الوقت- روزنامه های الشرق قطر و القبس کویت از توطئه روزهای اخیر علیه عبدالله دوم پادشاه اردن و یکی از شخصیت های نزدیک به او خبر دادند. به نظر می رسد که توطئه بر علیه عمر الرزاز نخست وزیر اردن بوده است. در این میان ژنرال ادن الجندی، رئیس کل اطلاعات، یکی از پرنفوذترین مقاماتی بوده است که به همراه دیگر شخصیت های نیروهای امنیتی کشور و نیروهای پلیس توسط پادشاه برکنار شد.
پادشاه در توضیح عمل خود اعلام کرد داد که این اقدام بر اساس گزارش دستگاه اطلاعاتی کشور مبنی بر سوءاستفاده برخی از مقامات از جایگاه خود برای پیشبرد منافع شخصی صورت گرفت.
با این حال بسیاری بر این اعتقاد هستند که این اخراج ناگهانی مقامات امنیتی ناشی از فشارهای اخیر عربستان سعودی برای عادی سازی روابط با رژیم صهیویسیتی، در راستای اجرای طرح "معامله قرن" و در نتیجه ترس پادشاه از دسیسه احتمالی ریاض صورت گرفته بود.
مقامات اردن ابراز نگرانی کرده اند که ریاض در تلاش است تا موقعیت ویژه اردن به عنوان متولی قدس شریف را با پایان دادن به خواسته حق بازگشت آوارگان فلسطینی به خطر اندازد.
مختصات اردن در معامله قرن
سه شخصیت سیاسی ، «جرد کوشنر »داماد ترامپ، «جیسون گرینبلات» نماینده وِیژه آمریکا در خاورمیانه و«دیوید فرید من » سفیر آمریکا در اسراییل مغز متفکر معامله قرن هستند. گزارشهای غیررسمی مختلفی در مورد جزئیاتی از معامله قرن طی یک سال اخیر منتشر شده است. برخی از تازه ترین گزارشها از احتمال تشکیل یک کشور فلسطینی در 80یا 90 درصد کرانه باختری که ممکن است پایتخت آن در داخل یا نزدیکی مرزهای رژیم صهونیستی و احتمالا شامل منطقهای از شعفاط تا العیسویه، ابودیس و جبل المکبر باشد در مقابل واگذاری مسجد الاقصی به اسرائیل خبر می دهند. (نتانیاهوتا کنون اعلام نموده اجازه تشکیل کشور فلسطینی را نمی دهد و مساله دو کشوری این یکی از ابهامات مهم معامله قرن است که طراحان آن، از نام بردن کلمه دو کشور نیز طفره می روند).
تاکنون تشکیلات خودگردان و فلسطینی ها به شدت با این طرح ها مخالفت کرده اند اما معماران معامله قرن سه ضلع را برای پیش برد آن در نظر گرفته اند. طبیعتاً دو ضلع این مثلث فلسطینی ها و صهیونیستها هستند. آمریکا برای راضی کردن طرف اسرائیلی بر انضمام بیت المقدس و بخشهایی از کرانه باختری به این رژیم تمرکز نموده است و برای راضی نمودن فلسطینی ها دادن امتیاز مالی که در گزارش واشنگتن تایمز یک بسته40 میلیارد دلاری ودسترسی به برخی بنادر و ایجاد مناطق اقتصادی به فلسطینی ها تعلق میگیرد.
اما ضلع سوم کشورهای منطقه هستند مهمترین آنها عربستان، مصر ، ترکیه ، ایران و اردن هستند. ایران را با شدیدترین تحریمهای اقتصادی تحت فشار قرار میدهند که به نظر آنها اوج این فشار در زمان معامله قرن خواهد بود.ترکیه نیزتحت فشارهای سیاسی قرار میگیرد و احتمالا همزمان برخی امتیازات نیز به این کشور پیشنهاد شود اما مساله عربستان، اردن و مصر کمی پیچیده تر است. مصر در برابر دریافت مرحله ای 65 میلیارد دلار ،تسهیلاتی را در «شیخ زوید»، «رفح» و «العریش » برای فلسطینیان فراهم میکند. بخشهایی از شرق اردن نیز به رژیم صهونیستی داده میشود. در حقیقت مصر با واگذاری «صنافیر » و«تیران » در سال 96 نقشه ای در معامله قرن موسوم به «تبادل اراضی » را پیش می برده است. از اردن خواسته می شود درمقابل 45 میلیارد دلار طی چند مرحله آورگان فلسطینی را برای همیشه در اردن به عنوان وطن جایگزین اسکان دهد.
اردن طبق توافق «وادی عربه » از سال 1949 به بعد تولیت و قیمومیت مسجد الاقصی و اماکن مقدس اسلامی را داشت اما این قیمویمت لغو و به عربستان داده میشود زیرا مساله ژئوپلتیک قدس چندان برای عربستان اهمیت ندارد و بعد ایدئولوژیک آن به عنوان تولیت حرم سوم مسلمانان برای عربستان مهم است. اما اردن به شدت مخالف این سه مساله است در داخل اردن و منطقه نیز شاخه های اخوان المسلیمن مخالف این طرح غربی عربی هستند بنابراین برای مهار اخوانی ها نیز مساله تروریستی اعلام نمودن آنها عنوان شد که هم رضایت مصر جلب شود و هم این گروهها را تحت فشار قرار میدهد.
توالی فشارها بر اردن
اردن دربین کشورهای منطقه نقش محوری در اجرایی شدن معامله قرن دارد. پادشاه اردن در موضع گیری اخیر خود موضع کشورش در قبال فلسطین را یک «وظیفه تاریخی » خواند وبار دیگر صریحا با معامله قرن اعلام مخالفت کرد.
در بیان اعلام این نارضایتی اردن طی یکسال اخیر سیاست متفاوتی را در پیش گرفته است. هفته گذشته گزارش هایی مبنی بر دستور ملک عبدالله برای بازنگری در قرارداد چند میلیارد دلاری برای واردات گاز طبیعی از سرزمین های اشغالی به بیرون درز کرد.
اردن اخیرا هم روابط خود با تهران را گرم کرده است. سال گذشته ملک عبدالله برای اولین بار و پس 15 سال با حسن روحانی، رئیس جمهور ایران دیدار کرد .
ماه گذشته نیز عاطف طارونه نماینده مجلس نمایندگان اردن با علی لاریجانی رئیس مجلس ایران دیدار و بر وحدت مسلمانان علیه رژیم صهیونیستی و محکومیت تجاوز صهیونیست ها به مسجد الاقصی تاکید کردند. همچنین ملک عبدالله اخیرا ابراز امیدواری کرده است که روابط را با سوریه و عراق بهبود بخشد.
در نتیجه این اقدامات فشارهای آمریکا و محور عربی به رهبری سعودیها بر اردن افزایش یافته است. دوسال پیش نیز کودتایی علیه اردن توسط عربستان و امارات تدارک دیده شد که ناموفق بود. طراحان غربی-صهونیستی فشار معامله قرن را در ایجاد اختلاف در بین جناح عربی آن قرار داده اند.
عربستان پیش قراول فشار بر اردن طی روزهای اخیر بوده است. پس از افشای توطئه علیه پادشاه اردن در هفته گذشته، عبدالله دوم تصمیم گرفت رئیس اطلاعات اردن را تغییر دهد پس از انتصاب «احمد الحسنی » به ریاست اطلاعات اردن ، سعودی ها که از این اقدام ناراضی بودند حمله سایبری به اردن را شروع کردند. «عبدالحمید الغبین» تحلیلگر سعودی با تبریک معامله قرن به رژیم صهونیستی گفت به زودی حکومت اردن از بین می رود و به جمهوری عربی متحده تغییر نام میدهد. نقشه تبادل اراضی در معامله قرن طوری طراحی شده است که در آِینده و نیز نسلهای بعد زمینه اختلاف جدیدی بین مصر، اردن و عربستان ایجاد میکند که نشان میدهد رژیم صهونیستی حتی اگر معامله قرن را به نفع خود ببیند وآنرا بپذیرد در آینده چشم طمع به سرزمینهای بیشتری دارد که با ایجاد اختلاف در بین کشورهای عربی ترک خوردگی های ژئوپلتیکی را در ورای فلسطین دنبال میکند .