الوقت- سرزمینهای اشغالی این روزها با موجی از بحران و بی ثباتی دست به گریبان است و همین امر موجب شده تا بسیاری از تحلیلگران این وضعیت را آبستن تحولات مهمی در ماه‌های پیش رو بدانند. سیاست‌های جنجال برانگیز کابینه راست افراطی نتانیاهو که تنها چند ماه از عمر آن می‌گذرد موجب شده تا در هفته‌های اخیر صدها هزار صهیونیست شنبه‌ها با حضور در خیابانها مخالفت خود را با طرح‌های جنجالی کابینه افراطی نشان داده‌اند و موج تنشهای داخلی به جایی رسیده است که رهبران تل‌آویو از جنگ داخلی و فروپاشی از درون سخن می‌گویند. اقدامی که حتی حامیان غربی رژیم صهیونیستی را هم نگران کرده است. در این میان درگیریها میان شهرک‌نشینان و نظامیان صهیونیستی با فلسطییان بویژه هسته‌های مقاومت در کرانه باختری هم نه تنها فروکش نکرده بلکه انتظار می‌رود که در ماه مبارک رمضان تشدید شود. موضوعی که چشم انداز بحران امنیتی برای رژیم را پررنگ تر نیز می‌کند. با توجه به این وضعیت پیچیده، «الوقت» برای برای بررسی تحولات سیاسی سرزمینهای اشغالی، با سیدهادی افقهی، کارشناس مسائل غرب آسیا به گفتگو پرداخته است.
الآن رژیم صهیونیستی با بحران سیاسی مواجه است و برای سومین ماه متوالی شنبه‌ها اعتراضات صدها هزار نفری علیه دولت نتانیاهو برگزار می‌شود. از دیدگاه شما در کشاکش این جدال سیاسی میان نتانیاهو و مخالفان روند تحولات سیاسی رژیم به چه سمتی پیش می‌رود؟
پیش از این اختلافات در هیئت حاکمه رژیم صهیونیستی حزبی و سیاسی بود، ولی وضعیتی که الان نتانیاهو به وجود آورده، اختلافات بنیادی است. نتانیاهو قصد دارد تا قوه قضائیه را تضعیف کرده و وضعیت خود را از طریق پارلمان بالا برده و جایگاه قوه مجریه را ارتقا دهد و این خطری بزرگ در سیستم حکمرانی این رژیم است و مخالفان و شهروندان اسرائیل این مسئله را بر‌نمی‌تابند که یک شخص بخواهد اراده فردی خود را بر سیستم حکمرانی اعمال کند و به همین خاطر تظاهرات هر روز گسترده‌تر می‌شود.
به نظر می‌رسد، نتانیاهو تصمیم خود را گرفته است تا طرح‌های جنجالی خود را اجرایی کند و با توجه به اکثریت نسبی 64 کرسی در پارلمان، به هر نحوی شده می‌خواهد برخی اختیارات قوه قضائیه را در پارلمان بلوکه کند که اگر در آینده حکم علیه پرونده‌های فساد او صادر شد، بتواند آن حکم را ابطال کند. لذا اختلافات جدی است و اکنون بحث انتخابات، اکثریت و اقلیت نیست بلکه سعی دارد ساختار حکمرانی را تغییر دهد.
الآن دولتمردان صهیونیستی وارد جنگ و رقابت شده‌اند و اظهاراتی مطرح می‌شود که اگر نتانیاهو بخواهد این طرح را اجرا کند، یک شکاف اساسی در حاکمیت این رژیم ایجاد خواهد شد. الان می‌بینیم که خلبانان صهیونیستی حاضر به خدمت احتیاط نیستند و بسیاری از جامعه شناسان و نظریه پردازان صهیونیستی از مرگ دموکراسی سخن می‌گویند که با اختلافات سیاسی و منافع حزبی متفاوت است و اینجا به زیرساخت‌های حاکمیتی ضربه وارد می‌شود. اینکه این مسئله چقدر جدی است و نتانیاهو تا چه حد روی آن پافشاری خواهد کرد تا خود را از محاکمه نجات دهد و مخالفان تا کجا به مسیر اعتراضی ادامه خواهند داد تا نتانیاهو را زمین بزنند باید منتظر ماند و دید در هفته‌های آینده چه حوادثی رخ خواهد داد. فعلا، قوه قضائیه مخالفت خود را با طرح دولت نتانیاهو اعلام کرده و حتی اسحاق هرتزوگ، رئیس رژیم صهیونیستی گفته که این اقدامات سبب فروپاشی رژیم صهیونیستی خواهد شد و نشان می‌دهد که اختلافات خیلی جدی است.
شانس مخالفان با اعتراضات برای فروپاشی کابینه افراطی نتانیاهو تا چه محتمل است؟
الان مسئله اساسی بر سر این است که اگر دو نفر از وزرای راست افراطی مانند ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی و بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی تهدید کرده‌اند که اگر به خواسته‌های خود نرسند و نتانیاهو اجازه تصویب طرح‌هایشان را در کابینه ندهد، استعفا خواهند کرد. این وزرا می‌خواهند در یک مسیر حرکت کنند و طرح‌های افراطی خود را عملی کنند، ولی نتانیاهو دنبال برنامه‌های دیگری است و سعی دارد منافع اعضای حزب خود را تامین کند. به نظرم، نهایتا تندروها نمی‌توانند در مقابل اعتراض گسترده مخالفان مقاومت کنند که تهدید کرده‌اند که ممکن است از سلاح استفاده کنند، حتی نیروهای ارتش هم سر کار خود حاضر نمی‌شوند و بن گویر گفته که افراد نظامی که تمرد کرده‌اند باید اخراج شده و محاکمه شوند.
اما مخالفان هم دست بسته نیستند و تعدادی از فرماندهان ارتش گفته‌اند که اگر تندروها بخواهند با خشونت با معترضان برخورد کنند، آنها نیز دامنه اعتراضات خود را تشدید خواهند کرد و الان در عرصه سیاسی و هم در بین شخصیت‌های نظامی درگیریها بالا گرفته است. در حال حاضر، نشانه‌هایی از وارد شدن یک ضربه جدی به حاکمیت رژیم صهیونیستی دیده می‌شود و به همین خاطر مقامات آمریکایی سراسیمه خود را به تل‌آویو رسانده‌اند تا از طریق گفتگو با مقامات صهیونیستی، بتوانند این اختلافات را حل کرده و موجودیت رژیم صهیونیستی را حفظ کنند اما اختلافات بسیار گسترده‌تر از این است که با میانجیگری آمریکایی‌ها حل شود.
همانگونه که اشاره کردید اخیرا اخبار زیادی درباره بحران در ارتش و نافرمانی نیروهای نظامی منتشر شده است. باتوجه به اینکه اسرائیل، یک رژیم امنیتی است و برای برقراری امنیت سرزمینهای اشغالی به قدرت و انسجام ارتش متکی است، تأثیرات بحران در ارتش را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بحران سیاسی و امنیتی که الان در سرزمینهای اشغالی وجود دارد، تاکنون سابقه نداشته است. هر چند با کشورهای عربی چند بار جنگ کردند اما این بحرانها خارجی بود اما اکنون جنگ در داخل اسرائیل است و نه با اعراب و فلسطینی‌ها. حتی خلبان‌های اسرائیلی حاضر نشدند تا هواپیمای نتانیاهو را به مقصد ایتالیا هدایت کنند و این نافرمانی برای رژیم غاصب نگران کننده است، چرا که اکنون جنگ خارجی نیست بلکه به خانه خود صهیونیستها کشیده شده است.
موضوع هشدار درباره فروپاشی از درون، اکنون از سوی خود سران صهیونیستی نیز بسیار تکرار می‌شود. دلیل این هشدارها چیست؟
در این باره چند مسئله وجود دارد. یکی اینکه اول صحبت از تضعیف و اختلاف داخلی است، مرحله دو جنگ داخلی و مرحه سوم فروپاشی رژیم است. الآن، شرایطی که در سرزمینهای اشغالی حاکم است، مرحله اعتراضات خیابانی و اختلافات سیاسی است. اگر اختلافات حل نشود و بحران ادامه دار باشد، روند بحران عمیق‌تر خواهد شد و اگر نیروهای امنیتی بخواهند با خشونت اعتراضات را سرکوب کنند، در این صورت مخالفان هم به خشونت و اعمال زور متوسل خواهند شد که به جنگ داخلی منتهی می‌گردد و در این جنگ هم یک طرف پیروز خواهد شد. اما اینکه طرف پیروز می‌تواند حاکمیت رژیم صهیونیستی را حفظ کند یا اینکه فروپاشی صورت می‌گیرد به دلایل متعدد و با توجه به ویژگی‌های تاریخی، جامعه شناختی و روانشناختی صهیونیستها و همچنین پارمترهای ژئوپلتیکی و سیاسی فلسطین اشغالی، گزینه دوم محتمل به نظر می‌رسد.
در چنین وضعیتی سناریوهای کابینه صهیونیستی برای گریز از چالش‌ها چیست؟
الآن نتانیاهو چند گزینه پیش روی خود دارد تا بتواند خود را از این وضعیت نجات دهد. یکی، گزینه داخلی است که امکان دارد تصمیم بگیرد که مخالفان خود را سرکوب کند و بالاخره حکم آنرا از پارلمان خواهد گرفت. گزینه دوم، ممکن است درگیری جدید با گروه‌های مقاومت در کرانه باختری و غزه را شروع کند و الان وضعیت کرانه باختری به شدت ملتهب است و در هفته‌های اخیر صهیونیستها به نابلس و جنین حمله کردند و احتمال این گزینه زیاد است. گزینه سوم، این است که احتمال دارد به تاسیسات هسته‌ای ایران و یا به مقرهای حزب‌الله حمله کند تا از مشکلات داخلی فرار کند و به مخالفان اعلام کند که الان درگیر جنگ با دشمنان است و فعلا بهتر است باهم متحد شده و اختلافات را کنار بگذارند.
در روزهای اخیر ارتش صهیونیستی تحرکاتی را در مرزهای لبنان انجام داده و حتی خلبان‌ها و نیروهای ذخیره را دعوت کرده است و مقامات تل‌آویو احتمال می‌دهند که شاید حزب‌الله از وضعیت ناامنی در سرزمینهای اشغالی استفاده کرده و به رژیم صهیونیستی حمله کند. از سوی دیگر، باتوجه به اینکه آمریکا اکنون دنبال حل پرونده برجام است و رافائل گروسی، مدیرکل ژانس بین‌المللی انرژی اتمی اظهارات امیدوارکننده‌ای درباره برنامه هسته‌ای داشت و شورای حکام هم قطعنامه‌ای علیه ایران صادر نکرده است و آمریکایی‌ها از این مسئله نگران هستند که نتانیاهو اقدام به خودزنی بکند و سعی دارند تا جلوی این کار را بگیرند. نتانیاهو بر این باور است که اگر به ایران حمله کند، مخالفانش مجبور خواهند شد از اعتراضات خود عقب نشینی کرده و برای حفظ امنیت سرزمینهای اشغالی، به حل این بحران کمک کنند.
