الوقت - در حالی که بحران سوریه موضوع داغ مذاکرات دوجانبه و چند جانبه میان رهبران سیاسی جهان در نشست جی 20 در چین میباشد، همزمان وقوع چند رشته انفجارهای تروریستی طی یک روز در مناطقی از سوریه، بحران تروریستی را در این کشور تشدید ساخته است.
طبق گزارش رسانههای دولتی سوریه دستکم ۴۰ نفر در اثر این انفجارها در نواحی تحت کنترل دولت و همچنین یکی از شهرهای تحت کنترل کردها کشته شدهاند. انفجارها بین ساعات ۸ تا ۹ صبح روز دوشنبه به وقت محلی در شهر طرطوس، حمس، دمشق و حسکه در شمال شرق رخ داده است.
اگرچه همچنان بصورت رسمی ارتباط این انفجارها تائید نشده، اما وقوع همزمان این انفجارها از احتمال قوی برای برنامهریزی هماهنگ از یک مرکز واحد حکایت دارد. بویژه آنکه این انفجارها با فاصله زمانی کمتر از یک ساعت و در مناطق تحت کنترل دولت سوریه به وقوع پیوسته است.
تا کنون حداقل در یک مورد از این انفجارها در حسکه رسانه نزدیک به داعش مسئولیت این اقدام تروریستی را پذیرفته است.
بر اساس گزارشها طرطوس نیز که پایگاه اصلی نیروی هوایی روسیه است، بیشترین تعداد تلفات را داشته است. خبرگزاری دولتی سوریه، سانا، از کشته شدن ۳۰ نفر غیرنظامی و زخمی شدن ۴۵ نفر دیگر در اثر حمله در طرطوس خبر داده است. به گفته منابع پلیس محلی، ابتدا در اتوبان ارزونه در طرطوس خودرویی منفجر شد و در حالی که جمعیتی برای کمک به قربانیان به محل شتافتند، یک مهاجم دیگر جلیقه انتحاری خود را منفجر کرد. همزمان در اثر انفجار یک خودرو در یک ایست بازرسی در حمس ۴ نفر کشته و دستکم ۱۰ نفر مجروح شدند.
این انفجارها همزمان با انتشار گزارشهایی درباره به بن بست رسیدن مذاکرات امریکا و روسیه درباره بحران سوریه به وقوع پیوسته است. خبرگزاری رویترز در همین ارتباط همزمان با انتشار اخبار مربوط به انفجارهای زنجیرهای امروز در سوریه اعلام کرد مذاکرات بین آمریکا و روسیه برای رسیدن به توافق آتش بس موقت در سوریه که در حاشیه نشست گروه جی ۲۰ در چین به انجام رسید، به بن بست رسیده است. پیشتر نیز گزارش شده بود که مذاکرات وزرای خارجه دو کشور نیز به توافقی نیانجامیده است.
در عین حال وقوع این انفجارها همزمان با پیشرویهای ارتش سوریه در حلب و گسترش حلقه محاصره گروههای تروریستی دراین منطقه صورت میگیرد. روز گذشته نیز اعلام شد ارتش سوریه پس از تسلط بر منطقه دانشکدههای نظامی بار دیگر تروریست ها را در محله های شرقی شهر حلب محاصره کرد. از روز یکشنبه با کامل شدن این محاصره، تلاش برای گسترش مناطق آزادشده و محکم تر شدن خط محاصره، پیشروی به سمت غرب منطقه دانشکده های نظامی آغاز شد و تپه المقالع، منطقه سردخانه ها و زیوت آزاد شد. همچنین برای نخستین بار طی چهار سال گذشته، گروه تروریستی داعش با عقب نشینی به مناطق داخلی سوریه، بخش قابل توجهی از مناطق اشغالی خود در شمال سوریه و هم مرز با ترکیه را از دست داد.
مجموع این شرایط میتواند به معنای پایان داعش در آینده نزدیک حداقل در شمال سوریه باشد. پایان کاری که حال به نظر میرسد گروههای تروریست را به واکنش واداشته است و مجموع انفجارهای متوالی و مرگبار امروز در مناطق تحت کنترل دولت، پاسخی به این فشارها و شکستها ارزیابی میشود.
با این وجود این نخستین بار نیست که گروههای تروریستی با تنگتر شدن حلقه محاصره و شکست حتمی، دست به انفجارهای تروریستی و مرگبار در مناطق مسکونی و غیرنظامی میزنند. پیش از این نیز در جریان شکست داعش در فلوجه عراق، مناطقی از بغداد شاهد انفجارهای مرگبار و مهیبی بود که در آن زمان نیز بسیاری این حوادث را واکنشی به شکست داعش در فلوجه عنوان کردند. در جریان انفجار 13 تیرماه در بغداد که درست یک هفته پس از آزادسازی فلوجه به وقوع پیوست و داعش مسئولیت آن را برعهده گرفت؛ حداقل 60 تن از غیرنظامیان وشهروندان عراقی کشته شدند. یک روز پس از این حادثه دو انفجار تروریستی بزرگتر نیز در منطقه الکراده بغداد، منجر به کشته شدن ۲۰۰غیرنظامی و زخمی شدن ۳۰۰ نفر دیگر شد. انفجار الکراده در آن مقطع بزرگترین انفجار تروریستی و مرگبار عراق طی حداقل پنج سال گذشته ارزیابی شد. در واکنش به این انفجارها مقامات وقت عراق، این حوادث را "انتقام داعش" در برابر آزادسازی فلوجه میدانند.
حال به نظر میرسد انفجارهای تروریستی و مرگباری که در فاصله کمتر از یک ساعت، چهار شهر اصلی سوریه را لرزاند، بدون ارتباط با تحولات میدانی اخیر و پیشروی ارتش سوریه در شمال این کشور و منطقه حلب نباشد. در این صورت اگرچه واکنش تروریستها پس از شکستهای میدانی، مقطعی و گذرا خواهد بود، اما همچنان میتوان انتظار داشت با آزادسازی مناطق بیشتری در سوریه و عقب نشینی و شکست گروههای تروریستی تحرکات تروریستی دیگری در سایر مناطق مسکونی و غیرنظامی امن دنبال شود. واکنشهای خشونتباری که البته موقتی و گذرا بودن ویژگی همیشگی آنهاست.