پایگاه تحلیلی الوقت - به تازگی «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا تعرفه‌هایی تجاری را بر 3 کشور کانادا، چین و مکزیک به عنوان بزرگترین شرکای تجاری آمریکا اعمال کرده است. از این پس واردکنندگان آمریکایی ۲۵ درصد مالیات بر تمامی کالاها از کانادا و مکزیک پرداخت خواهند کرد. در همین حال، واردات از چین با تعرفه های 10 درصدی مواجه خواهد شد.
ترامپ در یک پست شبکه اجتماعی گفت که این اقدام را در تلاش برای مدیریت جریان غیرقانونی مواد مخدر و مهاجران در سراسر مرزهای شمالی و جنوبی ایالات متحده انجام می‌دهد.
کدام کالاها تحت تاثیر قرار خواهند گرفت؟
براساس دستور ترامپ، نفت خام کانادا مشمول تعرفه کمتری به میزان 10 درصد خواهد شد، چون تعرفه بیشتر بر نفت خام وارداتی از کانادا به آمریکا می تواند تأثیر زیادی بر قیمت بنزین در آمریکا برجای گذارد. پالایشگاه های نفتی آمریکا در منطقه غرب میانه به شدت به نفت خام کانادا وابسته هستند و افزایش تعرفه بر نفت وارداتی از کانادا میتواند به ناگهان قیمت بنزین را در برخی مناطق تا 30 درصد افزایش دهد و به تبع آن به تورم بزرگی در آمریکا دامن بزند. پیش بینی شده است که قیمت بنزین تا 50 سنت در هر گالن در غرب میانه افزایش خواهد یافت،. براساس آخرین آمارها، کانادا و مکزیک بیش از 70 درصد واردات نفت خام پالایشگاه های آمریکا را تامین می‌کنند.
علاوه بر این، طیف وسیعی از محصولات مصرفی در آمریکا، از جمله میوه ها و سبزیجات، تلویزیون های صفحه تخت و قطعات خودرو مشمول افزایش تعرفه و به تبع آن افزایش قیمت در آمریکا خواهند شد، چون بخش زیادی از این محصولات از طریق بازارهای کانادا، چین و مکزیک تامین می‌شود. مکزیک بزرگترین منبع محصولات تازه کشاورزی ایالات متحده است و بیش از 60 درصد واردات سبزیجات و تقریباً نیمی از واردات میوه و آجیل بازار آمریکا را تامین می‌کند.
همچنین انتظار می‌رود صنعت خودرو در آمریکا آسیب جدی ببیند، زیرا این صنعت بسیار یکپارچه است و به تولید در هر سه کشور کانادا، آمریکا و مکزیک متکی است. مقامات جنرال موتورز به تحلیلگران گفته‌اند که در صورت اعمال تعرفه‌ها، شاید برخی از تولیدات پیکاپ‌های خود را به خارج از آمریکا در مکزیک و کانادا منتقل کنند. انتقال این زنجیره تولید خودرو به خارج از آمریکا میتواند به افزایش نرخ بیکاری در داخل آمریکا نیز منجر شود، چون احتمالا نه فقط جنرال موتورز، بلکه شاید دیگر کارخانجات و تولید کنندگان مرزی در شمال و جنوب آمریکا نیز بدلیل وابستگی به زنجیره کالاهای اولیه در کانادا و یا مکزیک به فکر انتقال خط تولید خود به خارج از آمریکا شوند. گزارش سی.ان.ان حاکی از آن است که آمریکا تقریباً نیمی از قطعات خودرو خود را از همسایگان شمالی و جنوبی وارد می کند.
تاثیرات کلان تصمیم ترامپ بر اقتصاد آمریکا
البته تاثیرات دستورات ترامپ برای اعمال تعرفه‌های سنگین بر واردات کالا از کانادا، مکزیک و چین تاثیرات اقتصادی بسیار بزرگتر و کلان‌تری بر بازار داخلی آمریکا خواهد داشت.
براساس گزارش اندیشکده «شورای روابط خارجی آمریکا»، تقریباً نیمی از کل واردات آمریکا - بیش از 1.3 تریلیون دلار - از سه کشور کانادا، چین و مکزیک است. با این حال، تجزیه و تحلیل بلومبرگ نشان می دهد که تعرفه های جدید می تواند کل واردات آمریکا را تا 15 درصد کاهش دهد.
در حالی که بنیاد مطالعات مالیاتی مستقر در واشنگتن دی سی تخمین زده است که این تعرفه ها سالانه حدود 100 میلیارد دلار درآمد اضافی مالیاتی فدرال برای دولت آمریکا ایجاد می کند، اما این بنیاد همزمان هشدار داده است که اعمال تعرفه‌های سنگین تجاری می‌توانند هزینه های قابل توجهی را بر اقتصاد کلان آمریکا تحمیل کنند: از مختل کردن زنجیره تامین مواد اولیه تا افزایش هزینه‌ها برای مشاغل و حذف صدها هزار شغل و در نهایت افزایش قیمت نهایی مصرف کننده آمریکایی.
زیان دیدگی بیشتر کانادا و مکزیک
این را نیز باید در نظر داشت که آمریکا نسبت به بسیاری از اقتصادهای صنعتی دیگر از جمله آلمان، ژاپن و انگلیس کمتر به تجارت خارجی متکی است و بخش واردات و صادرات تنها یک چهارم تولید ناخالص داخلی آمریکا(GDP) را تشکیل می دهد. این در حالی است که اعمال تعرفه‌های آمریکا به دو کانادا و مکزیک بسیار بیشتر ضربه خواهد زد، زیرا حدود 70 درصد از تولید ناخالص داخلی هر دو کشور را تجارت خارجی با آمریکا تشکیل می‌دهند.
بیش از 80 درصد صادرات مکزیک - از جمله اتومبیل، ماشین‌آلات، میوه‌ها، سبزیجات و تجهیزات پزشکی - به همسایه شمال یعنی آمریکا می‌رود. مکزیک نزدیک به 80 درصد از خودروهای تولیدی خود را تنها به ایالات متحده می فرستد که هر سال به 2.5 میلیون خودرو می رسد. تاثیرات اعمال تعرفه‌ها از سوی آمریکا همچنین بخش انرژی مکزیک را تهدید خواهد کرد. ایالات متحده دریافت کننده تقریباً 60 درصد از صادرات نفت مکزیک است و بیشتر نفت خام مکزیک به مقصد پالایشگاه‌های جنوب آمریکا می‌رسد. در عین حال، مکزیک مقصد اصلی صادرات نفت پالایش شده آمریکاست و نفت پالایش شده آمریکا بیش از 70 درصد تقاضای داخلی مکزیک را تامین می‌کند. تعرفه های آمریکا قطعا نرخ سوخت در مکزیک را گران تر می‌کند و قیمت بنزین را در پمپ بنزین‌های این کشور تا 100 درصد افزایش خواهد داد.
کانادا نیز با چالش مشابهی مواجه است. بیش از 70 درصد صادرات کانادا به مقصد آمریکاست و واردات آمریکا از کانادا فقط 14 درصد از کل واردات آمریکا را تشکیل می دهند. با اعمال تعرفه‌های جدید، بخش انرژی کانادا بیشترین ضربه را خواهد خورد، زیرا صادرکنندگان نفت کانادا 80 درصد محصولات خود را به آمریکا صادر می‌کنند و افزایش تعرفه‌ها صادرکنندگان نفت کانادا را نیز با چالش جدی مواجه خواهد کرد.
تعرفه‌های تجاری چه تاثیری بر چین خواهد داشت؟
اقتصاد چین در مقایسه با کانادا و مکزیک کمتر به امریکا وابسته است. طی دو دهه گذشته، چین به طور پیوسته از اهمیت تجارت خارجی در حجم کل اقتصاد خود کاسته است و پکن تولیدات داخلی خود را افزایش داده است. امروزه، واردات و صادرات تنها حدود 37 درصد از تولید ناخالص داخلی چین را تشکیل می دهد، در حالی که حجم تجارت خارجی در تولید ناخالص داخلی چین در اوایل دهه 2000 بیش از 60 درصد بود.
از سوی دیگر در سال‌های اخیر، تجارت آمریکا و چین کاهش یافته است. بخشهایی از اقتصاد چین که تحت قانون تعرفه‌ها در دوره قبلی ریاست جمهوری ترامپ قرار گرفتند، اکنون با درس گرفتن از آن سالها وابستگی خود به بازار آمریکا را کاهش داده‌اند. تولید قطعات خودرو، سرورهای رایانه‌ای، مبلمان و نیمه‌رساناها چین مهمترین بخشهایی تولیدی چین هستند که توانسته‌اند از وابستگی خود به اقتصاد آمریکا بکاهند. چین از چند سال پیش به این سو با درس گرفتن از آثار زیان بار قانون تعرفه‌ها در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ، تجارت خارجی خود را با دیگر شرکا از جمله اتحادیه اروپا، مکزیک و ویتنام افزایش داده است. سهم چین در تجارت جهانی از سال 2016، زمانی که ترامپ برای اولین بار روی کار آمد، تقریباً 4 درصد افزایش یافته، در حالی که سهم تجارت چین با ایالات متحده در همین زمان کاهش یافته است. این عوامل باعث می‌شود شوک تعرفه 10 درصدی آمریکا بر واردات کالا از چین برای چینی‌ها حداقلی باشد.
