ولیعهد سعودیها برای رفع نیازهای تکنولوژیکی و سرمایهای به توسعه روابط با قدرتهای نوظهور اقتصادی چین و هند میاندیشد با توجه به اینکه رهبران آسیا، از جمله کسانی بودند که کمتر از نقش ولیعهد سعودی در برنامههای منطقهای و یا قتل خاشقچی انتقاد کردند
الوقت- تور آسیایی محمد بن سلمان ولیعهد عربستان روز یکشنبه با سفر به پاکستان و انعقاد قراردهای سرمایهگذاری 20 میلیاردی در حوزههای پتروشیمی، انرژی، معدن، پالایشگاه، انرژیهای تجدیدپذیر، بخش خدمات و ورزش آغاز شد و با ورود به دهلی نو ادامه یافت. وی در ادامه تور آسیایی خود قصد دارد از کشورهای چین، مالزی و اندونزی دیدار کند. اهداف بن سلمان از انجام این سفر مجموعهای از انگیزههای اقتصادی و سیاسی را شامل میشود. هند و چین خریداران عمده نفت عربستان هستند و عربستان سعودی که بزرگترین صادرکننده نفت جهان است، در دسامبر ۷.۶۸۷ میلیون بشکه در روز نفت صادر کرد که ۵۴۸ هزار بشکه در روز در مقایسه با صادرات نوامبر کاهش نشان داد. بر اساس اعلام وزیر انرژی عربستان، این کشور به دلیل کاهش قیمت نفت اکنون حتی از توافق ماه دسامبر درباره تولید 10.31 میلیون بشکه ای نفت در روز نیز کمتر تولید میکند. عربستان در سال 2018 ، 54 میلیارد دلار و در سال سال 2019 نیز با کسری بودجه 34 میلیارد دلاری روبه روست که به اعتقاد کارشناسان، سوءمدیریت ، خریدهای میلیاردی تسلیحاتی و جنگ افروزی آل سعود در یمن از عوامل اصلی آن اعلام شده است.
این در حالی است که ولیعهد سعودیها برنامه بلندپروازانهای را برای قطع وابستگی اقتصادی به درآمدهای نفتی را در چارچوب چشم انداز عربستان 2030 آغاز کرده است. اهداف اعلامی طرح چشمانداز 2030 کاهش بیکاری، رشد بخش خصوصی و توسعه مراکز صنعتی، گردشگری و سرگرمی در دهه آینده ذکر شده است.
برای این منظور نیز عربستان نیاز مبرم به سرمایه گذاری خارجی و تخصص دارد. این نیازمندی با توجه به سرد شدن روابط ریاض و غرب پس از قتل جمال خاشقچی روزنامهنگار واشنگتن پست، منجر به اهمیت یافتن جایگاه چین و هند برای بن سلمان در جهت تحقق بخشیدن به رویای خود در مورد ایجاد تغییرات کلان در ساختار اقتصادی و اجتماعی عربستان شده است.
کنفرانس سرمایهگذاری داووس صحرا در ماه نوامبر 2018 که به منظور دعوت از شرکتهای بزرگ غربی برای سرمایهگذاری و مشارکت در پروژه «مگاشهر نئوم» برگزار شد به دلیل ماجرای قتل خاشقچی شکست خورد. بسیاری از ابرشرکتها از جمله زیمنس ( SIEGY )، مدیر عامل شرکت Joe Kaeser و جی پی مورگان ( JPM )، مدیر عامل شرکت و بانک بزرگ جیمی دایمون (Jamie Dimon)، استیـو کیس' یکی از بنیـان گذاران شرکت «آ او ال(AOL)» و بسیاری دیگر حاضر به حضور در اجلاس سرمایه گذاری سعودی نشدند. این امر موجب شد تا سعودیها اکنون برای تامین منابع به استقراض روی بیاورند. اوایل فوریه 2019 «فهد السیف» مدیر دفتر مدیریت دیون وابسته به وزارت دارایی عربستان روز سه شنبه اعلام کرد که دولت این کشور قصد دارد تا 31.46 میلیارد دلار برای تامین کسری بودجه عمومی دولت (34.93میلیارد دلار) قرض بگیرد.
اکنون ولیعهد سعودیها برای رفع نیازهای تکنولوژیکی و سرمایهای به توسعه روابط با قدرتهای نوظهور اقتصادی چین و هند میاندیشد. رهبران آسیا، از جمله کسانی بودند که کمتر از نقش ولیعهد سعودی در برنامههای منطقهای و یا قتل خاشقچی انتقاد کردند.
روابط تجاری هند با عربستان سعودی در حال رشد است. تجارت بین دو کشور در سال 2018 به حدود 10 درصد افزایش یافت تا به 27.5 میلیارد دلار برسد و هند 17 درصد از نفت خود را از این عربستان وارد می کند. هم اکنون سرمایه گذاری هند در عربستان سعودی به ارزش 1.5 میلیارد دلار است درحالی که عربستان 16 میلیون دلار در هند سرمایه گذاری کرده است. افزون بر این در ماه نوامبر 2018 دولت هند اعلام کرد که دهلی نو علاقه مند به سرمایه گذاری به ارزش 500 میلیون دلار در پروژه های زیرساختی عربستان سعودی در بخش های مختلف از جمله ریل آهن، مهمان داری، جهانگردی، فرودگاه، فناوری اطلاعات و سرگرمی است. لازم به یادآوری است که نزدیک به 3 میلیون هندی در عربستان سعودی زندگی می کنند که هند سالانه 10 میلیارد دلار از این مهاجران هندی درآمد کسب می کند.
همچنین چین بزرگترین شریک تجاری عربستان سعودی است و واردات این پادشاهی از چین در سال 2018، به 46 میلیارد دلار رسید.
ابتکار جاهطلبانه «یک جاده- یک کمربند» چین برای گسترش شبکه ارتباطات و تجارت بین المللی این کشور با سایر مناطق جهان از جمله خاورمیانه و اروپا که بر تامین مالی ساخت جاده ها، راه آهن ها و بنادر تاکید دارد می تواند مورد توجه سعودیها قرار گرفته باشد. دراین رابطه می توان به حضور عربستان در صندوق سرمایهگذاری چین- روسیه اشاره کرد که در آبان ماه امسال صورت گرفت. این صندوق تا قبل از الحاق دولت عربستان سعودی به آن توانسته بود در 25 پروژه بین چین و روسیه در بخشهای مختلف سرمایهگذاری کند، که شامل بخشهای جنگلداری، زیرساخت، مصرفی و همچنین تکنولوژی اطلاعات و سرمایهگذاری مالی میباشد.
عربستان سعودی همچنین امید به جذب گردشگران بیشتری از آسیا دارد. سیاستگذاری برای افزایش درآمدهای ترویستی یک بعد مهم طرح تحول اقتصادی این کشور است. میلیون ها زائر مسلمان هر ساله از عربستان بازدید میکنند و ریاض می خواهد با جذب گردشگران غیرمذهبی این تعداد را تا سال 2030 به 30 میلیون افزایش دهد.
اما علاوه بر بعد سرمایهای و تکنولوژیک گسترش ارتبطات آسیایی عربستان، انتقام گیری محمد بن سلمان از غرب برای آنچه وی «کودتای غرب علیه خودش» خوانده بود هدف دیگر مهم این تور میباشد. فقط در یک نمونه میتوان به حضور بیشتر عربستان در بازارهای مالی شرق اشاره کرد، به ویژه اینکه چین و روسیه از مدتها پیش در تلاش برای کاهش سلطه دلار در معاملات جهانی هستند و به این ترتیب ورود عربستان به این پروسه میتواند این روند را تسریع کند هرچند که با توجه به وابستگیهای خاندان سعودی به حمایتهای غرب نمیتوان از این اقدام تصوری بیش از گلایهمندی محمد بن سلمان متصور شد.