پایگاه تحلیلی الوقت - گزارشها نشان میدهد که جنگ با ایران برای صهیونیستها بسیار پرهزینه بوده است و برخی از اقتصاددانان هشدار داده بودند که اگر جنگ با ایران ادامه مییافت، اسرائیل ممکن بود با فروپاشی اقتصادی تمامعیار مواجه شود. بر اساس گزارشهای اقتصادی اسرائیل که روز چهارشنبه منتشر شد، اسرائیل از جنگ ۱۲ روزه خود با ایران ، حدود ۱۲ میلیارد دلار خسارت مستقیم متحمل شده است. گفته شده است که این ارقام شامل هزینههای نظامی، خسارات ناشی از حملات موشکی، غرامت به افراد و مشاغل و هزینههای بازسازی میشود. براساس گزارش نیوعرب، تحلیلگران انتظار دارند که پس از ارزیابی کامل خسارات غیرمستقیم و غرامت غیرنظامیان، این مبلغ به 20 میلیارد دلار افزایش یابد.
از سوی دیگر طبق گزارش سایت خبری عبری یدیعوت آحارانوت ، خزانهداری رژیم صهیونیستی تاکنون متحمل ضرری بالغ بر ۲۲ میلیارد شِکِل (تقریباً ۶.۴۶ میلیارد دلار) شده است. در همین حال، ارتش اسرائیل طی چند ماه گذشته چندین درخواست مالی داشته است که در مرحله اول۱۰ میلیار شکل و سپس ۳۰ میلیارد شِکِل قبل از شروع جنگ و سرانجام درخواست ۴۰ میلیارد شِکِل (۱۱.۷ میلیارد دلار) بودجه اضافی برای تکمیل ذخایر تسلیحاتی خود برای خرید موشکهای رهگیر و مهمات تهاجمی بیشتر و حفظ نیروهای ذخیره شده است.
این ارقام هزینههای جاری مانند اقامت موقت آوارگان در مناطق تخلیهشده تحت تاثیر حملات موشکی ایران و همچنین خسارات به املاک آسیبدیده را در نظر نمیگیرد و بازسازی این املاک میتواند ۱ تا ۱.۵ میلیارد شِکِل دیگر (بین ۲۹۴ تا ۴۴۰ میلیون دلار) به هزینههای جنگ اسرائیل اضافه کند.
گفته شده است که احتمالا اسرائیل برای پوشش هزینههای جنگ و جبران کسری بودجه خود که در طول جنگ غزه افزایش یافته دست به اقداماتی نظیر افزایش مالیاتها بزند، اما از سوی دیگر کسب و کارها در مناطق اشغالی نیز به شدت آسیب دیدهاند و بدلیل کاهش درآمدها، امکان افزایش مالیات عمومی دشوار است.
دسته بندی هزینههای جنگ برای اسرائیل
براساس گزارش منابع عبری زبان، آسیبها و ضررهای گزارش شده اسرائیل در نتیجه جنگ با ایران شامل چندین دستهبندی کلی است:
۱۰ میلیارد شِکِل (۲.۹ میلیارد دلار) هزینههای نظامی، شامل مهمات، عملیات هوایی و تدارکات برای واحدهای ذخیره
۵ میلیارد شِکِل (۱.۵ میلیارد دلار) غرامت برای کسبوکارها، کارگران و ۱۵۰۰۰ نفر از ساکنان آواره
۵ میلیارد شِکِل (۱.۵ میلیارد دلار) برای خسارات وارده به ساختمانها و زیرساختها در اثر حملات موشکی ایران
دست گدایی به سوی آمریکا
یک منبع وزارت دارایی اسرائیل به یدیعوت آحارونوت گفته است که اسرائیل ممکن است برای جبران هزینههای جنگ و رسیدگی به نیازهای جنگی، از ایالات متحده، چه از طریق کمک مستقیم و چه از طریق ضمانت وام، درخواست حمایت مالی بیشتری کند.
صورتحساب روزانه جنگ با ایران
«آدام بلومبرگ»، معاون مدیر اقتصادی فدراسیون کارگری اسرائیل، به وبسایت خبری عبری زبان معاریو گفته است که تعطیلی اقتصادی ناشی از جنگ با ایران، روزانه حدود ۱.۵ میلیارد شِکِل (۲۹۴ میلیون دلار) برای اقتصاد اسرائیل هزینه داشته است، به این معنی که مشاغل در طول جنگ ۱۲ روزه با ایران بیش از ۳.۵ میلیارد دلار ضرر کردهاند.
همچنین «یهودا شارونی»، اقتصاددان اسرائیلی با استناد به گزارش دانشگاه رایشمن که در سایت عبری والا منتشر شده، تخمین زده است که جنگ یک ماهه برای اسرائیل ۴۰ میلیارد شِکِل (۱۱.۷۶ میلیارد دلار) هزینه خواهد داشت. از سوی دیگر خسارت به اموال از جمله خانهها، خودروها و وسایل شخصی صهیونیستها در حال حاضر سه میلیارد شِکِل (حدود ۸۱۰ میلیون دلار) تخمین زده شده است. این رقام در حالی است که این هزینهها هنوز شامل خسارات غیرمستقیم مانند غرامت شرکتها (حدود پنج میلیارد شِکِل) و ضربه به تولید ناخالص داخلی کشور نمیشود.
روزنامه اقتصادی اسرائیلی کالکالیست هم گزارش داد که کابینه نتانیاهو تقریباً ۵ میلیارد دلار، معادل حدود ۷۲۵ میلیون دلار در روز، برای عملیات تهاجمی علیه ایران و اقدامات برای رهگیری موشکها و پهپادهای پرتاب شده از ایران هزینه کرده است، هرچند انتظار میرود تنها غرامتها حداقل پنج میلیارد شِکِل (۱.۵ میلیارد دلار) هزینه داشته باشد.
خسارت بازارها
بازارهای اسرائیل انتظار دارند کسری مالی دولت امسال از شش درصد تولید ناخالص داخلی فراتر رود و از سقف ۴.۹ درصدی تعیین شده توسط وزارت دارایی فراتر رود.
روزنامه مارکر روز دوشنبه گذشته گزارش داده بود که خسارات مستقیم ناشی از حملات موشکی ایران تاکنون از پنج میلیارد شِکِل (۱.۵ میلیارد دلار) فراتر رفته است.
اسرائیل همچنین میلیاردها دلار دیگر صرف مقابله در برابر حملات گسترده موشکی و پهپادی ایران کرد. این حملات، تأمین انرژی و سوخت در سراسر اسرائیل را مختل کرد و ضربه بزرگی به بازارهای سرمایه این رژیم وارد کرد، از جمله حمله مستقیم به ساختمان بورس تل آویو بااعث افت شدید سهام تقریبا همه شرکتها شد. به همین دلیل نیز برخی از اقتصاددانان هشدار دادند که اگر جنگ ادامه مییافت، اسرائیل ممکن بود با فروپاشی اقتصادی تمامعیار مواجه شود.
طبق گزارش فایننشال اکسپرس، اسرائیل در هفته اول حملات به ایران حدود ۵ میلیارد دلار هزینه کرد که ۵۹۳ میلیون دلار آن صرف حملات تهاجمی و ۱۳۲ میلیون دلار آن صرف اقدامات تقابلی در برابر موشکهای شلیک شده از ایران در هر روز شد. وال استریت ژورنال هم گزارش داده است که سیستمهای دفاع موشکی اسرائیل روزانه بین ۱۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار برای فعالیت هزینه داشتهاند.
«ناصر عبدالکریم»، استاد امور مالی در دانشگاه آمریکایی فلسطین به خبرگزاری آناتولی گفته است که این جنگ نه تنها بودجه نظامی اسرائیل، بلکه ظرفیت تولید آن را نیز تحت تأثیر قرار داده است. او تخمین زد که کل خسارات مستقیم و غیرمستقیم مرتبط با جنگ میتواند به 20 میلیارد دلار برای صهیونیستها برسد. عبدالکریم همچنین گفت کسری بودجه اسرائیل میتواند به شش درصد افزایش یابد، و پرداخت غرامت به اسرائیلیهای آسیب دیده از حملات موشکی ایران، کسری بودجه عمومی اسرائیل را بیشتر تحت فشار قرار خواهد داد. طبق اعلام اداره مالیات اسرائیل، بیش از ۱۰ هزار نفر در هفته اول جنگ تخلیه شدند و بیش از ۳۶ هزار نفر درخواست غرامت کردهاند. این استاد دانشگاه هشدار داده است که کابینه نتانیاهو ممکن است برای پوشش کسری بودجه چند اقدام از جمله کاهش هزینههای عمومی در حوزه بهداشت و آموزش، افزایش مالیات یا افزایش استقراض متوسل شود که میتواند نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی را به فراتر از ۷۵ درصد برساند.
آسیب به زیرساختها
به گزارش فایننشال تایمز، حملات ایران زیرساختهای حیاتی در تلآویو و حیفا را نیز هدف قرار داده است. از جمله حملهای که موشکهای ایرانی به پالایشگاه نفت بازان، بزرگترین پالایشگاه اسرائیل اصابت و آن را تعطیل کرد و منجر به خسارت روزانه ۳ میلیون دلار شد .
فرودگاه بن گوریون نیز در واکنش به حملات تلافیجویانه ایران، فعالیت خود را به حالت تعلیق درآورد. فرودگاه بن گورین به عنوان بزرگترین فرودگاه اسرائیل معمولاً روزانه حدود ۳۰۰ پرواز و ۳۵۰۰۰ مسافر را مدیریت میکند و تا روز یکشنبه، این فرودگاه تنها برای تسهیل تخلیه مسافران بازگشایی شده بود و انتظار میرود اختلال در کار این فرودگاه خسارت اقتصادی اسرائیل را تشدید کند.
در همین حال، شرکت هواپیمایی اسرائیل، ال عال، برای جلوگیری از تهدیدات احتمالی، پروازهای خود را به حالت تعلیق درآورد و مسیر هواپیماها را تغییر داد که طبق گزارشها ۶ میلیون دلار ضرر به همراه داشته است.
بازارهای مالی نیز در بحبوحه تشدید تنشهای نظامی آسیب دیدند. بنا به گزارشها، یک موشک ایرانی به بازار الماس اسرائیل اصابت کرد. بازاری که حدود هشت درصد از کل صادرات اسرائیل را تشکیل میدهد. این برخورد موشک باعث وحشت در میان سرمایهگذاران شد و در نتیجه فروش گسترده سهام و بیثباتی بیشتر بازار را به دنبال داشت. همچنین ضرر و زیان تنها در موسسه علوم وایزمن، علاوه بر خسارات وارده به پالایشگاه نفت بازان در حیفا، حدود ۲ میلیارد شِکِل (حدود ۵۴۰ میلیون دلار) تخمین زده میشود که رقم بسیار زیادی است.