الوقت - دولت آمریکا تحت زعامت دونالد ترامپ، روزهای پر دغدغه و پرالتهابی را در عرصه سیاست خارجی خود سپری می‌کند. درگیر شدن واشنگتن در موضوعات مختلف تنش‌آفرین با قدرت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای، حتی متحدان سنتی این کشور را در مسیر تداوم مناسبات با تردیدهایی همراه کرده است. در این میان، کشور عراق در مقام بازیگری که طی چند سال گذشته به‌واسطه ظهور بزرگ‌ترین گروه تروریستی تاریخ یعنی داعش روزهای سختی را سپری کرده، به یکی از کانون‌های تمرکز رویکرد افراط‌گرایانه دونالد ترامپ تبدیل شده است.
رئیس‌جمهور آمریکا، حتی قبل از به قدرت رسیدن و پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری، اظهارات جنجال‌برانگیزی را اظهار کرده بود. دولت ترامپ با تاکید بر اینکه به‌طور حتم در عراق باقی خواهد ماند تا با ایران مقابله کنند، طی یک ماه گذشته خشم جریان‌های سیاسی عراقی را برانگیخته بود. در جدیدترین اقدام نیز دفتر کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا از قرار گرفتن جنبش النجباء عراق را که ۱۰ هزار نیروی مبارز دارد، در فهرست سیاه وزارت خزانه‌داری در راستای مقابله با «تروریسم» قرار داده است. همچنین، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا از اعمال تحریم علیه چندین تن از رهبران جنبش النجباء از جمله اکرم الکعبی، دبیرکل این جنبش خبر داد.
این اقدام دولت آمریکا را در ابتدای امر نمی‌توان امری جدید تلقی کرد؛ زیرا طی دو سال گذشته وزارت خزانه‌داری آمریکا چندین گروه و رهبر سیاسی وابسته به نیروهای «حشدالشعبی» را در لیست تحریم‌های خود وارد کرده بود. با این وجود، در مقطع کنونی این مساله طرح می‌شود که دولت آمریکا از این اقدام، آن هم در شرایطی که موجی بزرگ از مخالفت با تداوم حضور این کشور در عراق آغاز شده، چه اهدافی دارد؟ همچنین، در سطحی دیگر این اقدام نمی‌تواند برای آمریکا فاقد تبعات باشد و به‌طور حتم سطحی از واکنش‌ها را در پی خواهد داشت.
چرا تحریم جنبش مقاومت اسلامی نجباء
جنبش مقاومت اسلامی نجباء، به رهبری شیخ اکرم الکعبی، از اولین جریان‌هایی است که از همان ابتدای ورود آمریکا به عراق در سال 2004 هسته‌های اولیه آن شکل گرفت. در ابتدای امر الکعبی با مقتدی صدر همراه شد و در قالب نیروهای «جیش المهدی» در نقاط مختلف عراق، ضربات مهلکی را بر نظامیان آمریکایی وارد کرد. در ادامه نیز بعد از پایان دوران مبارزه مسلحانه نیروهای جیش المهدی در سال 2007، این رهبر سیاسی و مبارز شیعی، حاضر به پایان دادن به مبارزه علیه اشغالگری آمریکا نشد و با جدا شدن از مقتدی صدر، مسیری مستقل را در پیش گرفت. در نهایت شیخ اکرم الکعبی در سال 2013، ایجاد جنبش مقاومت اسلامی نجباء را اعلام کرد و بلافاصله پس از تشکیل نیروهای حشد الشعبی به صفوف این نیروها در جریان مبارزه با داعش پیوست.
این جریان سیاسی، در روزهای بعد از افول و پایان خلافت خودخوانده ابوبکر بغدادی تا کنون، یکی از بزرگ‌ترین مخالفان حضور نیروهای نظامی آمریکایی در عراق بوده است. بنابراین دلیل قرار گرفتن جنش نجباء در فهرست تحریم وزارت خزانه داری آمریکا به‌طور روشن در راتباط با پیشینه و مواضع به شدت ضدآمریکایی آنها می‌باشد.
اقدام پیش دستانه آمریکا یا افزایش موج مخالفت‌ها علیه واشنگتن
در سطحی دیگر، پرداختن به این موضوع ضروری است که آمریکا یک گروه رسمی و مورد تایید قانونی را در کشور عراق مورد تحریم قرار داده است. در خوانش انگیزه آمریکا می‌توان به این نکته مهم اشاره داشت که طی یک ماه اخیر موجی بزرگ از مخالفت‌ها با تداوم حضور آمریکا در عراق، آغاز شده است. این موج پش ار اظهاراتی بود که ترامپ هدف از باقی ماندن در عراق را نظارت بر ایران عنوان کرده بود. در وضعیت جدید به نظر می‌رسد که طی هفته‌های آینده موضوع تصویب قانون خروج نیروهای نظامی خارجی به ویژه آمریکا از عراق، در دستور کار بررسی پارلمان قرار خواهد گرفت. در این شرایط به نظر می‌رسد واشنگتن با تحریم جنبش نجباء به صورت غیرمستقیم به نیروهای طرفدار خروج آمریکا، هشدار داده است. در واقع،آمریکا این سیگنال را ارسال کرده که هر جریانی خواهان اخراج نیروهای نظامی آمریکایی باشد، می‌‌بایست تحریم‌های مشابه با نجباء را انتظار داشته باشد. در همین راستا، نیز طی روزهای گذشته شاهد هشدار واشنگتن به احزاب سیاسی کرد نیز بوده‌ایم.
با وجود هشدار پنهان آمریکا به جریان‌های سیاسی عراقی به نظر می‌رسد تهدید این کشور کارساز نخواهد بود و نه تنها نمی‌تواند دیگر جریان‌های سیاسی از طرح و رای دادن به تصویب اخراج نیروهای نظامی خارجی باز دارد؛ بلکه زمینه را برای تشدید مخالفت‌ها و افزایش انزجار افکار عمومی در سطح کلان جامعه عراق از واشنگتن به همراه خواهد داشت. در حقیقت، غالب جریان‌های سیاسی عراقی که مخالف آمریکا هستند هیچگاه مواضع خود را بر اساس منافع سیاسی و توافقات پشت پرده تعیین نکرده‌اند و در مقطع کنونی نیز قرار گرفتن در یک لیست تحریم، نمی‌تواند در تصمیم و راهبرد آنها تغییر ایجاد نماد.
