الوقت- در حالی که مذاکرات غیرمستقیم میان رژیم صهیونیستی و حماس برای پایان جنگ و تبادل اسرا، سه هفته پیش بدون دستیابی به توافق متوقف شد، اکنون جو بایدن رئیس جمهور امریکا، از طرحی جدید رونمایی کرده تا به این بنبست پایان دهد.
بایدن، روز جمعه اعلام کرد که به طرفهای مذاکرات پیشنهاد جدید و جامعی را ارائه کرده است که نقشه راه" را برای آتش بس در غزه و آزادی همه گروگان ها ارائه میکند.
بایدن گفت که این پیشنهاد از سوی قطر به حماس ابلاغ شده است و مرحله اول آن 6 هفته طول خواهد کشید و شامل «آتش بس کامل با خروج نیروهای اسرائیلی از تمام مناطق پرجمعیت غزه و آزادی تعدادی از گروگان ها از جمله زنان، سالمندان و مجروحان در ازای آزادی صدها فلسطینی از زندانهای اسرائیل می شود».
جزئیات طرح سه مرحلهای بایدن
طرح پیشنهادی آتش بس که توسط رئیس جمهور ایالات متحده ترسیم شده است شامل چندین مرحله اصلی است که مرحله اول شامل آتش بس، آزادی تعداد محدودی از اسرا و عقب نشینی ارتش صهیونیستی از برخی مناطق غزه است.
بایدن گفت که مرحله اول شش هفته به طول خواهد انجامید و شامل آتش بس «کامل و همه جانبه»، خروج نیروهای اسرائیلی از «تمام مناطق پرجمعیت» غزه و «آزادسازی تعدادی از گروگان ها از جمله زنان، سالمندان و مجروحان، در ازای آزادی صدها اسیر فلسطینی خواهد بود.
بایدن افزود: در این مرحله غیرنظامیان فلسطینی در تمام مناطق غزه به منازل و محله های خود باز خواهند گشت و کمک های بشردوستانه روزانه به 600 کامیون افزایش مییابد.
بایدن ادامه داد: «با آتشبس، این کمکها میتواند به طور ایمن و مؤثر بین همه کسانی که به آن نیاز دارند توزیع شود. جامعه بین المللی می تواند صدها هزار سرپناه موقت، از جمله واحدهای مسکونی را تحویل دهد.» وی افزود که مرحله اول می تواند به محض دستیابی به توافق آغاز شود.
مرحله اول همچنین شامل گفتگوهای اسرائیل و حماس برای رسیدن به مرحله بعدی این پیشنهاد خواهد بود.
شایان ذکر است که این پیشنهاد اجازه می دهد آتش بس پس از 6 هفته اول تا زمانی که مذاکرات ادامه دارد ادامه یابد و همچنین به حماس اجازه می دهد تا موضوع مبادله اجساد اسرا را در مرحله اول توافق قرار ندهد که اسرائیل قبلاً آن را رد کرده بود.
مرحله دوم: شامل آزادی همه اسرا و عقب نشینی کامل از غزه
بایدن مرحله دوم را «پایان دائمی خصومتها» خواند. اما وی افزود که مذاکرات برای رسیدن به مرحله دوم ممکن است بیش از شش هفته طول بکشد، زیرا بین دو طرف اختلاف نظر وجود خواهد داشت.
بایدن گفت: «اسرائیل میخواهد مطمئن شود که از منافعش محافظت میشود، اما این پیشنهاد میگوید که اگر مذاکرات بیش از شش هفته از مرحله اول طول بکشد، آتشبس تا زمانی که مذاکرات ادامه دارد ادامه خواهد یافت» که نشاندهنده تحول جدیدی نسبت به پیشنهادات قبلی است.
وی افزود: ایالات متحده، قطر و مصر ادامه مذاکرات را تا زمانی که «همه توافقات» برای آغاز مرحله دوم حاصل شود، تضمین خواهند کرد.
به گفته بایدن، مرحله دوم شامل آزادی همه اسرای باقیمانده از جمله سربازان مرد خواهد بود، در حالی که نیروهای اسرائیلی از غزه عقبنشینی خواهند کرد. وی افزود: تا زمانی که حماس به تعهدات خود عمل کند، آتشبس موقت به توقف دائمی درگیریها تبدیل خواهد شد.
مرحله سوم: شامل بازسازی و بازگشت اجساد
بایدن گفت در مرحله سوم «طرح بزرگ بازسازی غزه آغاز میشود و آخرین بقایای گروگانهایی که کشته شدهاند به خانوادههایشان بازگردانده میشود».
بایدن توضیح داد که اسرائیل «نیروهای حماس را در هشت ماه گذشته منهدم کرده است» و افزود: «در این مرحله، حماس دیگر قادر به انجام حمله دیگری مانند حمله 7 اکتبر نیست.»
بایدن گفت که کشورهای عربی و جامعه بینالملل نیز در توافق بازسازی غزه شرکت خواهند کرد به نحوی که به حماس اجازه تجهیز مجدد ندهد. وی افزود که واشنگتن با شرکای خود برای بازسازی خانهها، مدارس و بیمارستانها در غزه که همکاری خواهد کرد.
مذاکرات بلینکن با طرفهای ذینفع
پس اعلام طرح سه مرحلهای بایدن برای توقف کامل جنگ، خبرگزاری رویترز از مذاکرات وزیر خارجه آمریکا با برخی کشورهای منطقه درباره این طرح خبر داد. بر اساس این گزارش، بلینکن با هاکان فیدان وزیر خارجه ترکیه، فیصل بن فرحان وزیر خارجه عربستان سعودی و ایمن الصفدی وزیر خارجه اردن به صورت جداگانه تلفنی گفت وگو کرده است.
بلینکن در پیامی در شبکه ایکس (توئیتر سابق) در این باره، نوشت: من با همتایان خود در منطقه درباره این طرح جدید آتش بس گفت وگو و تاکید کردم که ما فرصتی برای پایان دادن به جنگ در غزه، بازگرداندن گروگانها (اسیران) به خانه و کاهش درد و رنج مردم فلسطین با توافق آتشبس روی میز داریم.
همچنین به گفته متیو میلر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، بلینکن در گفت وگو با ایمن الصفدی تاکید کرده است که حماس باید توافق آتشبس جدیدی را که توسط رژیم صهیونیستی ارائه شده است، بپذیرد.
به گفته میلر، این توافق افزایش کمکهای بشردوستانه به غزه را تسهیل میکند و به فلسطینیهای آواره اجازه میدهد به محلههای خود بازگردند.
واکنش متفاوت حماس و کابینه صهیونیستی
پس از اعلام طرح جدید آمریکا، واکنشهای متفاوتی از سوی جنبش حماس و کابینه صهیونیستی به این پیشنهاد صورت گرفت.
از یک سو حماس با اعلام اینکه هنوز متن کامل طرح پیشنهادی آمریکا را دریافت نکرده است، در بیانیهای اعلام کرد که «به آنچه در سخنرانی رئیسجمهور آمریکا از جمله درخواست او برای آتشبس دائمی، خروج نیروهای اشغالگر از نوار غزه، بازسازی و تبادل اسیران اشاره شده، با نگاه مثبت مینگرد».
این بیانیه میافزاید: ما این موضع آمریکا و اعتقادی که در صحنه منطقهای و بینالمللی مبنی بر ضرورت پایان دادن به جنگ غزه ایجاد شده است، محصول استواری افسانهای مردم مبارز ما و مقاومت شجاعانه آنان میدانیم."
حماس همچنین آمادگی خود را برای برخورد مثبت و سازنده با هر پیشنهادی مبنی بر آتش بس دائمی، عقب نشینی کامل از نوار غزه، بازسازی، بازگشت آوارگان و تکمیل یک معامله جدی برای مبادله زندانیان در صورت تعهد صریح رژیم اشغالگر به آن، اعلام کرد.
اما علاوه بر بیانیه رسمی حماس، اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی این گروه، در جریان برگزاری کنفرانس ملی عربی که در بیروت پایتخت لبنان برگزار شد، خاطر نشان کرد: جنبش حماس و گروههای مقاومت فلسطینی، میانجی ها را از پایبندی خود به خواستههایشان در خصوص دستیابی به توافق آتشبس و تبادل اسرا بین گروه های مقاومت و رژیم صهیونیستی مطلع کردند.
وی افزود: درباره آنچه که در مورد موضع جدید رژیم صهیونیستی در مورد توافق آتش بس و مبادله اسرا گفته میشود، مقاومت بار دیگر به میانجی ها اطلاع داده است که قواعد تعیین شده از سوی گروههای مقاومت فلسطینی قابل عقب نشینی نیست.
رئیس دفتر سیاسی حماس ادامه داد: توقف دائم حملات و تجاوزات، عقب نشینی ارتش رژیم اسرائیل از غزه به طور کامل، برطرف شدن محاصره، بازسازی و معامله شرافتمندانه برای مبادله اسرا از جمله قواعد تعیین شده از سوی گروههای مقاومت فلسطینی است.
رئیس دفتر سیاسی جنبس حماس افزود: همه اینها در مسیر دستیابی مردم فلسطین به حقوق خود و تحقق آرزوهای آنها برای آزادی، بازگشت به سرزمین مادری و استقلال است.
اما در آن سوی ماجرا، به نظر میرسد که پیشنهاد اخیر جو بایدن موجب تشدید شکاف و دودستگی در میان صهیونیستها شده است. در حالی که تندروها همچنان بر تداوم جنگ اصرار میکنند، مخالفان نتانیاهو خواستار پذیرش هرچه سریعتر پیشنهاد بایدن از سوی کابینه هستند.
بر این اساس در اولین واکنش بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهوینیستی تاکید کرد که این رژیم «تا زمانی که حماس شکست نخورده به جنگ غزه پایان نخواهد داد».
کمتر از یک ساعت پس از اعلام جزئیات پیشنهاد بایدن، دفتر نخست وزیری در بیانیه ای اعلام کرد: «جنگ تا زمانی که همه اهداف آن محقق نشود پایان نخواهد یافت»،
دفتر نخست وزیری اسرائیل افزود: "دولت اسرائیل در تمایل خود برای بازگرداندن هر چه سریعتر گروگان هایمان (اسرا) متحد است و برای رسیدن به این هدف تلاش میکند. بنابراین، نخست وزیر تیم مذاکره کننده را موظف کرد تا طرحهای کلی را برای دستیابی به این هدف ارائه کنند. ضمن اصرار بر این که جنگ تا دستیابی به تمام اهداف آن، از جمله بازگشت همه گروگانهایمان و از بین بردن تواناییهای نظامی و دولتی حماس پایان نخواهد یافت.»
دفتر نخست وزیری تاکید کرد که "طرح کلی پیشنهاد به اسرائیل اجازه می دهد تا این اصول را حفظ کند."
در واکنشی دیگر «تالی گوتلیو» نماینده کنست (پارلمان ) رژیم صهیونیستی با ارائه شکایتی به پلیس این رژیم، خواستار بازداشت «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا شد.
به گزارش خبرگزاری فلسطینی «سما» گوتلیو، جرم بایدن رییس جمهور آمریکا را نقض دستورالعمل های امنیتی و افشای جزئیات طرح پایان جنگ علیه نوار غزه و مبادله اسیران ذکر کرده است.
این نماینده حزب «لیکود» در کنست رژیم صهیونیستی، خواستار بازداشت بایدن به محض ورود به فلسطین اشغالی شده است.
مخالفان کابینه اما سخن دیگری دارند و به نقل از شبکه ۱۲ صهیونیستی، یائیر گولان رئیس جدید حزب کار بایدن را دوست واقعی رژیم صهیونیستی توصیف کرد و گفت: بایدن، دوست واقعی اسرائیل با صدای خودش آنچه را که همه از مراحل اول جنگ فهمیدند، اعلام کرد. شرط بازگشت تمام اسرا، توقف جنگ است.
او گفت: بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل سطح دستاوردهای ارتش و فرصتهای بازگشت اسرا از نوار غزه را پایین آورد. جنگ باید متوقف شود و همه باید به خانههای خود بازگردند.
وزیر سابق دادگستری رژیم اسرائیل گفت که فشار نظامی بر جنبش حماس نمی تواند اسیران صهیونیست را از نوار غزه باز گرداند و این رژیم در آستانه یک شکست راهبردی است.
چهره سیاسی دیگری که در روزهای اخیر شکست در جنگ را برای رژیم قطعی دانسته و خواستار پذیرش پیشنهاد آتش بس شده، «حاییم رامون» وزیر سابق دادگستری رژیم اسرائیل است که در مقاله ای که در روزنامه صهیونیستی معاریو منتشر شد، افزود که جنبش حماس همچنان در غزه پایدار است و عملاً توانسته است قدرت نظامی خود را در هر منطقه ای که نیروهای ارتش اسرائیل از آن عقب نشینی کرده اند، بازیابی کند.
وی افزود: به رغم آنکه ارتش پیشتر ادعا کرد که قدرت نظامی جنبش حماس را در جبالیا از بین برده است، اما بعداً بخاطر اینکه رزمندگان این جنبش هنوز در آنجا بودند، متعجب شد و چنانچه بار دیگر به آنجا برویم این موضوع تکرار خواهد شد.
وزیر سابق دادگستری رژیم صهیونیستی تاکید کرد که حماس همچنان بصورت تقریباً کامل بر نوار غزه از جمله امور شهری و توزیع کمک های بشردوستانه کنترل دارد.
رامون در این مقاله با تاکید براینکه رژیم صهیونیستی نتوانست اهداف خود در جنگ علیه ساکنان غزه را محقق کند، نوشت که کابینه جنگ و ستاد کل ارتش رژیم صهیونیستی در دستیابی به اهداف جنگ ناکام مانده اند.
وزیر سابق دادگستری رژیم صهیونیستی با اشاره به اینکه این رژیم اکنون در آستانه شکست راهبردی است، اظهار داشت که کابینه جنگ رژیم اسرائیل در حال تحریف افکار عمومی صهیونیست ها از حقایق جنگ غزه است.
وی ادامه داد که پس از ۲۳۸ روز از جنگ در غزه، حماس همچنان قادر به شلیک موشک و تهدید کردن شهرک های صهیونیست نشین است.
رامون در پایان این مقاله افزود: کابینه جنگ و ستاد کل ارتش اسرائیل پس از ارتکاب هر اشتباه احتمالی در این جنگ، بر انجام کارهای مشابه پافشاری می کنند.
فشار روانی بر کابینه جنگ
در میانه این فشارها از سوی مخالفان بر کابینه نتانیاهو برای پذیرش آتش بس، اقدامات جنگ روانی حماس نیز عرصه را بر تندروها تنگتر کرده است. به گزارش خبرگزاری شهاب، روز گذشته گردانهای عزالدین القسام شاخه نظامی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) ویدیویی از یک اسیر صهیونیست زن منتشر کرد.
این اسیر صهیونیست میگوید: سلام. من در زندان القسام اسیر هستم، من بیش از ۲۳۷روز است که اسیر هستم و نمیدانم تا چه زمانی در اینجا میمانم. من به اسرائیلیها میگویم که شما هم عضو کابینه نتانیاهو، گالانت و گانتس شدید؟ آیا سرنوشت من و دوستانم همانند سرنوشت «رون آراد» خواهد بود؟ هزاران مرد و زن به خیابانها بیایند و خیابانهای تلآویو را ببندند، به خانههایتان برنگردید تا ما هم به خانههایمان بازگردیم. سرنوشت ما را در دست نتانیاهو و کابینه جنگ قرار ندهید، ما را نجات دهید، زمان رو به پایان است. مردم باید تصمیم بگیرند، ما نمیخواهیم اینجا بمیریم.
در این میان تشدید اعتراضات خیابانی خانواده اسرای صهیونیستی نیز بار مضاعفی بر مشکلات کابینه جنگ شده است. به گزارش خبرگزاری سما فلسطین، این خانوادهها در بیانیهای مشترک اعلام کردند که کابینه تصمیمی هوشیارانه و عامدانه برای قربانی کردن گروگانها (اسیران) گرفته و از این اصل اخلاقی بنیادین که (رژیم) اسرائیل هرگز کسی را جا نخواهد گذاشت، عدول کرده است.
خانواده اسرای صهیونیستی در این بیانیه افزودند: آنها ادامه درگیری را به هدف متعالی آزادی گروگانها (اسیران) اولویت دادند.
این بیانیه میافزاید: گروگانها (اسیران) و کل (رژیم) اسرائیل توسط کسانی که منافع سیاسی را به انجام وظایف ملی و حکومتی ترجیح میدهند به اسارت گرفته شدهاند.
در پایان این بیانیه آمده است: برخیزید، رها شوید و با ما برای جدال بر سر روح این کشور همراه شوید.
اختلاف، نزاع و بحرانهای داخلی و خارجی در رژیم در شرایطی است که در غزه ، علی رغم تمامی مشکلات و مصیبتهایی که طی 8 ماه گذشته بر ساکنان این باریکه تحمیل شده است اما اتحاد و همدلی و مقاومت تا کسب پیروزی موج میزند و فلسطینیان توافق پیشنهادی آتش بس را به عنوان ثمره حمایت از گروههای مقاومت و پیروزی بزرگ در جنگ با دشمن متجاوز صهیونیستی میدانند.