الوقت- در شرایطی که وزاری خارجه روسیه و آمریکا بر سر اجرای اتش بس در سوریه به توافق رسیده بودند، جنگندههای امریکایی مواضع ارتش سوری در شمال شرق این کشور را هدف قرار دادند. این موضوع با واکنش تند مسکو مواجه شد ، به نحوی که مقامات کرملین، واشنگتن را به نقض آتش بس متهم کردند. با این حال، مقامات کاخ سفید این حمله را که بزرگترین و مرگبارترین حملات جنگندههای آمریکایی به مواضع ارتش سوریه محسوب می شود را اشتباه نظامی توصیف کرده اند. در همین ارتباط گفتگویی را آقای حسن رویوران، کارشناس مسائل غرب آسیا داشتهایم که در ادامه مورد توجه قرار میگیرد.
الوقت: حملات جنگندههای امریکایی به مواضع ارتش سوریه در حالی به وقوع پیوسته که قرار بود دو روز دیگر آتش بس جامع در سوریه اجرا شود. با توجه به اینکه اجرای این آتش بس با توافق مسکو و واشنگتن صورت گرفته بود، بفرمائید چرا در این برهه زمانی، جنگندههای آمریکایی با نقض آتش بس به ارتش سوریه حمله کردند؟
رویوران: همان طور که میدانید طی هفته گذشته ما شاهد امضای توافقنامهای میان روسیه و آمریکا بودیم که در آن بحث آتشبس، حفظ وضع موجود و ایجاد زمینه برای گفتگوی داخلی میان دولت و معارضان مطرح شد. مقدمه این توافق بحث آتش بس و امداد رسانی به مردم است که زمینه گفتگوها را نیز فراهم خواهد کرد. در حال حاضر آمریکا با استفاده از عنوان آتش بس برای حمله به نیروهای سوری استفاده کرده است و این نشان میدهد آمریکا سعی دارد در سایه این توافق شرایط میدانی را به نفع گروههای متحد خود تغییر دهد.
مسئله دیگر این است که آمریکا سعی بر تفسیر توافق آن گونه که خود میخواهد دارد. در توافقی که متاسفانه متن کامل آن منتشر نشده است، همزمانی وجود دارد. یعنی بحث اتش بس، امدادرسانی، ایجاد ستاد مشترک، حمله به نیروهای داعش و جبههالنصره و هرگروهی که حاضر نیست اتحاد خود را با جبهه النصره برهم زند؛ میبایست همزمان صورت گیرد. با این حال، آمریکا از طریق نماینده خود در سازمان ملل، آتش بس و امدادرسانی را مقدم بر ایجاد ستاد مشترک و حمله به گروههای تروریستی عنوان کرد. این نشان میدهد که امریکا از توافق به عنوان یک ابزار به نفع خود و گروههای تحت حمایتش سوءاستفاده میکند. از طرف دیگر در این توافق ضمانت طرفین وجود دارد. یعنی روسیه ضمانت طرف سوری و ایرانی کرده است و امریکا ضمانت گروههای به ظاهر معتدل تحت حمایت خود را کرده است. در حالی که در میان گروههایی که در حال حاضر مورد حمایت آمریکا میباشد، 21 گروه اعلام کردهاند همچنان همپیمان جبهه النصره میباشند. لذا آمریکا به وظایف خود درباره قطع حمایت از این گروهها عمل نکرده است. این موارد نشان میدهد آمریکا از توافق به عنوان یک ابزار خاص و سوءاستفاده از آن برای حمله به ارتش سوریه و تغییر وضع موجود به نفع هم پیمانانش بهره می برد.
الوقت- با توجه به اینکه آمریکا اعلام کرده حمله به ارتش سوریه به اشتباه صورت گرفته است و همچنین براساس اینکه ارتش آمریکا دارای تجهیزات پیشرفته و قابل توجهی برای شناسایی نیروها در میدان میباشد، آیا بروز اشتباه از جانب نیروهای آمریکایی برای شناسایی نظامیان سوریه ممکن است؟
رویوران: آمریکا در عراق نیز هرگاه حشدالشعبی را هدف قرار داده اعلام کرده این حملات به اشتباه صورت گرفته است و در حال حاضر نیز همین بهانه در جریان حمله به نظامیان سوریه تحت عنوان "حملات اشتباهی" عنوان شده است. حال این سوال مطرح است که آیا این اشتباه شامل نیروهای دیگر نمیشود و تنها ارتش سوریه و یا حشدالشعبی در عراق میباشد که به اشتباه مورد هدف واقع میشوند. در واقع حمله به ارتش سوریه بطور کامل همخوانی با سیاستهای امریکا دارد و این جزیی از رفتارهای همیشگی امریکاست. در تکریت و همچنین در فلوجه و موصل نیز حمله به نیروهای حشدالشعبی از طرف نیروهای آمریکایی به اشتباه توصیف شد. در صورتی که اشتباه یک بار ممکن است صورت پذیرد و در حال حاضر تکرار این رویدادها را می توان یک پدیده توصیف نمود تا عملیات اشتباه.
الوقت- با نقض آتش بس و حمله آمریکا به ارتش سوریه، تحولات میدانی سوریه به کدام سو میرود؟ آینده آتش بس در سوریه پس از اقدامات اخیر آمریکا چگونه ارزیابی میشود؟
رویوران: آمریکا تا کنون اجازه انتشار متن توافق را نداده است، چون در صورت انتشار توافق آتش بس، ارتباط آمریکا با گروههای تروریستی بطور کامل علنی خواهد شد. در واقع علت درخواست روسیه برای انتشار علنی توافق و در مقابل مخالفت آمریکا با انتشار این موافقتنامه، ارتباطات شبهه ناک آمریکا با گروههای تروریستی و شورشی سوریه است. از طرف دیگر درخواست روسیه از شورای امنیت و نهاد ینه سازی توافق با واکنش تند آمریکا و عدم برگزاری جلسه شورای امنیت روبرو شد. این نشان میدهد که امریکا در عین اصرار بر ادامه ارتباط با گروههای تروریستی همچنان تمایل دارد این توافق علنی نشود. لذا پس از تحولات اخیر و حملات آمریکا به نیروهای سوری، جدای از اختلافات پیشین اختلافات جدیدی به مسائل فی مابین روسیه و امریکا اضافه خواهد شد که بطور قطع شرایط را در سوریه از آن چه که در حال حاضر وجود دارد پیچیدهتر خواهد کرد.