الوقت- چندین ماه پس از معرفی تریسی جاکوبسن به عنوان سفیر جدید آمریکا در عراق، این دیپلمات آمریکایی آخرین تدارکات رفتن به بغداد و شروع مأموریت خود را با سخنرانی در جمع کمیته روابط خارجی سنا انجام میدهد.
اما فرستاده جدید دولت بایدن هنوز پایش به عراق باز نشده شمشیر را از رو بسته، و با خط نشان کشیدن برای گروههای مقاومت و سخنان مداخلهآمیز درباره اوضاع داخلی این کشور، انذار دهنده دوران جدیدی از سیاستهای بیثباتساز و تنشآفرین آمریکا در بغداد میباشد.
جاکوبسن در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا با اعلام اینکه ایران مهمترین دشمن آمریکا در عراق است، درباره حملات به پایگاههای آمریکایی در خاک عراق تهدید کرد که «ایالات متحده باید آماده انجام حملات نظامی در مواقع ضروری باشد تا زیرساختها و در برخی موارد افرادی که این حملات را برخلاف منافع ما طراحی میکنند، از بین برده شوند».
این اظهارات تهدیدآمیز فرستاده جدید آمریکا به عراق بیپاسخ نماند و رئیس شورای سیاسی جنبش النجباء عراق به سفیر جدید آمریکا در این کشور هشدار داد که موج حملات علیه پایگاههای آمریکا در عراق ادامه خواهد داشت.
شیخ علی الاسدی، رئیس شورای سیاسی جنبش مقاومت اسلامی نُجَباء عراق، در پیامی اعلام کرد: «اظهارات سفیر جدید آمریکا که در جلسه کنگره، رویکرد دستوری در قبال کشورمان را تمرین میکرد، برای ما تازگی نداشت؛ اما آنچه جدید است، چیزی است که ما میخواهیم برای سیاستمداران عراقی تکرار کنیم. شما در وضعیتی غیرقابل کتمان، درگیر جاهطلبیها و تجاوزات آمریکا هستید که بین دو موقعیت قرارتان داده است؛ یا حق استقلال و حمایت ما از حاکمیت ملی را نادیده میگیرید، یا این واقعیت را نپذیرفتهاید که در جلوگیری از تجاوزات مداوم آمریکای اشغالگر جنایتکار، ناتوان هستید».
طبق گزارش پایگاه اطلاعرسانی این جنبش، شیخ «علی الاسدی» تاکید کرد: همه بدانند که دیدگاه ما تغییر نکرده و نخواهد کرد؛ آمریکا اشغالگر است و فقط به زبان زور احترام میگذارد.
وی در پایان خطاب به سفیر آمریکا هشدار داد: حواست را جمع کن و بدان که در روزهای پیش رو، سیلیهای بعدی ما به صورتتان مینشیند و خواهید دید چهکسی حرف آخر را میزند.
سوابق جاکوبسن
در 26 ژانویه 2024 (بهمن 1402)، جو بایدن، اعلام کرد که قصد دارد تریسی آن جاکوبسون را برای سمت سفیر فوق العاده و تام الاختیار ایالات متحده آمریکا در عراق به جای النا رومانسکی معرفی کند.
سابقه فعالیت جاکوبسن در وزارت خارجه آمریکا از سال (2003-2000) با کار در سفارت آمریکا در لتونی شروع شده است و مهمترین سمتهای او در کسوت سفیر در جمهوری کوزوو (2012-2015)، تاجیکستان (2006-2009) و در ترکمنستان (2003-2006) بوده است و مسئولیت سفارت موقت آمریکا در اتیوپی نیز آخرین مأموریت دیپلماتیک جاکوبسن محسوب میشود.
همچنین جاکوبسون در سال 2021 از سوی جو بایدن به عنوان مدیر گروه ویژه وزارت امور خارجه در افغانستان و مسئول انتقال افغانهایی که با نیروهای خارجی کار میکردند پس از سقوط کابل به دست طالبان، انتخاب شد که دستاویز برخی انتقادات از سوی مخالفان معرفی او به عنوان سفیر جدید در عراق نیز گردید.
چرا کاخ سفید سفیر فوقالعاده به بغداد فرستاد؟
نکته حائز اهمیت در مأموریت سفیر جدید آمریکا در عراق، حضور یاکوبسن با عنوان سفیر «فوق العاده» یا «تام الاختیار» در بغداد است که معمولاً به شخصی اعطا میشود که مأموریتهای ویژه کشورش نزد سایر کشورها یا سازمان های بینالمللی به او سپرده می شود و اغلب این توانایی را در اختیار چنین کسی قرار میدهد که از قابلیتهای استثنایی در انجام مأموریت خود برخوردار باشد.
تنها تفاوت بین «سفیر فوقالعاده» و «سفیر عادی» این است که دومی هدف خاصی را انجام میدهد، در حالی که اولی از «اختیارات گسترده» برخوردار بوده و مجاز است به نام دولت موافقتنامههایی با کشور میزبان منعقد کند. به همین ترتیب جاکوبسن پیشتر نیز تجربه برخورداری از امتیاز سفیر ویژه را در کارنامه دارد و در توافقات پس از جنگ داخلی اتیوپی در انعقاد قراردادها و ترسیم استراتژی جدید کاخ سفید پس از جنگ مشارکت داشت.
اعطای این اختیارات به سفیر جدید، پرسشهای مختلفی را نزد ناظران و تحلیلگران عراقی بوجود آورده است که آیا در سال انتخابات زودهنگام پارلمانی، سفارت آمریکا به دنبال مهندس تحولات سیاسی عراق و حتی کودتای انتخاباتی است؟ آیا او یک کمپین ترور را رهبری خواهد کرد؟ آیا با توجه به خط و نشان کشیدن روزهای اخیر برای نیروهای مقاومت، سفیر جدید آمریکا تشدید مشکلات اقتصادی و سازماندهی تحریم های جدید بانکی برای بحرانآفرینی علیه دولت مستقر مورد حمایت از سوی مقاومت را مدیریت خواهد کرد؟ آیا جاکوبسن در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و در کوران جنگ غزه، به دنبال تقویت موقعیت نظامی و امنیت پایگاههای آمریکا در عراق است؟
مدیریت تنش؛ از احیای داعش تا حمایت از فمنیسم و همجنسگرایی
جاکوبسن پس از رومانسکی دومین زنی است که به عنوان سفیر راهی بغداد میشود و در حالی که مواضع حمایتی جاکوبسن از فمنیسم و همجنسگرایی پیشتر اثبات شده است، کارشناسان این انتخاب را با برنامههای امریکا برای شرایط امروزه عراق مرتبط میدانند. در این رابطه صالح العکیلی کارشناس عراقی معتقد است: «تغییر سفیر آمریکا در عراق و انتصاب یک زن به عنوان سفیر فوق العاده، وجود راهبرد جدیدی از سوی دولت آمریکا برای عراق را تأیید میکند و در عین حال سفیر جدید که به حمایت از همجنس گرایان معروف است فعال کردن جنبه فرقهای و مدیریت درگیریها را دنبال میکند».
وی می افزاید: «انتظار می رود که این سفیر مسئولیت مداخله بسیار زیاد در امور داخلی و دامنه وسیع تری برای نفوذ در اوضاع سیاسی عراق به منظور بی ثبات کردن امنیت و تأثیرگذاری بر فرهنگ جامعه عراق داشته باشد».
این کارشناس انتخاب سفیر جدید را سرنخ بحرانسازیهای جدید آمریکا در عراق دانست و تاکید کرد: «واشنگتن که قبلاً قول داده بود حمایت سیاسی از دولت عراق را کنار بگذارد، در حال حاضر با حمایت از تفرقه داخلی و فعال سازی گروه های تروریستی برای بی ثبات کردن اوضاع امنیتی به فکر تغییر برنامه های خود است.»
این نگاه و تحلیلهای بدبینانه به مأموریتهای جدید سفیر آمریکا در عراق به طور ضمنی در مواضع جاکوبسن پیش از سفر بغداد و استقرار درمنطقه سبز نیز نمود عینی داشته است.
جاکوبسون در جلسه استماع روز پنجشنبه در کمیته روابط خارجی سنا خطر داعش برای عراق یادآور شد و از برنامههایش برای پناهندگان اردوگاه الهول در سوریه گفت. وی گفت: اردوگاه الحول در شمال شرق سوریه که شامل خانوادههای جنگجویان داعش است، میتواند «محل عضوگیری برای تروریسم» باشد. یاکوبسون وعده داد که برای بستن کمپ و آوردن زنان و کودکان "با سرعت بیشتری به عراق برای توانبخشی و ادغام مجدد" تلاش خواهد کرد.
این مواضع مشکوک در حالی که از زمان به شهادت رسیدن سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس به عنوان فرماندهان عملیات شکست داعش در عراق، مردم و سیاسیون عراقی در پاسخ به جنایت شنیع آمریکا و بر اساس مصوبه قانونی پارلمان اجماعاً خواستار خروج کامل نظامی این کشور از خاک عراق شده اند، اما کاخ سفید با بهانه قرار دادن تحرکات بازماندگان داعش از سرنهادن به خواسته دولت عراق سرباز میزند.
این اقدام موجب شده تا بسیاری مقامات عراقی تحرکات بازماندگان داعش را مطابق با برنامههای بیثباتساز آمریکا برای توجیه تداوم حضور نظامی در خاک این کشور عنوان کنند بویژه اینکه اداره اردوگاهها و زندانهای محل نگهداری عناصر داعش و کفیریها در شمال و شمال شرق سوریه در اختیار شبه نظامیان کرد متحد واشنگتن میباشد و دولتهای سوریه و روسیه بارها نسبت به آزادسازی تعمدی این عناصر به عنوان یک چالش امنیتی مربتط با حضور نظامی اشغالگرانه آمریکا هشدار داده اند.
جاکوبسون همچنین با ادعای کمک به بهبود وضعیت اقتصادی در عراق موضوع مهم تداوم کنترل آمریکا بر نظام بانکی و پولی عراق را مطرح کرد و خاطرگفت: من از کار مهم وزارت خزانه داری برای نوسازی بخش مالی عراق و اتصال آن به سیستم مالی بین المللی حمایت خواهم کرد که توانایی استفاده ایران از بانک های عراقی را از بین میبرد.
معنای این سخنان، در حالی ایران بزرگترین شریک تجاری عراق محسوب شده و علاوه بر مراودات تجاری گسترده و تمایل به تقویت همکریهای اقتصادی از سوی دو طرف، تهران مهمترین تأمین کننده گاز و برق وارداتی عراق نیز میباشد، برنامهریزی سفارت آمریکا برای دخالتها و کارشکنیهای بیشتر در تجارت خارجی عراق و تلاش برای تسلط بیشتر بر نظام پولی و بانکی این کشور است که خود میتواند بر برنامههای توسعهای و اقتصادی دولت برای بهبود بخش خدمات، که خواسته مهم عمومی است، تأثیر تخریبی داشته باشد.
در مجموع به نظر میرسد انتخاب سفیر تام الاختیار در راستای ایجاد بیثباتی سیاسی و اقتصادی و امنیتی و تداوم سیاست مدیریت تنش در عراق صورت میگیرد.