اگرچه ترامپ اظهارات توهین آمیز خود نسبت به کشورهای آفریقایی را تکذیب کرده و سایر مقامات کاخ سفید و حزب جمهوری خواه در پی آن هستند تا با اتخاذ مواضع مخالف با سخنان ترامپ از ایجاد اعتراضات داخلی و خارجی جلوگیری به عمل آورند اما این واقعیت که موج راست گرایی افراطی و دیدگاه های تبعیض آمیز نسبت به مهاجران و رنگین پوست ها همزمان با مواضع رییس جمهوری در حال افزایش است قابل انکار نیست.
الوقت- دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا که در مواضع جنجالبرانگیزی را در موضوعات مختلف طی یک سال سپری شده از دوران ریاست جمهوری خود داشته است، روز جمعه در سخنانی توهین آمیز در جلسهای با حضور نمایندگان جمهوریخواه و دموکرات کنگره دراشاره به مهاجرانی که از هائیتی، السالوادور و بعضی از کشورهای آفریقایی به آمریکا مهاجرت کردهاند، گفت: «چرا این مردم از کشورهایی که چاه توالت هستند را به اینجا راه میدهیم؟ آمریکا باید در پی اعطای اقامت به شهروندان کشورهایی مانند نروژ باشد». این سخنان ترامپ خیلی زود واکنش های گسترده ای در رسانه ها و محافل سیاسی جهانی در پی داشت.
واکنشهای جهانی به سخنان ترامپ
در عرصه داخلی، پل رایان رئیس مجلس نمایندگان آمریکا با بیان اینکه سخنان رئیسجمهوری آمریکا «عمیقا مایه تاسف و غیر سازنده» است، گفت: خودش از مهاجران ایرلندی است و زمانی که به آمریکا آمد با پیش داوری و رفتار خصومتآمیز مواجه شده بود. در ادامه سفیر آمریکا در پاناما نیز در واکنش به این اظهارات از سمت خود کنارهگیری کرد و گفت، دیگر نمیتواند تحت لوای دولت واشنگتن به خدمت ادامه دهد.
سخنان توهینآمیز ترامپ خشم مردم سراسر این قاره را نیز برانگیخت و در شدیدترین واکنشها برای نخستین بار نمایندگان ۵۴ کشور آفریقایی روز جمعه (۱۲ ژانویه/ ۲۲ دی) در مقر سازمان ملل در نیویورک جلسه اضطراری تشکیل دادند و "اظهارات توهینآمیز و سخنان رکیک و بیگانهستیز" ترامپ درباره مردم آفریقا را محکوم کردند. موسی فقیه محمد، رئيس هیئت اتحادیه آفریقا میگوید اظهارات ترامپ نه تنها برای مردم آفریقاییتبار آمریکا بلکه برای همه کشورهای آفریقایی و شهروندان این قاره تحقیرآمیز بوده است.
وزارت امور خارجه بوتسوانا سفیر آمریکا در این کشور را احضار کرد و اعلام کرد که سخنان ترامپ "غیرمسئولانه و نژادپرستانه" است. همچنین اتحادیه آفریقا با صدور بیانیهای اعلام کرد: با توجه به پیشینه سیاه ایالات متحده در رابطه با کشورهای آفریقایی و قاره آفریقا، ما از سخنان ترامپ ' احساس خطر' میکنیم.
ترامپیسم، ظهور مجدد مک کارتیسم در آمریکا
احساس خطر از گسترش روند راست گرایی در آمریکا صرفاً محدود به کشورهای آفریقایی نمی شود چرا که چندی پیش و در اوایل دسامبر سال گذشته مبلادی باراک اوباما رئیس جمهوری پیشین آمریکا در مورد دفاع از دمکراسی هشدار داد و گفت در صورت بی توجهی به این امر، خطر آلمان نازی در سال 1930 در پیش است. اعلام خطر اوباما چندان دور از واقعیت نیز نیست چرا که آمریکا در دورانی شاهد ظهور جنبش مک کارتیسم نیز بوده است. «مک کارتیسم» به جریانی در فضای اجتماعی سیاسی آمریکا در دهه 1950 گفته می شود که به تفتیش عقاید، دادگاه های فرمایشی و کنترل و سانسور رسانه ای پرداخته و جلوههایی بارز از ارتجاع فرهنگی و استبداد خشن علیه آرای ضد کاپیتالیستی در آمریکا را به نمایش گذاشته بود.در ایندوران تعداد زیادی از نخبگان سیاسی و فرهنگی آمریکا به کشورهای دیگری گریختند و اقلیت آنها در جامعهی آمریکایی- تا زمان پایان مککارتیسم- منزوی و مورد اهانت واقع شدند.
در دوران ترامپ نیز می توان به وضوح دیدگاه منفی رییس جمهور جدید آمریکا را به پناهجویان و مسلمانان مشاهده کرد. دستورهای مهاجرتی وی که شهروندان برخی کشورهای اسلامی را از سفر به آمریکا منع و یا با موانع فراوانی روبه کرده است بخشی از این سیاست های تبعیض آمیز و همسو با جریانات رادیکال راستگرا در جامعه آمریکا قابل تفسیر است. در همین رابطه در ماه اوت 2016 ترامپ به دلیل واکنش جانبدارانه نسبت به خشونت های شارلوتسویل در ایالت ویرجینیا که میان دو گروه فعالان ضدنژادپرستی با گروه های راست افراطی روی داد مورد انتقاد شدید رسانه ها و شخصیت های سیاسی قرار گرفت. در حالی که همگان در انتظار محکومیت شعارهای نژادپرستانه از رییس جمهوری آمریکا بودند اما ترامپ در اقدامی عجیب اعلام نمود که هر دو طرف را باید برای خشونت های شارلوتسویل سرزنش کرد.
با این حال اگرچه ترامپ اظهارات توهین آمیز خود نسبت به کشورهای آفریقایی را تکذیب کرده و سایر مقامات کاخ سفید و حزب جمهوری خواه در پی آن هستند تا با اتخاذ مواضع مخالف با سخنان ترامپ از ایجاد اعتراضات داخلی و خارجی جلوگیری به عمل آورند اما این واقعیت که موج راست گرایی افراطی و دیدگاه های تبعیض آمیز نسبت به مهاجران و رنگین پوست ها همزمان با مواضع رییس جمهوری در حال افزایش است قابل انکار نیست.