الوقت- درحالی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا بارها ادعا کرده بود که با توقف برنامه هستهای ایران چه از طریق دیپلماسی و چه از بعد نظامی، جهان امنتر خواهد شد اما پس از حملات ارتش آمریکا به سایتهای هستهای ایران در بامداد یکشنبه (1 تیر)، جامعه بینالمللی این اقدام را به شدت محکوم کرده و نسبت به عواقب این ماجراجویی خطرناک هشدار دادند.
در این رابطه، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در واکنش به تجاوز آمریکا به مراکز هستهای ایران اعلام کرد:«خطر فزایندهای وجود دارد که این درگیری به سرعت از کنترل خارج شود و پیامدهای وخیمی برای غیرنظامیان، منطقه و جهان داشته باشد. استفاده آمریکا از زور علیه ایران تشدید خطرناکی است که منطقه را به لبه پرتگاه سوق میدهد. هیچ راهحل نظامی وجود ندارد؛ تنها راه پیش رو دیپلماسی است.
یکی از سخنگویان وزارت خارجه چین نیز گفت:چین قاطعانه تجاوز آمریکا به ایران و بمباران تاسیسات هستهای تحت پادمان آژانس بینالمللی انرژی اتمی را محکوم میکند.
همچنین، وزارت خارجه روسیه طی بیانیهای به اقدام تجاوزکارانه آمریکا علیه ایران واکنش نشان داد و گفت:ما حمله آمریکا به ایران را به شدت محکوم میکنیم و میگوییم که این تصمیم غیرمسئولانه بود. وزارت خارجه روسیه با بیان اینکه شورای امنیت سازمان ملل موظف است به تجاوز آمریکا علیه ایران پاسخ دهد، اظهار کرد:«ضروری است که گروسی در جریان نشست فوقالعاده آژانس بینالمللی انرژی اتمی، گزارشی بیطرفانه ارائه دهد».
دولت پاکستان هم تجاوز غیرقانونی آمریکا به تأسیسات اتمی ایران را به شدت محکوم، آن را نقض تمام هنجارهای حقوق بینالملل ارزیابی و تاکید کرد:جمهوری اسلامی ایران از حق مشروع برای دفاع از خود برخوردار است.
وزارت خارجه ترکیه نیز تاکید کرد:«از نتایج احتمالی حمله آمریکا به تاسیسات هستهای ایران نگرانی عمیقی داریم. همه طرفها را به رفتاری مسئولانه، توقف سریع حملات متقابل و برداشتن گامهایی که از خرابی و از دست رفتن جانهای بیشتر جلوگیری کند، دعوت میکنیم».
واکنش نرم و منفعلانه اعراب
کشورهای عربی که برای دههها است میزبان نیروهای آمریکایی هستند نسبت به جنایت آمریکا علیه تاسیسات هستهای ایران مواضع منفعلانهای اتخاذ کردند. در این میان تنها عربستان سعودی بود که به طور رسمی حمله آمریکا را محکوم کرد. وزارت خارجه عربستان با انتشار بیانیهای اعلام کرد:ما با نگرانی فراوان تحولات پس از هدف قرار دادن تاسیسات هستهای ایران توسط آمریکا را دنبال میکنیم، ما از جامعه بینالمللی میخواهیم که در این شرایط بسیار حساس، تلاشهای خود را برای دستیابی به یک راهحل سیاسی که پایان بحران را تضمین کند، دو چندان کند. ما نقض حاکمیت ایران را محکوم و تقبیح میکنیم و خواستار خویشتنداری، آرامش و اجتناب از تشدید تنش هستیم.
وزارت خارجه قطر با اعلام اینکه ما درباره وخامت اوضاع با بمباران تاسیسات هستهای ایران متاسفیم، گفت:«تحولات را با نگرانی فراوان دنبال میکنیم، تنشهای خطرناک کنونی در منطقه، پیامدهای فاجعهباری در سطح منطقهای و بینالمللی خواهد داشت».
سخنگوی دولت عراق نیز گفت:هدف قرار دادن تاسیسات هستهای داخل ایران تهدیدی جدی برای امنیت و صلح در خاورمیانه است.
وزارت خارجه امارات با ابراز نگرانی عمیق از تشدید تنشهای نظامی در منطقه، به ویژه حمله آمریکا به تأسیسات هستهای ایران، بر ضرورت توقف فوری درگیریها و بازگشت به گفتگوی دیپلماتیک تأکید کرد.
وزارت خارجه کویت نیز اعلام کرد:ما با نگرانی تحولات منطقه پس از حمله آمریکا به تاسیسات هستهای ایران را دنبال میکنیم. کویت همچنین خواستار توقف کامل همه اشکال تشدید تنش و اقدامهای نظامی و غلبه گفتگو شد.
از سوی دیگر، وزارت خارجه مصر اعلام کرد:مصر نگرانی عمیق خود را از تحولات اخیر در ایران ابراز و تشدید تنشها را که پیامدهای جدی برای امنیت و صلح منطقهای و بینالمللی دارد، محکوم میکند.
سلطنت عمان نیز خواستار کاهش فوری تنشها شد و اعلام کرد بمباران ایران توسط آمریکا تهدیدی برای گسترش جنگ است و نقض جدی قوانین بینالمللی محسوب میشود.
جوزف عون، رئیسجمهور لبنان نیز اعلام کرد:نگران تشدید تنشها به دلیل بمباران تاسیسات هستهای ایران هستیم. این روند امنیت را در بیش از یک منطقه و کشور تهدید میکند، ما خواستار خویشتنداری و آغاز مذاکرات سازنده و جدی برای بازگرداندن ثبات به کشورهای منطقه و جلوگیری از کشتار و ویرانی بیشتر هستیم.
موضع حمایتی آمریکای لاتین از ایران
به رغم موضع نرم کشورهای عربی درباره حملات آمریکا به خاک ایران، اما کشورهای آمریکای لاتین مواضع تندی را علیه جنگ افروزیهای واشینگتن اتخاذ کردند. دولت ونزوئلا اقدام آمریکا را تجاوزکارانه، غیرقانونی، غیرقابل توجیه و بسیار خطرناک علیه مراکز هستهای ایران خوانده و به شدت محکوم کرد. وزارت خارجه ونزوئلا اعلام کرد:بمباران ایران توسط آمریکا، تشدید تنش غیرمسئولانهای است که میتواند عواقب وخیمی برای ثبات جهانی داشته باشد.
میگل دیاز کانل، رئیس جمهور کوبا نیز اعلام کرد:ما بمباران مراکز هستهای ایران توسط آمریکا را که تشدید خطرناک درگیری در خاورمیانه است، قویا محکوم میکنیم. برونو رودریگز، وزیر خارجه کوبا، در واکنش به تجاوز آمریکا به ایران گفت:این اقدام، اقدامی جنایتکارانه و غیرمسئولانه است که ناقض قوانین بینالمللی بوده و عواقب وخیمی خواهد داشت.
لوئیس آرسه، رئیسجمهور بولیوی هم تاکید کرد:ما حمله خودسرانه آمریکا به مراکز هستهای جمهوری اسلامی ایران را به شدت محکوم میکنیم. حمله آمریکا نه تنها صلح منطقهای و جهانی را به خطر میاندازد، بلکه اصول اساسی حقوق بینالملل را نیز نقض میکند.
وزارت خارجه شیلی هم اعلام کرد:ما حمله به مراکز هستهای فردو، نطنز و اصفهان در ایران را محکوم میکنیم، زیرا این اقدام تهدیدی جدی برای امنیت منطقهای و بینالمللی است. گابریل بوریک، رئیس جمهور شیلی هم اعلام کرد: شیلی حمله آمریکا به ایران را محکوم میکند و حمله به نیروگاههای هستهای طبق قوانین بینالمللی ممنوع است.
لورا سارابیا، وزیر خارجه کلمبیا هم تاکید کرد:صلح را نمیتوان با موشک ایجاد کرد. گوستاوو پترو، رئیس جمهور کلمبیا در این رابطه گفت:حمله آمریکا به مراکز هستهای ایران، خاورمیانه را به آتش میکشد.
وزارت خارجه مکزیک هم با انتشار بیانیهای تاکید کرد:خواستار گفتگوی دیپلماتیک برای صلح و کاهش تنشها در خاورمیانه هستیم.
محور مقاومت در کنار ایران
گروههای مقاومت در منطقه نیز جنایتهای آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه ایران را به شدت محکوم کرده و حق پاسخ گویی را برای جمهوری اسلامی محفوظ دانستند.
دفتر سیاسی انصارالله یمن در واکنش به تجاوز آمریکا به مراکز هستهای ایران اعلام کرد:تجاوز آمریکا علیه ایران را محکوم و تقبیح میکنیم، تجاوز به ایران نقض آشکار همه قوانین و کنوانسیونهای بینالمللی است. محمد البخیتی، عضو دفتر سیاسی انصارالله گفت:پاسخ به آمریکا مسئله زمان است، به هرگونه تجاوزی که ما یا هر کشور اسلامی را هدف قرار دهد، پاسخ خواهیم داد، ملتهای عرب و اسلامی باید اقدام کنند، زیرا آمریکا میخواهد کل خاورمیانه را تغییر دهد. وی تاکید کرد:ایران از ما نخواسته است که به نفع آن مداخله کنیم و ما منتظر درخواست آن نخواهیم ماند، توافق ما با آمریکا مربوط به قبل از جنگ علیه ایران بود.
جنبش حماس در بیانیهای اعلام کرد:ما تجاوز آشکار آمریکا به خاک و حاکمیت ایران را با شدیدترین الفاظ محکوم میکنیم. تجاوز آمریکا علیه ایران تشدید خطرناک تنش، اطاعت کورکورانه از دستورکار اشغالگران و نقض آشکار قوانین بینالمللی است و ما همبستگی خود را با ایران، رهبری و مردم آن و اعتماد کامل خود را به توانایی آن در دفاع از حاکمیت خود اعلام میکنیم.
جنبش جهاد اسلامی نیز در مورد تجاوز آمریکا علیه ایران بیانیهای صادر و تجاوز دولت ترامپ به سایتهای هستهای ایران را محکوم کرد و آن را اعلام جنگ آشکار علیه مردم ایران دانست. جهاد اسلامی تاکید کرد که آمریکا بزرگترین دشمن مردم منطقه و حامی تروریسم اشغالگر صهیونیستی است، درباره توانایی ایران در پاسخ و دفاع از حقوق مشروع خود ابراز اطمینان میکنیم و بر حمایت کامل خود از ایران و همه ملتهایی که با اشغال و تجاوز روبرو هستند تاکید کرده و نسبت به طرح آمریکا برای تسلط بر منطقه هشدار میدهیم.