براساس آماری که به تازگی اتحادیه بینالمجالس جهانی IPU از حضور زنان نماینده در پارلمان‌های کشورهای مختلف منتشر کرده است، برخی کشورهای فقیر آفریقایی از جمله روآندا از نظر مشارکت زنان در صحنه سیاسی جایگاه به نسبت بهتری نسبت به برخی کشورهای اروپایی دارند.
به گزارش الوقت به نقل از خبرگزاری آلمان، در آستانه روز جهانی زنان، اتحادیه بینالمجالس جهانی IPU آمار زنان نماینده مجلس در میان ۱۹۳ کشور دنیا را منتشر کرده است که نتایج آن قابل توجه به نظر می‌رسد.
بر اساس این آمار درصد حضور زنان نماینده در کشور آفریقایی و فقیر روآندا حتی از کشورهای پیشرفته اسکاندیناوی پیشی گرفته و حداقل ۶۱/۳ درصد از نمایندگان مجلس روآندا را زنان تشکیل می‌دهند. براین اساس این کشور آفریقایی در ارتباط با بحث مشارکت سیاسی زنان حتی از سوئد هم که سالها مقام اول این جدول را داشت جلو زده است.
پس از روآندا، بولیوی با ۵۳/۱ درصد نماینده زن در مجلس‌اش در مقام دوم قرار گرفته است. کوبا با ۴۸/۹ درصد در رتبه سوم، ایسلند با ۴۷/۶ درصد در رتبه چهارم و نیکاراگوئه با ۴۵/۷ درصد در مقام پنجم قرار دارند. سوئد با ۴۳/۶ درصد زنان پارلمان امسال به رتبه ششم سقوط کرده است.
آمار جهانی حضور زنان در پارلمان ۲۳/۴ درصد است یعنی تقریبا از هر چهار نماینده پارلمان در دنیا یکی از آنها زن است.
اما چرا به یکباره روآندا از غرب آفریقا توانسته مقام اول در مشارکت پارلمانی زنان را به دست آورد؟ مارتین چان‌گونگ مدیر اتحادیه بینالمجالس دنیا در این ارتباط به خبرگزاری آلمان می‌گوید که پس از نسل‌کشی و قتل‌عام سال ۱۹۹۴ در روآندا این کشور تغییرات اساسی در قوانین و ساختار حکومتی خود به وجود آورد. در این تغییرات اهمیت دادن به مشارکت سیاسی زنان بسیار پررنگ بود به طوری که سهمیه ۳۰ درصدی برای حضور زنان در پارلمان در نظر گرفته شد.
این رقم حالا اما به بالای ۶۰ درصد رسیده چرا که به عقیده چان‌گونگ "ذهنیت" مردم این کشور تغییر کرده است. رئيس اتحادیه بینالمجالس گفته: «حالا دیگر داشتن پست‌های مهم سیاسی برای زنان در رواندا دیگر چیز عجیبی نیست.»
علاوه بر روآندا دو کشور افریقایی دیگر، سنگال و آفریقای جنوبی نیز در میان ۱۰ کشور برتر این جدول هستند. همینطور چهار کشور از آمریکای لاتین: بولیوی، کوبا، نیکاراگوئه و مکزیک.
در توضیح چرایی مشارکت سیاسی بالای زنان در آمریکای لاتین، چان‌گونگ به سهمیه‌بندی برای زنان اشاره می‌کند. اخیرا بیشتر کشورهای آمریکای لاتین نه تنها برای پارلمان بلکه برای عضویت در احزاب نیز سهمیه مشخص برای زنان در نظر گرفته‌اند.
تنها سه کشور اروپایی جزو ۱۰ کشور برتر تعداد زنان در مجالس هستند: ایسلند، سوئد و فنلاند. آلمان در این میان در رتبه ۲۳ قرار دارد و آمریکا نیز در مقام ۱۰۴ چرا که از میان ۴۳۵ نماینده مجلس این کشور تنها ۸۳ نفر زن هستند. دلیلش هم این است که سهمیه برای ورود زنان در این کشور وجود ندارد.
آمریکا حتی از عربستان سعودی هم رتبه پایین‌تری دارد، مشارکت سیاسی زنان در مجلس مشورتی پادشاهی عربستان که مجلسی تشریفاتی به شمار می‌رود در رتبه ۹۷ ام دنیا قرار دارد.
در میان کشورهای مسلمان وضعیت متفاوتی وجود دارد؛ از قطر و عمان گرفته که در قعر جدول تعداد نمایندگان زن پارلمان قرار دارند تا امارات متحده عربی که در جایگاه ۹۴ قرار دارد و ریاست پارلمانش نیز بر عهده یک زن است و افغانستان که در رتبه ۵۴ جدول نشسته است.
علاوه بر داشتن سهمیه برای زنان در برخی کشورها، سیستم انتخابات نیز در مشارکت زنان نقش بازی می‌کند. در کشورهایی که رأی‌گیری در آنها بر اساس اکثریت نسبی است، امکان ورود زنان به سیاست بیشتر از کشورهایی است که نتایج بر اساس اکثریت مطلق تعیین می‌شوند.
رئیس اتحادیه بینالمجالس همچنین از تاثیر "مکانیسم تقلید" در ورود زنان به عرصه سیاسی صحبت کرده و می‌گوید وقتی در کشوری زنان برای اولین بار به یک مقام سیاسی دست پیدا می‌کنند، این انگیزه‌‌ای برای زنان دیگر می‌شود که جرأت و شهامت ورود به این عرصه را پیدا کنند.
با این حال همان گونه که گفته شد نکته قابل توجه در گزارش اتحادیه بینالمجالس مشارکت پائین زنان در کشورهای غربی و آمریکا در مجالس پارلمانی این کشورهاست.
اگرچه انتظار می‌رفت براساس داده‌ها و متاثر از فضای تبلیغاتی رسانه‌های غربی، حضور زنان در محافل پارلمانی این کشورها برجسته باشد، اما آمار منتشر شده توسط اتحادیه بینالمجالس درباره مشارکت زنان در مجالس پارلمانی خلاف ادعای تبلیغاتی رسانه‌های غربی است که سعی می‌شود حضور زنان را پررنگ جلو دهند.
نتایج گزارش اتحادیه بینالمجالس از طرف دیگر با نتایج تحقیقات پیشین شورای وزرای اتحادیه اروپا هماهنگی دارد که در آن گفته شده بود یک زن از هر 5 زن و در مواردی یک زن از چهار زن تجربه تحمل خشونت فیزیکی در اروپا را داشته اند و یک نفر از ده نفر متحمل خشونت جنسی و کاربرد زور شده اند. در این گزارش همچنین گفته شده بود که هر ساله قریب به3500 قتل زن در 27 کشور اتحادیه اروپا، در اثر خشونت شرکای زنان بوقوع می پیوندد.
با این حال نتایج این گزارش‌ها همگی بخشی از زوایای کمتر کار شده و پنهان نابرابری شدید جنسیتی زنان را در غرب نشان می‌دهد که در رسانه‌ها کمتر به آن پرداخته می‌شود.
