الوقت- رزمایش دریایی مشترک چهار روزه ایران، چین و روسیه در شمال اقیانوس هند و آب های دریای عمان از روز جمعه آغاز شد. وسعت منطقه این رزمایش 17 هزار کیلومتر مربع است. با گذشت بیش از ده ماه از ائتلافهای نظامی آمریکا در منطقه، این رزمایش با پیامی متفاوت، آب سردی برتنش آفرینی های آمریکا و هم پیمانان این کشور در منطقه است .
اهداف رزمایش
رزمایش «کمربند امنیت دریایی» با حضور دو قدرت بزرگ در تاریخ رزمایش های ایران بی سابقه بوده است. جمهوری اسلامی با ناوشکن البرز به‌عنوان ناو سرفرماندهی رزمایش شرکت میکند. سایر تجهیزات مهم نیروی دریایی ایران در این رزمایش؛ ناوشکن سهند، ناو آب خاکی« تنب» با قابلیت حمل بالگرد و تانک ، ناو«کنارک »و ناو موشک انداز« نیزه » با قابلیتهای مختلف ازجمله موشک‌های کروز ضد کشتی به ایفای نقش می‌پردازند. روسیه سه فروند شناور شامل یک فروند فریگت کلاس Neustrashimyy با نام «Yaroslav Mudry»، یک فروند یدک‌کش سری «Yevgeniy Khorov» همراه با یک فروند تانکر سوخترسان با نام «Yel'nya» در این رزمایش استفاده میکند. نیروی دریایی چین نیز با یک فروند ناوشکن کلاس Type 52D به نام Xining (شینینگ در این رزمایش شرکت کرده است.
امیر دریادار دوم غلامرضا طحانی معاون عملیات نیروی دریایی ارتش و سخنگوی رزمایش برگزاری این رزمایش را تحکیم امنیت و مبانی آن عنوان کرد و گفت :« از اهداف این رزمایش تقویت امنیت تجارت دریایی بین المللی و مقابله با دزدی دریایی و تروریسم دریایی و تبادل اطلاعات در حوزه امداد و نجات دریایی و تبادل تجربیات عملیاتی و تاکتیکی است»
.سخنگوی وزارت خارجه چین نیز در مورد این رزمایش گفت:« این رزمایش شامل مراودات نظامی متداول بین کشورهای مختلف است.»او تاکید کرد :«اجرای آن هیچ تعارضی با اصول و رویه های رایج حقوق بین الملل و روابط دیپلماتیک ندارد.»
پیامهای رزمایش مشترک ایران، روسیه و چین
دیپلماسی دفاعی ایران با چین و روسیه طی سالهای اخیر به نتایج مثبتی منجر شده است که یکی از تجلی های آن رزمایش اخیر است. پس از ائتلافهای سیاسی و امنیتی که آمریکا در منطقه تشکیل داده است، یکی ازمهمترین پیامهای این رزمایش متنوع شدن سازوکارهای امنیتی در منطقه است. تا کنون آمریکا خود را به عنوان یک هژمون و ضامن امنیت شاهراهای انرژی معرفی کرده است. اما پیام این رزمایش بزرگ، تضمین امنیت منطقه توسط قدرتهایی است که دغدغه های واقعی و ژئوپلتیک دارند برخلاف آمریکا که برای اهداف سیاسی و لابی شرکتهای تسلیحاتی برای اهداف یکجانبه خود درمنطقه حضور پیدا میکند.
پیام دوم این رزمایش شکست ائتلاف سازی آمریکا علیه ایران است. زیرا دو عضو مهم شورای امنیت در این رزمایش شرکت میکنند و این پیام آشکار را برای آمریکا در پی دارد که در قطعنامه ها و سیاستهای آتی آمریکا علیه ایران شرکت نمی کنند. همزمان با این رزمایش سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه درگفت‌وگو با خبرگزاری اینترفکس روسیه با اشاره به «اصل لزوم وفای به عهد» گفت:«آن چه به اصطلاح تحریم تسلیحاتی گفته می‌شود بُعد دیگری هم دارد. این امر صادرات سلاح توسط ایران را هم ممنوع میکند. مطابق توافق‌ها، به دلیل پایان دوره اعتبار، هر دو محدودیت سال آینده منقضی می‌شوند و تمدیدی در کار نخواهد بود.» بنابراین باید در آینده شاهد تقویت همکاری های نظامی و امنیتی چین و روسیه با ایران بود.
این مساله یکی از نگرانی های جدی آمریکاست.وزیرخارجه آمریکا قبلا در توئیتی در این زمینه نوشت:« ساعت در حال تیک تاک کردن است. زمان باقیمانده تا انقضای تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران و اتمام ممنوعیت سفر قاسم سلیمانی به پایان نزدیک می شود.»
سومین پیام مهم این رزمایش نتیجه معکوس سیاستهای آمریکاست. زیرا آمریکا به دنبال مهار چین در شبه جزیره کره است و طی این سالها به شدت مانع حضور امنیتی چین در خلیج فارس شده است. اما با این رزمایش چین گام بزرگی را برای حضور نظامی امنیتی در خلیج فارس بر میدارد. چین به عنوان یکی از اقتصادهای نوظهور به دنبال تامین امنیت منافع خود در منطقه خاورمیانه بدون وابستگی خارج از اهرم های سیاسی -امنیتی آمریکاست. نوع تجهیزاتی که در این رزمایش از سوی نیروهای دریایی سه کشور به کار رفته است پیام جدیدی برای دفع تهدیدات دارد. به عنوان نمونه راکتهای فریگت های روسی در دو نمونه تا ۵.۵ کیلومتر برد دارند و تا عمق ۱۰۰۰ متری آب می‌توانند نفوذ کنند. در کنار آن ناوشکن چینی از نظر تجهیزات الکترونیکی و راداری مجهز به رادار آرایه فازی و چند منظوره به نام «چشم اژدها» برای مقابله با تهدیدات رادرای نزدیک است و شباهت زیادی به سامانه Aegis ناوشکن‌های آمریکایی دارد. ناو شکن البرز نیز مجهز به توپهای 113میلی‌متری، اژدر سه‌فروندی 324میلی‌متری و 4 موشک کروز ضد کشتی با برد 120 کیلومتر است که در کنار تجهیزات روسی و چینی قابلیت مقابله با تهدیدات چند منظوره را دارد. قبلا این قابلیتهای مشترک از سوی کارشناسان نظامی آمریکایی رصد شده است؛ نشنال اینترست در گزارشی در ماه ژوئن نوشت: «ایران و چین در حال طرح ریزی برنامه هوایی جدی هستند که می‌تواند موجب سقوط هواپیماهای رادارگریز آمریکایی شود.»
واکنشها
«سیان رابرتسون» سخنگوی وزارت دفاع آمریکادر واکنش به رزمایش «کمربند امنیت دریایی» گفت:« واشنگتن رزمایش دریایی مشترک ایران، روسیه و چین در اقیانوس هند را زیر نظر دارد و با متحدان در راستای اطمینان از آزادی دریانوردی همکاری خواهد کرد.»اگر چه مقامات کاخ سفید تلاش میکنند با خونسردی به آن واکنش نشان دهند اما برخی از چهره های مشهور امنیتی نتوانستند نگرانی آمریکا راپنهان کنند.
«کِی.تی. مک‌فارلند» معاون پیشین مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور آمریکا این رزمایش را «سناریوی کابوس‌وار» نامید او درمک‌فارلند در مصاحبه با فاکس بیزینس گفت:« جمع شدن این سه کشور کنار هم و پیوستن ظرفیت‌های نظامی روسیه، موقعیت مکانی و نفت ایران، و ثروت و مزیت فناوری چین به یکدیگر، سناریوی کابوس‌وار کامل و مطلقی برای ما است، مخصوصا اگر این سه کشور بخواهند زمانی یک ائتلاف نظامی داشته باشند.» به اعتقاد او چنین رزمایشی تلاش هفتاد ساله آمریکا برای اختلاف انداختن بین چین و روسیه را بی نتیجه میکند.
«تام تاگندهات»، رئیس کمیته امور خارجی پارلمان انگلیس در توئیتی در ابراز نگرانی از این رزمایش نوشت:« اگر خودمان را به اقدامات در سطح منطقه محدود کنیم قادر نخواهیم بود از نفوذ جهانی دیگران جلوگیری کنیم. ائتلاف ما باید هند، ژاپن، کره جنوبی، کانادا و استرالیا و شریکان منطقه‌ای را شامل شود.»
خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز در گزارشی در مورد این رزمایش نوشت:«تحریم‌های اقتصادی بی‌سابقه آمریکا، ایران را به‌سمت همکاری‌های نظامی بیشتر با روسیه و چین سوق داده است؛ به‌طوری که در سالهای اخیر مقامات نیروهای دریایی روسیه و چین سفرهای بیشتری به ایران داشته‌اند.»
