الوقت- رسانههای رژیم صهیونیستی و جمهوری آذربایجان طی چند ماه گذشته بطور مستمر، خبررسانی و تبلیغ سفر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی به باکو را در دستور کار خود داشتهاند. سرانجام نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی سه شنبه ۲۳ آذرماه سالجاری به مدت یک روز به جمهوری آذربایجان سفر کرد. از منظر تاریخی، نتانیاهو اولین نخست وزیر رژیم غاصب است که به طور رسمی به آذربایجان سفر میکند. البته در ماه آگوست سال ١٩٩٧ نیز بنیامین نتانیاهو که در آن زمان هم نخست وزیر اسراییل بود، شبانه و بطور کوتاه و غیر رسمی به باکو رفت .این سفر در تاریخ دیپلماسی آذربایجان یکی از حوادث نادر بود؛ حیدرعلی اف در زمانی که خیلی از شب گذشته بود، با نخست وزیر یک کشور خارجی ملاقاتی پنهانی کرد. ! در ماه ژوئن ٢۰۰٩، نهمین رییس جمهوری رژیم اشغالگر، شیمون پرز، به آذربایجان سفر کرد. آویگدور لیبرمن، وزیرخارجه وقت و وزیر دفاع کنونی رژیم متجاوز؛ چند بار در سال های ٢۰١۰- ٢۰١٢ - ٢۰١۴ .م به آذربایجان سفر کرد. در ماه آوریل ٢۰١٣، نیز المار محمدیاروف، وزیر خارجه جمهوری آذربایجان به کشور غاصب اسراییل سفر کرد. در سپتامبر ٢۰١۴ نیز موشه یاآلون، وزیر دفاع رژیم کودک کش ، نخستین سفر خود به آذربایجان را انجام داد. علی رغم آن که ج.آذربایجان تاکنون نمایندگی دیپلماتیک خود را در اسراییل افتتاح نکرده است، اما حکومت آذربایجان، شمار زیادی هیات های نمایندگی به کشور متجاوز اسراییل اعزام کرده و باکو نیز به نوبه خود شمار بسیاری از هیات های اسراییلی را میزبانی کرده است. بی تردید جمهوری آذربایجان از عناصر مهم روندهای ژئوپلتیک در قفقاز جنوبی؛ کشوری صاحب نفوذ در منطقه است که بدون حضور آن، اجرای طرحهای ژئوپلتیکی و ژئواکونومیک در قفقاز جنوبی امکان ناپذیر و یا بسیار دشوارخواهد بود. صرف نظر از جنبههای تبلیغاتی و سیاسی سفر مذکور، نخست وزیر رژیم صهیونیستی در پی اخذ نتایج ملموسی در زمینههای سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، نظامی، منافع منطقه ای و جهانی است. البته آریه گوت، مدیر «سازمان طرح های بین المللی برای جامعه» اسرائیل و نماینده «مرکز بین المللی چندفرهنگ گرایی باکو» در فلسطین، سفر بنیامین نتانیاهو، به باکو را نشانه راهبردی بودن روابط دو طرف توصیف کرده بود.
اهداف سفر :
- خروج از انزوا و کسب اعتبار
رژیم منفورصهیونیستی به دلیل اشغال فلسطین و جنایات مستمر علیه مردم این سرزمین و انجام جنایات جنگی و نسل کشی؛ در میان کشورهای جهان منزوی شده است، لذا تلاش دارد تا با سفر به سرزمین های مسلمان نشین از انزوا خارج شود تا به نوعی بر جنایات خود سرپوش گذارد.
- نفوذگام به گام ؛ تهاجم حساب شده
رژیم صهیونیستی که استراتژی اتحاد پیرامونی را برای جبران محاصره این رژیم نامشروع توسط کشورهای مسلمانی که مردمان آن ها وجود نامشروع اسراییل را به رسمیت نمی شناسند، طی سالیان طولانی پیگیری می کند و نفوذ در کشورهای خارج از منطقه غرب آسیا موسوم به خاورمیانه را هدف گذاری کرده است. اگر تداوم توسعه مناسبات اقتصادی تل آویو- باکو اعم از: خرید نفت و گاز، سرمایه گذاری در معادن و صنایع، کشاورزی، توسعه و فناوری نوین ارتباطی، طرح های فرهنگی و آموزش نیروی انسانی در ج.آذربایجان لحاظ و بررسی گردد، مفهوم و معنایی فراتر از همکاری متقابل و در سطح نفوذ و تهاجم خزنده صهیونیست ها به این منطقه قابل ارزیابی است.
حجم تجارت میان باکو - تل آویو ۵/٣ میلیارد دلار است. جمهوری آذربایجان به عنوان تامین کننده قابل اطمینان منابع انرژی، بیش از ۴۰٪ نفت مصرفی رژیم غاصب را تامین می کند. خط لوله باکو- تفلیس- جیحان ( به موازات خط لوله آلاسکا که طولانی ترین خط لوله نفتی دنیاست)، نفت استخراج شده از دریای خزر را از طریق اراضی گرجستان به دریای مدیترانه ( بندر جیحان ترکیه) می رساند. هم چنین ج.آذربایجان در حال آغاز ساخت شبکه خطوط لوله گازی تشکیل دهنده «دهلیز جنوبی گاز» است که ذخایز بزرگ گاز جمهوری آذربایجان از طریق این دهلیز به اروپا متصل خواهد شد.
ضمن آن که عامل انسانی ، از عوامل مهم گسترش ارتباط و همکاری مذکور است . رژیم صهیونیستی نقش حکومت های جمهوری آذربایجان را در حفظ و نگهداری جمعیت ٢۰ هزار نفری یهودیان در این کشور را خیلی عالی ارزیابی می کند. هم چنین در شهر قدیمی «عکا» نیز جمعیت بزرگی که اصالتا از اهالی آذربایجان هستند، زندگی می کنند. برای حفظ میراث یهودیان کوهستانی آذربایجان در عکا؛ مرکز هماهنگی به نام «تیکواتینو (Tikvateynu)، سرزمین ما» با هزینه یک میلیون دلاری ساخته شده است که به زودی افتتاحیه رسمی این مرکز و نیز مراسم آغاز ساخت دومین طبقه «خانه حیدرعلی اف» در شهر عکا ؛ از نمادها و بخش های جدایی ناپذیر شهر تاریخی و چندفرهنگ گرای « عکا » برگزار خواهد شد.
مسلما رصد اخبار و تحولات سفرهای نمایندگان جریان صهیونیسم و رژیم صهیونیستی به جمهوری آذربایجان ؛ اقدامات و همکاری های دو طرف؛ عاملین ؛ واسطه ها ؛ بیانگر آن است که رژیم صهیونیستی قصد دارد نظریه القائی خود را که «جمهوری آذربایجان به عنوان یک کشور مسلمان شیعه، پس از اسراییل، بهترین شرایط را برای یهودیان فراهم کرده است و این نیز نشاندهنده توانایی همزیستی مسلمانان با صهیونیست ها است»، به اثبات برساند. اعلام سال چندفرهنگ گرایی در جمهوری آذربایجان و تدارک برنامه های گسترده برای تجلیل و بزرگداشت صهیونیسم تحت پوشش این نام ؛ در واقع طرحی بود که از طرف مراکز صهیونیستی به دولت باکو ارایه و در سال ۲۰۱۶.م ؛ اجرا و در چارچوب آن ، به تمامی دنیا اعلام گردد که مظهر و نمود اصلی «چندفرهنگ گرایی» توجه و عنایتی است که دولت جمهوری آذربایجان به یهودی های صهیونیست و فرقه های مرتبط با آن دارد. در واقع طی ماه دسامبر، نخست وزیر رژیم صهیونیستی قصد دارد جشن برداشت محصول از کشت فرهنگی این برنامه صهیونیستی در جمهوری آذربایجان را برگزار کند. ضمن آن که همه ساله در اواخر ماه دسامبر، برنامه های ویژه و مشترک سازمان های فرهنگی و تبلیغاتی متولی سیاست «آذری گرایی» جمهوری آذربایجان و بخصوص کمیته دولتی امور دیاسپورا و زیر شاخه هایش با الگوگیری از دیاسپورای یهود و بویژه «دیاسپورای آذربایجانی» در شهر صهیونیست نشین « عکا» که مرکز بهائیت نیز است، با شرکت جمهوری آذربایجان، آمریکا و کشورهای اروپایی؛ روسیه و حتی برخی کشورهای عربی؛ برگزار می شود که به نوعی در راستای سیاست «چندفرهنگ گرایی» القاء شده از طرف مراکز فکری صهیونیستی و غربی قرار دارد.
- اخلال در روابط ج.ا.ایران و ج.آذربایجان
رسانه های صهیونیستی و عوامل منطقه ای شان خبر سفرمذکور را به گونه ای تبلیغ و منتشر کردند که گویا تحول بزرگی در شرف اقدام است؛ اما رژیم غاصب اشغالگر قدس که بزرگترین تهدید امنیتی جهان اسلام است، مسلما در میان مسلمانان به حدی منفور است که با انجام یکی دو سفر به کشورهای مسلمان و با نقشه های ایجاد تفرقه میان کشورهای مسلمان، نمیتواند موفق گردد و کسب اعتبار نماید. طرح اخلال در روابط تهران - باکو نیز در این سفر ناکام خواهد ماند؛ زیرا روابط تمدنی و فرهنگی بین دو ملت مسلمان و همسایه و منافع مشترک فی مابین از استحکامی فراتر از محاسبات طرح های خیالی تل آویو برخوردار است. ضمن آن که مسئولین دو کشور با علم به نقشه های صهیونیستی در ارتباط با مسایل قومی و مذهبی منطقه و تحریک آذری ها - اکراد- ارامنه و.... با درایت و تیزهوشی اجازه فتنه و اختلال در روابط تهران – باکو را به هیچ بهایی نخواهند داد. البته در دوره پسابرجام، رژیم صهیونیستی بطور تناقض آلودی سعی دارد، به موازات استفاده از جمهوری آذربایجان به عنوان سکوی اقدامات ضدامنیتی علیه ایران، به منظور فرسایش و نابودسازی نفوذ معنوی ایران در جمهوری آذربایجان و ایجاد بدبینی به ج.ا.ایران در اذهان اقشار ضدصهیونیست، تظاهر به همزیستی سیاسی تهران با غرب و تل آویو دربین مردم مسلمان ج.آذربایجان را تبلیغ و ترویج کند.
احمد مرجانی نژاد / پژوهشگر امور بین الملل