الوقت- "صلح‌طلبی و کرنش در برابر بیگانگان در بیرون از مرزها و حرف زدن با زبان اسلحه در داخل". این عصاره چندین ماه عملکرد هیئت حاکمه جدید سوریه به رهبری تحریرالشام و احمد الشرع یا همان ابومحمد جولانی بوده است. سیاستی که کاملاً در راستای یک پروژه طرح ریزی شده است و آن تثبیت جایگاه نظام جدید در کوران بحران‌های بی‌ثبات‌کننده و خطرات پیشروی آن در ضعف مشروعیت داخلی و بین‌المللی است.
زبان خشن برخورد با مخالفان و اقلیت‌ها همانگونه که منش رفتاری و ایدولوژیکی همیشگی تکفیری‌ها در قبضه قدرت است و تسلیم محض در برابر اراده کشورهای خواهان سوریه ضعیف و وابسته بویژه رژیم صهیونیستی، تا آنها نیز چشم خود را بر سرکوب‌های خونین ببندند.
سیاستی که انصافاً تاکنون بی‌عیب و نقص اجرا شده، چنانکه نه تنها در برابر ترورها و جنایات فجیع علیه علوی‌ها و جلوس بر جایگاه ریاست جمهوری برای حداقل 5 سال آینده بدون برگزاری انتخابات، هیچ صدایی از غربی‌های مدعی دموکراسی بلند نمی‌شود بلکه حتی این روزها برای جولانی با آن سابقه روشن حقوق بشری مسابقه پهن کردن فرش‌های قرمز استقبال برقرار است.
در این میان اگرچه مشاهده این عملکرد کوتاه چند ماهه برای پی بردن به عمق وابستگی هیئت حاکمه جدید کافی است و گویای ماهیت دستنشاندگی آنهاست اما در رویدادهایی حائز اهمیت در روزهای اخیر، اتخاذ برخی مواضع از سوی دولتمردان آمریکایی ابعاد جدیدی از مناسبات و بازی‌های پشت پرده میان جولانی و واشنگتن و به تبع آن رژیم صهیونیستی را نمایان می‌کند.
از یکسو در روزهای گذشته «رابرت فورد»، سفیر پیشین آمریکا در سوریه از ارتباطات پنهانی با جولانی در دوران حضور او در ادلب پرده برداشت و اینکه در همان دیدارها به این مسئله پی برده که وی شخصیت مناسبی برای سرمایه‌گذاری واشنگتن در راستای پروژه سقوط دولت بشار اسد است.
اما تقریباً همزمان با این مواضع، در سخنانی غافلگیرکننده مارکو روبیو وزیر خارجه آمریکا در جلسته استماع سنا درباره تحولات سوریه گفت: «سوریه ممکن است تنها چند هفته تا "فروپاشی و یک جنگ داخلی تمام‌عیار با ابعاد حماسی" فاصله داشته باشد». ارزیابی تند او در جریان جلسه کمیته روابط خارجی سنای، تنها چند روز پس از آن بود که دونالد ترامپ، رئ‌جمهور آمریکا، تصمیم بسیار بحث‌برانگیز لغو تحریم‌های دیرینه آمریکا علیه سوریه را اتخاذ کرد.
تحلیل مواضع اخیر آمریکا نشان می‌دهد که واشنگتن در حال اجرای یک استراتژی تدریجی و کنترل‌شده موسوم به «قورباغه پخته» در قبال حکومت جولانی است.
مفهوم استراتژی «قورباغه پخته»
این استراتژی برگرفته از یک تمثیل معروف است: اگر قورباغه‌ای را در آب داغ بیندازید، فوراً بیرون می‌پرد، اما اگر آن را در آب ولرم گذاشته و به تدریج حرارت را بالا ببرید، قورباغه بدون آنکه متوجه شود پخته می‌شود. در سیاست، این رویکرد به معنای افزایش تدریجی فشار یا تغییرات بدون تحریک شدید یا واکنش جدی از سوی طرف مقابل است.
سناریوی قورباغه پخته در سه گام
گام اول – مشروع‌سازی تدریجی جولانی
سخنان سفیر پیشین آمریکا در سوریه که جولانی را گزینه‌ای مناسب برای رهبری آینده سوریه توصیف کرده، نشانه‌ای است از تلاش آمریکا برای عادی‌سازی چهره جولانی نزد افکار عمومی و نهادهای بین‌المللی. این پیام روشن می‌فرستد که واشنگتن، علیرغم سابقه تروریستی جولانی، آماده پذیرش او در چارچوب نظم جدید سوریه است. گامی مشابه قرار دادن قورباغه در آب ولرم.
در همین راستا ترامپ نیز او را "مردی جوان و جذاب... یک مبارز" توصیف کرد و از پتانسیل او برای تثبیت این کشور جنگ‌زده تقدیر نمود.
گام دوم – هشدار و تهدید به بی‌ثباتی
سخنان مارکو روبیو در سنا که از احتمال وقوع جنگ داخلی جدید و ناپایداری حکومت جولانی می‌گوید، نشان‌دهنده ابزار فشار آمریکاست. این مواضع می‌تواند حاوی پیامی برای جولانی باشد که چنانچه از خطوط ترسیم‌شده واشنگتن منحرف شود، نه تنها حمایت از بین خواهد رفت بلکه ممکن است با تغییر ناگهانی وضعیت، موقعیتش را نیز از دست بدهد. این بخشی از افزایش تدریجی «درجه حرارت» است.
در این رابطه روبیو با طعنه گفت: "خبر بد این است که مقامات انتقالی بررسی سوابقشان توسط اف‌بی‌آی را پشت سر نگذاشته‌اند. اما اگر با آنها تعامل کنیم، ممکن است جواب بدهد، ممکن هم جواب ندهد. اگر با آنها تعامل نکنیم، مطمئناً جواب نخواهد داد."
گام سوم – تطمیع با هویج سیاسی و اقتصادی
در مقابل تهدیدات، اظهارات ترامپ در سفر به عربستان و تمجید از جولانی و اشاره به لغو تحریم‌های سوریه، در واقع هویجی برای ترغیب جولانی است که در چهارچوب سیاستهای آمریکا عمل کند. چنین رویکردی نمایانگر دوگانگی هدفمند است که بخشی از همان سیاست چماق و هویج محسوب می‌شود.
با کنار هم قرار دادن این عناصر، می‌توان نتیجه گرفت که آمریکا در حال اجرای یک استراتژی مرحله‌ای برای کنترل، جهت‌دهی و در صورت لزوم، قربانی کردن حکومت جولانی است. واشنگتن با عادی‌سازی تدریجی چهره او، ابزارهای تهدیدآمیز در سنا، و تطمیع دیپلماتیک، تلاش می‌کند او را در موقعیتی وابسته و قابل کنترل نگه دارد. این فرآیند به گونه‌ای طراحی شده که جولانی و ساختار حکومتی‌اش بدون آنکه متوجه شوند، به تدریج در مسیر مطلوب واشنگتن حرکت کنند یا در صورت انحراف، با اهرم‌های موجود سرکوب شوند.
اجرای این استراتژی تا هم اکنون کارایی خود را در کانالیزه کردن مسیر تصمیم گیری‌های داخلی و خارجی حکام جدید سوریه نشان داده است چنانکه جولانی نه تنها علیه اشغالگری رژیم صهیونیستی در عمق خاک این کشور هیچ مقابله ای صورت نداده بلکه در اقدامی بسیار ننگ‌آمیز حاضر شده تا در کوران جنگ غزه، که جهان علیه وحشی‌گری صهیونیستها اعلام انزجار می‌کند، ابتدا با اخراج گروه‌های فلسطینی از خاک سوریه پیشکشی بزرگی به صهیونیستها بدهد و سپس از آمادگی برای ورود به ورطه عادی‌سازی روابط دم بزند.
جمع‌بندی
استراتژی قورباغه پخته آمریکا در قبال جولانی، بخشی از سیاست کلان‌تر واشنگتن در خاورمیانه است: ایجاد نظم جدید بدون نیاز به مداخله مستقیم نظامی، با استفاده از بازیگران نیابتی قابل مهار. موفقیت یا شکست این استراتژی بستگی به واکنش جولانی و همچنین مداخله دیگر بازیگران منطقه‌ای مانند ترکیه، ایران و روسیه دارد.
