پایگاه تحلیلی الوقت - در حالی که سوریه پس از بشاراسد وضعیت باثبات و آرامی ندارد، در تازه‌ترین دور تنش‌ها، نیروهای حکومت موقت با ساکنان دروزی جنوب و همزمان ارتش اسرائیل وارد تنش و درگیری شده‌اند. تنش‌هایی که بیش از هرچیز نشان می‌دهد سوریه قرار نیست پس از بشاراسد روی آرامش را به خود ببیند، چون این برای چندین بار است که تنش‌ها طی کمتر از یک سال گذشته و پس از سقوط دولت بشاراسد در مناطق مختلف این کشور تشدید می‌شود. در عین حال این اولین باری است که درگیری‌ها در داخل شهر سویدا، مرکز استان عمدتاً دروزی‌نشین، رخ داده است.
تنش‌ها از کجا شروع شد؟
پیش از هرچیز باید دانسته شود که سویداء نام یکی از چهارده استان کشور جمهوری عربی سوریه است. استان سویداء در جنوبی‌ترین نقطه سوریه قرار دارد و تنها استانی است که دروزی‌ها در آن اکثریت دارند. فقط سه درصد جمعیت سوریه را دروزی‌ها تشکیل می‌دهند.
شهر سویدا به عنوان مرکز این استان طی سه روز گذشته صحنه درگیری خونین میان شبه‌نظامیان دروزی و قبایل مسلح بوده است. درگیری‌های سویدا پس از ربوده‌شدن یک فروشنده «دروزی» آغاز و به نبردی میان دروزی‌ها، قبایل بادیه‌نشین و ارتش سوریه کشیده شد و مداخله اسرائیل در این مسئله داخلی سوریه وضعیت را پیچیده‌تر کرد.
«سامی الرماح»، سرتیپ بازنشسته لبنانی هم که خود دروزی است، در گفت و گو با شبکه العالم درباره درگیری‌ها در جنوب سوریه توضیح داد که دولت جدید سوریه در پی درگیری‌های مداوم دروزی‌ها و مدافعان السویداء از یک سو و قبایل عرب و بادیه‌نشین حوران از سوی دیگر، نیروهای امنیتی را به جنوب فرستاد، اما این نیروها به صفوف قبایل پیوسته و در قتل و کشتار علیه ساکنان السویداء شرکت کردند و با ادامه درگیری‌های فرقه‌ای میان شبه‌نظامیان درورزی و قبایل مسلح در شهر سویدا واقع در جنوب سوریه، اسرائیل حملاتی را علیه نیروهای حکومت موقت سوریه انجام داد.
روز سه شنبه هم بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر و یسرائیل کاتز، وزیر جنگ اسرائیل در بیانیه‌ای اعلام کردند که به ارتش دستور داده‌اند نیروهای رژیم [سوریه] و سلاح‌هایی را که برای عملیات علیه دورزی‌ها به سویدا آورده شده‌اند، «فورا» هدف قرار دهند. آنها افزودند که اسرائیل «به دلیل اتحاد عمیق و برادری با شهروندان دروزی اسرائیل» به جلوگیری از آسیب رسیدن به دروزی‌ها در سوریه متعهد است و «ما برای ممانعت از آسیب دیدن آنها از سوی رژیم سوریه و همچنین تضمین غیرنظامی بودن مناطق مرزی خود با سوریه، اقدام می‌کنیم.»
پس از این اتفاق‌ها، مرهف ابوقصره، وزیر دفاع سوریه، در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که آتش‌بسی کامل در شهر سویدا سوریه برقرار شده است و نیروهای دولتی «فقط در صورت تیراندازی به آنها»، شلیک خواهند کرد. وزارت کشور سوریه هم اعلام کرد که نیروهای دولتی روز سه‌شنبه وارد شهر سویدا شدند و هدف آنها پایان دادن به درگیری‌ها با قبایل بدوی در روزهای اخیر بود که نزدیک به ۱۰۰ کشته به همراه داشت.
دست رد به مداخله اسرائیل
سویدا تحت کنترل جناح‌های مسلح از دروز‌ی‌های سوری محسوب می‌شود، اما رهبران مذهبی آنها پیش‌تر اعلام کرده بودند که استقرار نیروهای دمشق را تایید می‌کنند و از جنگجویان خواستند سلاح‌هایشان را تحویل دهند. همزمان «یوسف جربوع»، از رهبران جامعه «دروزی» سوریه در گفت‌وگو با شبکه «العربیه» تاکید کرد که در جریان عملیات نظامی در استان السویداء، افرادى بی‌گناه کشته شدند و مرجع ما تنها دولت سوریه است و ما هیچ درخواستی برای مداخله اسرائیل نداشته‌ایم.
همزمان وزارت امور خارجه سه کشور عربستان، ترکیه و امارات با صدور بیانیه‌هایی حملات هوایی رژیم صهیونیستی به استان سویدا واقع در جنوب سوریه به بهانه حمایت از دروزی‌ها را محکوم کردند.
علاوه بر این، «ولید جنبلاط» رهبر سابق حزب سوسیالیست ترقی‌خواه دروزی لبنان از اهالی استان سویدا خواست تا در برابر اقدامات تحریک‌آمیز رژیم صهیونیستی هوشیار باشند. جنبلاط تاکید کرد که یک راه‌حل سیاسی ضرورت دارد که دولت سوریه باید آن را تضمین کند.
چرایی دخالت صهیونیست‌ها
با توجه به پیچیده تر شدن اوضاع سوریه در پی مداخلات اسرائیل، می‌توان دلایل متعددی درباره دخالت نظامی اسرائیل در جنوب سوریه و مناطق دروزی نشین متصور بود:
موقعیت جغرافیایی سویدا: استان سویدا به دلیل موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود که در نزدیکی مرزهای اردن و بلندی‌های جولان اشغالی قرار دارد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. صهیونیست‌ها از سالها پیش تلاش کردهاند تا با حمایت از گروه‌های محلی، از جمله دروزی‌ها، نفوذ خود را در جنوب سوریه افزایش دهند و از استقرار نیروهای متخاصم، مانند حزب‌الله یا نیروهای وابسته به ایران، جلوگیری کنند. در واقع هدف تل آویو از مداخله در جنوب سوریه، کنترل فنی بلندی‌های جولان و السویداء جلوگیری از استقرار هرگونه نیروی متخاصم نزدیک مرز و حفظ سوریه به عنوان کشوری است که امنیتش، تهدیدی برایش نیست. حتی برخی تحلیلگران معتقدند که اسرائیل با حمایت از دروزی‌ها، به دنبال ایجاد یک منطقه خودمختار دروزی در سویدا است که از دمشق مستقل باشد. این منطقه می‌تواند به عنوان یک دولت حائل عمل کند و امنیت بلندی‌های جولان را تضمین کند. اظهارات طارق الشوفی، فرمانده شورای نظامی سویدا، که از حمایت‌های خارجی، از جمله اسرائیل، استقبال کرده، این فرضیه را تقویت می‌کند.
ماهیگیری از آب گل آلود: بیش از شش ماه پس از سقوط دولت اسد در دمشق، از جمله گروه‌هایی که اکنون در چشم‌انداز تغییر یافته سوریه خود را بیش از گذشته نمایان کردهاند، فرقه مذهبی دروزی است. دروزی‌ها در قرن دهم میلادی به عنوان شاخه‌ای از اسماعیلیه ظهور کردند و بیش از نیمی از تقریباً یک میلیون دروزی در سراسر جهان در سوریه زندگی می‌کنند. با این حال، دروزی‌ها در مورد چگونگی برخورد با مسائل خود با وضعیت جدید موجود در سوریه دچار اختلاف نظر شده‌اند. بسیاری از دروزی‌ها از گفتگو با دولت حمایت می‌کنند، در حالی که دیگران خواهان رویکردی تقابلی‌تر هستند. در این شرایط، صهیونیست‌ها موقعیت را غنیمت شمرده و بدنبال اختلافات داخلی در میان دروزی‌ها، وارد عمل شده تا از آب گل آلود اختلافات داخلی دروزی‌ها ماهیگیری کنند. به عبارت دیگر، اسرائیل با تحریک احساسات قومی دروزی‌ها و حمایت از آنها در برابر شبه‌نظامیان سنی، تلاش می‌کند تا شکاف‌های قومی-مذهبی در سوریه را تشدید کند. این استراتژی می‌تواند به بی‌ثباتی دولت الشرع منجر شود و فرصت‌هایی برای نفوذ بیشتر اسرائیل در منطقه ایجاد کند.
