الوقت- در حالی که مذاکرات صلح میان عربستان سعودی و دولت نجات ملی صنعا با میانجی‌گری عمان به کندی پیش می‌رود و از سوی دیگر اوضاع جنوب یمن به دلیل اعتراضات مداوم مردمی ملتهب دنبال می‌شود، در اقدامی قابل تأمل رشاد العلیمی، رئیس شورای ریاست جمهوری تحت حمایت عربستان سعودی پس از حدود سه ماه رفتن از عدن و اقامت در ریاض، در اواسط هفته گذشته بار دیگر به جنوب یمن بازگشت.
العلیمی سه ماه پیش عدن را برای شرکت در سی و دومین نشست سران عرب که در عربستان سعودی برگزار شد، ترک کرد و از آن زمان تاکنون از بازگشت به عدن امتناع ورزیده بود که تحلیلگران دلیل آن را وجود بحران در روابط شورای ریاست جمهوری با نیروهای شورای انتقالی تحت حمایت امارات عنوان می‌کردند.
اکنون نیز در حالی که اعلام حمایت عیدروس الزبیدی رئیس تشکیلات شورای انتقالی و معاون شورای ریاست جمهوری از بازگشت العلیمی این امیدواری و تلقی را بوجود آورده بود که احتمالاً کابینه عدن با چالش کمتری برای تداوم فعالیت در کاخ معاشیق مواجه باشد، اما حمله افراد مسلح به کاخ ریاست جمهوری اولین تلنگر تغییر نکردن شرایط را به العلیمی و همراهانش وارد کرد.
تارنمای محلی «المصدر آنلاین» به نقل از یک منبع امنیتی گزارش داد که یورش افراد مسلح با وجود نیروهای امنیتی موسوم به «طوفان» وابسته به شورای انتقالی جنوب صورت گرفت و و احتمالا «عبدالرحمن المحرمی» نایب رئیس تشکیلات شورای انتقالی در پشت پرده تدارک این حمله بوده است. به گفته رسانه های محلی المحرمی پیش از این نیز به رئیس شورای ریاست جمهوری انتقادات علنی در رسانه ها کرده بود که او را فردی غیرملی و وابسته دانسته بود.
از زمان تأسیس و اعلام انتقال قدرت به شورای رهبری ریاست جمهوری در آوریل 2022، بازگشت تمامی اعضای این شورا به عدن ، که تحت کنترل شورای انتقالی است، به جز در یک مورد ناممکن بوده است زیرا اعضا ای شورا همواره تحت فشار شورای انتقالی مجبور به ترک کشور شده اند.
اکنون حمله جدید این پرسش را بوجود آورده که آیا حضور العلیمی در عدن می‌تواند به طول بیانجامد و یا بار دیگر اختلافات در عدن کابینه را فراری می‌دهد.
مأموریت عربستان برای العلیمی
بازگشت العلیمی در شرایطی است که عربستان تلاش می‌کند تا نفوذش را در جنوب یمن افزایش دهد و به همین منظور همزمان با رفتن العلیمی از ریاض به عدن که با حمایت عربستان صورت گرفت دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس نیز راهی جنوب شده است . بدون تردید رویارویی با برنامه‌های امارات بخشی از استراتژی درگیری با متحد اماراتی اش است.
العلیمی در بدو ورود با علم به اعتراضات هفته‌های اخیر مردم استان‌های جنوبی درباره ضعف خدمات عمومی دولت بویژه کمبود سوخت و قطع برق در اوج گرمای طاقت فرسای تابستان ابتدا تلاش نمود نشان دهد که برنامه عملیاتی برای رفع فوری احتیاجات مردم و حتی مقابله با فساد در کابینه در دست دارد.
وی بر تعهد شورای رهبری ریاست جمهوری به ایجاد شرایط مناسب برای ثبات کار نهادها و رهبران دولتی و انجام اصلاحات ساختاری، مالی و اداری به منظور بهبود کارایی خدمات دولتی تاکید کرد و از آنچه کمک عربستان سعودی برای به تقویت اقتصاد ملی و جلوگیری از رسیدن این کشور به یک بحران انسانی همه جانبه نامید، تشکر کرد.
این مواضع در کنار بازدید از شهر مکلا در استان حضرموت و الغیده مرکز استان المهره، که تشکیلات شورای انتقالی مدعی کنترل آنهاست، نشانگر آن است که در راستای تشدید رقابت عربستان و امارات در یمن، برنامه‌های العلیمی بر تداوم رقابت با شورای انتقالی در اداره استان‌های جنوبی متمرکز است.
در ژوئن گذشته، شورای انتقالی جنوب، که در دولت و شورای ریاست جمهوری مشارکت دارد، از امکان اعلام خودمدیریتی برای استان‌های جنوبی و شرقی در اعتراض به آنچه عدم اجرای توافق ریاض سال 2019 خبر داد. این هشدار با ممانعت احمد لاملاس، فرماندار شهر عدن و وابسته به شورای انتقالی از تحویل درآمدهای عدن به بانک مرکزی تحت کنترل شورای ریاست جمهوری همزمان شد که به تشدید تنش انجامید. درواقع اکنون دولت به اصطلاح به رسمیت شناخته شده بین المللی در عدن عملاً در بسیاری از مناطق ظاهراً تحت کنترل خود با نافرمانی مقامات محلی رو به روست.
برکناری نخست وزیر فعلی و انتصاب نخست وزیر جنوب یکی از خواسته های اصلی شورای انتقالی جنوب است و در طرف مقابل مخالفان شکایت می‌کنند که تشکیلات شورای انتقالی برخلاف تعهداتش نیروهای نظامی خود را از عدن خارج نکرده است.
در میان تداوم این کشکمش‌ها حتی اقدام نمادین سعودیها در ارسال دبیرکل شورای همکاری به یمن برای ارسال پیام اجماع میان کشورهای عضو در حمایت از شورای ریاست جمهوری و بازگشت العلیمی به عدن نیز نتوانسته چشم‌انداز روشنی از توانمندی این کابینه برای ماندگاری در خاک یمن و اداره امور را ارائه کند.
آنچه در ارگ ریاست جمهوری رخ داد، نشان می دهد که وضعیت به سمت بهتر شدن تغییر نخواهد کرد و احتملاً رئیس کابینه و مقامات به زودی عدن را ترک خواهند کرد. از یکسو فساد و ناکارآمدی و وابستگی به عربستان سعودی اعتماد عمومی از شورای ریاست جمهوری را سلب کرده است و جنوبی‌ها روز به روز بیشتر از وعده های دروغین مقامات سرخورده می شوند و از سوی دیگر شورای انتقالی نیز با فشارهای نظامی و از طریق مدیران و فرمانداران تحت امرش در کار کابینه العلیمی کارشکنی ایجاد می‌کند و علیمی و شورایش را به عنوان بازیگران طنز در یک نمایش ضعیف تبدیل کرده است.
