوانم یک دروغگو را تحمل کنم. ریاست جمهوری ترامپ یک تراژدی ملی است.
سکوت ترامپ در مورد فجایع سیاست خارجی
در سطحی دیگر یکی از نقاط قابل توجه در سومین سخنرانی سالانه دونالد ترامپ را میتوان پیرامون عدم پرداختن دونالد ترامپ به سیاست خارجی ارزیابی کرد. او رسما هیچ بحثی در مورد فاجعه خود در مناسبات با کره شمالی، افغانستان، سوریه و .... انجام داد و بیشتر به طرح مسائل اقتصاد داخلی آمیکا و دستاوردهای دولت خود پرداخت که البته از سوی کارشناسان نیز اعتبار آنها به شدت محل تردید است.
در ان میان تنها محور قابل توجه در بُعد سیاست خارجی اظهارات دونالد ترامپ را میتوان در لفاظی علیه جمهوری اسلامی ایران ارزیابی کرد. ترامپ در لفاظیهای جدید علیه حکومت ایران، از ترور جنایت آمیز سردار شهید قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دفاع کرد. ترامپ پیشتر در این سخنرانی همچنین از خط مشی خود در برابر ایران از جمله تشدید تحریمهای اقتصادی دفاع کرد.
در واقع، ترامپ در نطق سالانهاش در کنگره از عملکرد دولت خود در عرصههای اقتصادی، مهاجرتی و امنیت ملی دفاع کرد. او گفت روند احیای عظمت آمریکا سه سال پیش و پس از ورود او به کاخ سفید آغاز شد و ادامه خواهد یافت.