الوقت- با پایان ماراتن انتخابات پارلمانی در پاکستان نتایج نشان از شگفتی بود زیرا کاندیداهای مستقل وابسته به «عمران خان» موفق شدند کرسی‌های پرشماری را در این انتخابات از آن خود کنند.
کمیته انتخابات پاکستان، روز «یکشنبه، ۲۲ بهمن ۱۴۰۲»، نتایج نهایی انتخابات پارلمانی پاکستان را اعلام کرد. براساس اعلام این کمیته، کاندیداهای مستقل که بیشتر آنان تحت حمایت نخست‌وزیر پیشین پاکستان «عمران خان» هستند، موفق شدند ۱۰۲ کرسی پارلمان این کشور را از آن خود کنند.
حزب «مسلم لیگ پاکستان» به ریاست «نواز شریف» نخست‌وزیر پیشین پاکستان نیز با کسب ۷۵ کرسی در جایگاه دوم این انتخابات قرار گرفت و حزب «مردم پاکستان» به رهبری «بلاول بوتو زرداری» (وزیر خارجه فعلی و فرزند بی‌نظیر بوتو) هم توانست ۵۴ کرسی را کسب کند و به این ترتیب در جایگاه سوم این انتخابات قرار بگیرد.
این برای نخستین‌بار در تاریخ سیاسی پاکستان است که نمایندگان مستقل که بیشتر آنان مورد حمایت عمران خان هستند، می‌توانند بیشترین کرسی‌های پارلمان را از آن خود کنند. البته تحلیلگران بر این باورند که تشکیل کابینه از سوی پیروز میدان یعنی حرب تحریک انصاف به رهبری عمران خان غیر ممکن به نظر می رسد.
اکنون نتایج انتخابات از دید کارشناسان وضعیت پیچیده پیدا کرده و همانند ماه‌های قبل می‌تواند وضعیت سیاسی ملتهب این کشور را دستخوش تلاطم کند.
از این رو الوقت برای اطلاع از جزئیات انتخابات پارلمان در پاکستان و همچنین بررسی چگونگی روند تشکیل کابینه با کارشناس ارشد مسائل پاکستان و شبه قاره «پیرمحمد ملازهی» به گفت و گو پرداخته است.
این کارشناس مسائل پاکستان در پاسخ به این سوال که چه عاملی منجر شد که با وجود هجمه‌ها علیه حزب تحریک انصاف مردم به آن استقبال نشان دهند گفت: اختلافی که بین ارتش و حزب تحریک انصاف پیش آمد سبب شد تا برای اولین بار مردم به مقر اصلی ارتش در شهر راولپندی حمله کردند. تا جایی که ارتش تصمیم نهایی خود را برای حذف کامل تحریک انصاف بگیرد. اما واکنش جامعه در مناطق مختلف هر چند متفاوت بود. سه منطقه قومی واکنش ها نسبت به ارتش منفی بود و به حمایت از حزب تحریک عمران خان پرداختند. در این انتخابات اتفاقی که افتاد این بود که سه منطقه از ایالت پنجاب که مقر اصلی حزب مسلم لیگ نواز است چالش جدی بین تحریک انصاف و این حزب پیش آید.
ملازهی ادامه داد: مردم در جریان بودند که نواز شریف با ارتش وارد معامله شده است. به همین دلیل بخش مهمی از پنجاب به سمت حمایت از حزب تحریک انصاف رفتند. این مسئله به نفع حزب تحریک تمام شد. در منطقه خیبر پختونخوا هم نمایندگان مجلس ملی و همینطور نمایندگان ایالتی به حمایت از حزب تحریک در آمدند. در ایالت بلوچستان هیچ کس نه در پارلمان ملی و نه محلی نتوانست به اکثریت برسد. اما اتفاقی که در ایالت بلوچستان افتاد این بود که گروه های مسلح در این ایالت انتخابات را تحریم کرده بودند واین میزان رای را به شدت پایین آورد.
وی افزود: آن بخشی که طرفدار حکومت مرکزی بودند که عمدتا سرداران و خوانین بودند هم جایگاه خود را از دست دادند. ارتش هم تلاش کرد تا در بندر گوادر که بندر مهمی است و چین هم در این بندر سرمایه گذاری کرده یکی از گرگیج ها را پاکستانی نبود و تاجر بزرگی بوده و در مافیای مواد مخدر دست دارد را به عنوان نامزد آوردند و خب قاعدتا کسی او را نمی شناخت. طوری مهندسی کردند و صندوق هایی که به نفع گروه های دیگر بود را حذف و باطل کردند و این شخص را بالا آوردند.که در نتیجه تنش بسیار جدی در ایالت بلوچستان به وجود آورده است.
این کارشناس مسائل شبه قاره بر تنش آمیز بودن فضای سیاسی پاکستان تاکید کرد و ادامه داد: در ایالت پنجاب هم تنش میان طرفداران حزب مسلم لیگ که ۷۵ کرسی و حزب تحریک انصاف و مستقل ها حدود ۱۰۲کرسی را بدست آوردند. احتمال درگیری مسلحانه وجود دارد. حتی روز گذشته دو نفر از طرفداران حزب تحریک انصاف عمران خان و مسلم لیگ نواز شریف کشته شدند. بنابراین شرایط پیچیده ای به وجود آمده است. ارتش در ارتباط با تشکیل دولت بعدی دچار مشکل شده است. و تلاش می کند اتئلافی بین حزب مردم و حزب مسلم لیگ نواز به وجود بیاورد.
ملازهی می گوید :اما مشکلی پیش آمده است اینکه بلاول بوتو زرداری به دنبال این است که خودش نخست وزیر شود. اما ارتش و حزب مسلم لیگ نواز توافق کردند که نواز شریف به نخست‌وزیری برسد چون معامله بین آنها صورت گرفته است. در حال حاضر بلاول بوتو زرداری و شهباز شرف در صدد هستند راه حلی برای تعیین نخست وزیر پیدا کنند. حزب مسلم لیگ نواز بر تصدی نخست وزیری پافشاری می کند.اختلاف نظر بین مسلم لیگ و بوتو پیش آمده است.
ملازهی در بخش دیگری از سخناش با اشاره به تلاش های حزب تحریک برای رسیدن به قدرت گفت: از سویی دیگر حزب تحریک انصاف مدعی قدرت است و عقیده دارد تقلب صورت گرفته است. شکایت های زیادی را به دادگاه برده است و چالش هایی را برای حزب مسلم لیگ به وجود آورده است. مشخص نیست که این انخابات بتواند به نتایج مطلوب ارتش منجر شود و یا شورش عمومی پیش بیاید و ارتش ناچار شود قدرت را خود به دست بگیرد. شاید پنجمین کودتا هم در راه باشد.
این کارشناس مسائل پاکستان تشکیل کابینه از سوی حزب تحریک انصاف را دور از ذهن دانست و اظهار کرد: این مسئله قطعی است که ارتش به عمران خان اجازه بازگشت به قدرت را نمی دهد. اگر اجازه بدهند با دیگر احزاب ائتلاف کند و دولت را به دست بگیرد بلافاصله به پارلمان مجوزی برای آزادی عمران خان صادر می کند. و او را به عنوان نخست وزیر به مردم معرفی می کند که این به معنای شکست کامل ارتش است. که هیچ گاه ارتش زیر بار این مسئله نخواهد رفت.
ملازهی معتقد است : نواز شریف از طریق معامله با ارتش وارد انتخابات شده است. تمام اتهاماتش مبنی بر سو استفاد مالی او خانواده اش را برطرف شده است. او تا کنون سه دفعه نخست وزیر بوده است و در هر سه بار ارتش او را برکنار کرده است. این بار از طریق معامله ای که بین ارتش و شهباز شریف برادرکوچک نواز شریف صورت گرفت این امکان به وجود امد که او از لندن برگردد و در انتخابات شرکت کتد. در حال حاضر بحث این است که آیا این معامله عملیاتی خواهد شد یا خیر؟ اگر عمران خان به خصوص در ایالت پنجاب بر سر تشکیل دولت نواز شریف و تشکیل دولت محلی پنجاب به رهبری شهباز شریف مقاومت کرده و چالش ایجاد کند در آن صورت آینده ثبات سیاسی پاکستان به شدت زیر سوال خواهد رفت.
ملازهی در بخش پایانی سخنان خود از فعالیت گروه های مسلح درپاکستان خبر داد و گفت: البته دو مشکل دیگر هم وجود دارد اول اینگه گروههای تجزیه طلب در ایالت بلوچستان فعالیت دارند و دست به سلاح بردند که ارتش آنطور که انتظار می رفت سرکوب نکرده است و دیگری تحریک طالبان پاکستان است که درصدد هستند که پاکستان را به بخشی از خلافت داعش تبدیل کنند. آنها در مناطق قبایلی بسیار نفوذ دارند و اجازه ندادند به طور کامل انتخابات در این مناطق برگزار شود.
