الوقت - اگر تاریخ اعطای جایزه صلح نوبل را بتوان به دو دوره تقسیم بندی کرد بدون شک، تاریخ پیش از اعطای این جایزه صلح به شیمون پرز و بعد از آن را میبایست به عنوان دو دوره در تاریخ صلح نوبل در نظر داشت.
حقیقت آن که وقتی در سال 1994، موسسه صلح نوبل مستقر در اسلو، پایتخت نروژ اقدام به اعطای جایزه صلح به شیمون پرز کرد، به نظر میرسید، هدف غایی آلفرد نوبل که قرار بود جایزهای را برای ترویج دهندگان صلح و آرامش در جهان در نظر گیرد، تحت الشعاع سلایق سیاسی غربی قرار گرفته است. مهندس نوبل که خود شیمیدان و مخترع دینامیت بود و اسلحهساز ماهری نیز به شمار میرفت، در اواخر عمر دچار نوعی تحول درونی شده بود و با تقبل هزینه مالی، اعطای جایزه بینالمللی و جهانی را برای ترویج دهندگان صلح جهانی در نظر گرفته بود. او در وصیتنامهاش در سال 1895 گفته بود این جایزه باید «به کسی داده شود که بهترین یا بیشترین کوشش را در راه برادری ملل، انحلال یا کاهش ارتشها یا تشکیل و ترغیب کنفرانسهای صلح کرده باشد.» در کمال تعجب اما نزدیک به صد سال پس از وصیت آلفرد نوبل، جایزه صلحش به یک یهودی افراطی میرسید که نه تنها کوششی برای انحلال یا کاهش ارتشها و نیروهای نظامی نکرده بود، بلکه در کارنامهاش مسئولیت خرید سلاح برای سازمان شبه نظامی و تروریستی صهیونیستی «هاگانا» را داشت. این سازمان نیمه مخفی در دهه 1940 مأموریت داشت، حملات نظامی علیه اعراب فلسطینی را ترتیب دهد و شیمون پرز، برنده جایزه صلح نوبل در سال 1994، از فرماندهان این گروه تروریستی ضد فلسطینی در دهههای 1940 و 1950 بود.
با این حال عملکرد خشونتآمیز و ضد صلح پرز تنها محدود به سازمان تروریستی صهیونیستهای افراطی موسوم به هاگانا نبود، بلکه از دهه 1970 به بعد او با افزایش قدرت سیاسی خود و نفوذ در کابینههای متعدد رژیم صهیونیستی اقدامات جنایتکارانهای را علیه فلسطین و گسترش مناطق اشغالی دنبال کرده بود. اقداماتی که به نوعی میتوان آنان را میراث به جای مانده از جنایات شیمون پرز در فلسطین اشغالی عنوان کرد:
1- دستیابی رژیم صهیونیستی به تسلیحات کشتار جمعی و هستهای:
پرز در طول حیات خود سمتهای نظامی متعددی از جمله فرمانده نیروی دریایی ارتش صهیونیستی، سرپرست هیات توسعه روابط نظامی اسرائیل-آمریکا در وزارت جنگ، دبیرکل این وزارتخانه، مسئولیت پروژه ساخت نیروگاه هستهای «دیمونا» و وزارت جنگ رژیم صهیونیستی را بر عهده داشت و در تمام این سالها جزو اولین نفرات در کشتارهای گسترده فلسطینیان به دست اسرائیل بوده است. تلاشهای پرز باعث شد رژیم صهیونیستی به سلاحهای اتمی و کشتار جمعی دست یابد.
بین سالهای 1953 تا 1965، شیمون پرز به عنوان اولین مدیرکل وزارت جنگ اسرائیل مشغول به کار شد، وی سپس تا معاونت وزارت جنگ نیز ارتقا یافت. در آن زمان و به عنوان بخشی از مسئولیتهایش، پرز به عنوان «معمار برنامه سلاحهای هستهای اسرائیل» توصیف شده است، برنامهای که تا امروز نیز «خارج از نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار گرفته است.»
در سال 1975، یادداشت محرمانهای افشا شد که براساس آن پرز با پی.دابلیو بوتا، وزیر دفاع آفریقای جنوبی دیدار کرده و «پیشنهاد فروش کلاهکهای هستهای به این رژیم آپارتایدی را ارائه کرده است». در سال 1986 نیز پرز به موساد دستور داد تا مردخای وانونو - کسی که برنامه هستهای اسرائیل را افشا کرد - را از شهر رم بربایند.
2- شهرک سازی و یهودی سازی در مناطق اشغالی فلسطین:
شیمون پرز تلاشهای زیادی هم برای گسترش شهرکهای غیرقانونی صهیونیستی در اراضی فلسطینیان انجام داده و نظام آپارتاید اسرائیلی را پرورش داد.
شیمون پرز نقشی کلیدی در اِعمالِ رژیم نظامی بر شهروندان فلسطینی در سالهای منتهی به 1966 میلادی داشت، دورانی که مقامات اسرائیل، به صورت گسترده به غصب اراضی و اخراج فلسطینیها دست میزدند.
یکی از ابزارهای آنها «ماده 125» بود که اجازه میداد اراضی فلسطینی به عنوان منطقه بسته نظامی اعلام شود، و در پی آن به صاحبان اراضی اجازه دسترسی به آنها داده نمیشد و پس از مدتی به عنوان اراضی «بایر» مصادره میشدند. پرز از «ماده 125» به عنوان ابزاری برای «ادامه مستقیم تلاشها برای اسکان یهودیان و مهاجرت یهودیان» تمجید کرده است.
یکی دیگر از مسئولیتهای پرز به عنوان مدیرکل وزارت جنگ، «یهودیسازی» منطقه الجلیل بود، سیاستی که هدف آن کاهش نسبت شهروندان فلسطینی در قیاس با یهودیان بود.
شیمون پرز در سال 2005 نیز به عنوان معاون نخستوزیر در کابینه آریل شارون، با طرحهایی به منظور تشویق صهیونیستها برای جابهجای به منطقه الجلیل، بار دیگر حملاتش به شهروندان فلسطینی را تجدید کرد. طرح «توسعه» وی شامل بیش از 104 اجتماع محلی بود که 100 عدد از آنها برای صهیونیستنشینها بود.
در همان سال، پرز طی مذاکرهای محرمانه با مقامات آمریکایی، ادعا کرد که اسرائیل «یک هزار هکتار از اراضی صحرای نقب را به صحرانشینین "بدوین" باخته است»، به گفته وی «توسعه» مناطق نقب و الجلیل میتواند «این تهدید جمعیتی را رفع کند.»
طی دورانی که پرز وزیر جنگ اسرائیل (1974 تا 1977) بود، دولت اسحاق رابین تعدادی شهرک صهیونیستنشین از جمله اوفرا را در کرانه باختری تأسیس کرد، شهرکهایی که بر زمینهایی که متعلق به شهروندان فلسطینی بوده و توسط اسرائیل مصادره شده بودند، ساخته شدند.
وی هرچند در روزهای ابتدایی طرحهای شهرکسازی نقشی کلیدی داشت، اما در سالهای اخیر به بهانه دفاع از «مذاکرات سازش» مخالف هرگونه اقدام علیه این شهرکسازیهای غیرقانونی بود.
جالب توجه است که علیرغم این مسأله که اخراج و آوارهکردن خشونتآمیز فلسطینیها در اسناد تاریخی ثبت و ضبط شده است، اما پرز در طول حیات خود همواره تأکید داشته است که «صهیونیسم» طی دوران تأسیس رژیم صهیونیستی از «شیوههای پاک و اخلاقی استفاده کرده» است. در واقع وی حتی ادعا کرده است که پیش از اینکه اسرائیل به وجود آید، «هیچ چیزی در آنجا وجود نداشت.»
3- سرکوب فلسطینیان و تجاوز به لبنان:
شیمون پرز همچنین از کسانی بود که «انتفاضه اول» فلسطینیان را در سال 1987 به شدت سرکوب و از سیاست نظامی «آریل شارون» نخست وزیر وقت این رژیم برای به کارگیری مشت آهنین ارتش در مقابله با عملیاتهای استشهادی فلسطینیان حمایت میکرد.
علاوه بر سرکوب فلسطینیان؛ او در سال 1982 از حامیان اصلی تجاوز جنگی اسرائیل به لبنان به شمار میرفت. در آن جنگ بیش از 20 هزار غیرنظامی کشته شدند. پرز در سال 1996 زمانی که نخست وزیر رژیم صهیونیستی بود، عملیاتی را با نام «خوشههای خشم» را برای مقابله با نیروهای مقاومت لبنان آغاز کرد. یکی از فجایعی که در جریان آن جنگ رخ داد، حمله اسرائیل به اردوگاه آوارگان «قانا» واقع در جنوب لبنان بود. همچنین در دوره ریاست پرز بر رژیم صهیونیستی، یگانهای نظامی ویژه صهیونیستی در سال 2010 به کشتی «ماوی مرمره» که حامل کمکهای بشردوستانه برای نوار غزه بود حمله کرده و ضمن به قتل رساندن 9 فعال حقوق بشری ترکیه، 60 نفر دیگر را نیز زخمی کردند.
پرز که دو دوره نخستوزیر و یک دوره رئیسجمهوری اسرائیل بود، یکی از معدود سیاستمداران در قید حیات بود که شخصا ناظر بر شکلگیری رژیمی به نام اسرائیل بود. با وجود این، بسیاری از او به علت شکستهای متعددش در رقابتهای سیاسی رژیم صهیونیستی، با عنوان "مرد بازنده" یاد میکنند. وی عضو 12 کابینه بوده است و در جایگاه وزیر جنگ، خارجه و دارایی مشغول فعالیت بوده است. مرگ شیمون پرز با پروندهای پر از جنایت علیه مردم فلسطین و میراثی با ارزش برای رژیم صهیونیستی در شامگاه ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۶ در سن 93 سالگی تائید شد و بنیامین نتانیاهو نخستوزیر این رژیم اعلام کرد که یک نشست ویژه با موضوع مرگ پرز تشکیل خواهد داد. مرگ پرز هرچه باشد برای فلسطینیان یادآور کشتار و خون بیگناهانی است که در فلسطین و لبنان به زمین ریخته شد. قتلهایی که امروز در سکوت مجامع حقوق بشری بینالمللی و سازمان ملل همچنان و هرروزه در سرزمینهای اشغالی فلسطین ادامه دارد، اما هیچکس پاسخگو نیست.