الوقت- با روی کار آمدن محمد شیاع السودانی، نخست وزیر جدید عراق که با حمایت همه‌جانبه گروههای مقاومت موفق به تشکیل کابینه شد بررسی پرونده‌های بزرگ بر زمین مانده و راکد سالهای اخیر از اهداف اصلی دولت جدید عنوان شده است. یکی از این پرونده‌ها که برای گروههای سیاس یو افمار عمومی عراق بیش از همه اهمیت دارد رسیدگی به ماجرای ترور سردار قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس، فرماندهان مقاومت در فرودگاه بین‌المللی بغداد در ژانویه 2020 است که هنوز ابعاد گسترده‌ای از این جنایت مغفول مانده است.
پس از برکناری مصطفی الکاظمی، که در دولت او تلاش چندانی برای به نتیجه رساندن پرونده تحقیقات در مورد عاملین و آمرین جنایت ترور رهبران مقاومت صورت نگرفت، اکنون گروههای سیاسی سعی دارند عوامل ترور را پیدا کرده و این پرونده را پس از سه سال به سرانجام برسانند. در همین راستا، فاضل موات الزریجاوی، عضو ائتلاف دولت قانون عراق مدعی شد که در مرحله پیش رو شاهد صدور حکم بازداشت علیه مصطفی الکاظمی به اتهام دست داشتن در ترور سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس خواهیم بود. مصطفی الکاظمی اکنون در بغداد و در منطقه خضرا حضور دارد و تحت حفاظت سفارت آمریکا است. نماینده فراکسیون صادقون در پارلمان عراق هم تاکید کرد که الکاظمی به تمام سوالات در این خصوص پاسخ نداده است و به نظر می‌رسد که با آمریکاییها تبانی کرده است. این نماینده عراقی گفت که در زمان دولت پیشبرد امور به ریاست الکاظمی پنهان‌کاری‌هایی درخصوص این پرونده شد و برخی شواهد نشان می‌دهد که افسرانی در دولت الکاظمی در این پرونده تعلل کردند و بر آن سرپوش گذاشتند.
اخیرا 76 نفر از نمایندگان عراقی در نامه‌ای به دادگاه الکرخ عراق، از عاملان اصلی این ترور که الکاظمی هم جزء این افراد است شکایت کردند. در این شکایت آمده است که الکاظمی پس از دونالد ترامپ و مایک پمپئو، رئیس جمهور و وزیر خارجه سابق آمریکا به عنوان متهم ردیف سوم دستور ترور فرماندهان پیروزی به وسیله پهپاد در خاک عراق را دادند. در این شکایت با اشاره به نقض قوانین بین‌المللی و ایجاد رعب و وحشت میان شهروندان و همچنین استفاده از سلاح ممنوعه در این جنایت آمده است که ما خواهان انجام تمام اقدامات قانونی علیه متهمان هستیم.
اتهام دست داشتن الکاظمی در ترور فرماندهان مقاومت از این منظر مهم است که او در آن زمان رئیس اطلاعات عراق بود و از همان ابتدا نیز نیروهای مقاومت انگشت اتهام را به سمت الکاظمی گرفتند که در این جنایت دست داشته است و بر این باور بودند که اطلاعات دقیق از داخل دولت عراق به آمریکاییها داده شده و الکاظمی در این ماجرا نقش اساسی داشته است. هر چند الکاظمی هر گونه دست داشتن در این ترور را رد کرده است ولی همواره در لیست متهمان ردیف اول قرار داشته است و فرماندهان حشدالشعبی همیشه به او با حسن ظن نگاه می‌کردند.
دست داشتن الکاظمی در ترور فرماندهان مقاومت برای اولین بار توسط یک عراقی یهودی که کارمند امنیتی رژیم صهیونیستی بود، مطرح شد ولی عراقیها نمی‌توانستند بر روی اظهارات این فرد که با نام مستعار افشاگری کرده بود استناد کنند ولی عراقیها همیشه الکاظمی را در لیست عاملان اصلی این پرونده در نظر داشتند.
گروههای مقاومت معتقد بودند که الکاظمی به عنوان رئیس اطلاعات عراق از این ماجرا اطلاع داشته است و اطلاعاتی را درباره سفر سردار سلیمانی و ابومهندس به آمریکاییها داده بود. در روز ترور عراقیها گزارش داده بودند که پهپادهای آمریکایی به مدت چند ساعت در آسمان عراق جولان می‌دادند که این موضوع نشاگر آن بوده که پنتاگون اطلاعات دقیقی از سفر فرماندهان به بغداد داشته است و در نتیجه این فرضیه را نقویت می‌کند که مقامات اطلاعاتی عراق در این زمینه اطلاعاتی را در اختیار کاخ سفید قرار داده بودند.
تعلل الکاظمی در رسیدگی به پرونده ترور
بسیاری از رهبران عراقی بارها اعلام کرده‌اند که الکاظمی گزینه آمریکا برای نخست وزیری بود و با پشتیبانی کاخ سفید روی کار آمد. الکاظمی درست سه ماه بعد از ترور فرماندهان مقاومت به نخست وزیری انتخاب شد و در مدت سه سال گذشته نیز به نوعی با سیاستهای آمریکا در عراق همراه بود و با وجود درخواست پارلمان عراق برای اخراج نیروهای آمریکایی اما دولت الکاظمی به جای اجرای این مصوبه با توافقاتی که با مقامات واشنگتن انجام داد، عملا حضور نیروهای خارجی را برای چند سال آینده تمدید کرد.
با اینکه عراقیها خواستار تحقیقات گسترده درباره ترور فرماندهان مقاومت بودند و از دولت الکاظمی خواسته بودند تا هر چه سریعتر این پرونده را به طور دقیق بررسی کند اما الکاظمی با بهانه اینکه این ماجرا در دوره قبل از نخست وزیری او رخ داده است همیشه رسیدگی به این پرونده را پشت گوش می‌انداخت و در ظاهر به ایران هم این اطمینان را می‌داد که مسببان اصلی را مجازات خواهد کرد اما در عمل اقدامی در این زمینه انجام نداد تا اینکه دوره نخست وزیری‌اش به پایان رسید.
ایران نیز بارها آمادگی خود را برای بررسی این پرونده اعلام کرده بود و حتی آذرماه سال گذشته هیئتی از مقامات قضایی به ریاست دادستان تهران به بغداد سفر و نشست مشترکی را با قضات عراقی برگزار کردند و در بیانیه پایانی تعقیب و مجازات عاملان اصلی ترور فرماندهان پیروزی را خواستار شدند اما با این وجود دولت عراق تحقیقات در این مورد را اجرایی نکرد.
اینکه الکاظمی اکنون در سفارت آمریکا بست نشسته است نشان می‌دهد که از روشن شدن حقایق و ابعاد پنهان ماجرا نگران است، زیرا افکار عمومی و جریانهای سیاسی عراق خواستار محاکمه مسببان اصلی این جنایت هستند و در این مورد به خصوص ذره‌ای تساهل به خرج نخواهند داد.
انتظار از دولت السودانی
شاید یکی از دلایلی که الکاظمی چند ماه بعد از ترور فرماندهان مقاومت به مقام نخست وزیری عراق رسید این بود که سعی داشت تا در راس دولت قرار بگیرد و پرونده را مختومه اعلام کند. زیرا می‌توانست به عنوان نخست وزیر در این پرونده اعمال نفوذ کرده و اجازه ندهد تا جزئیات آن منتشر شود. اما اکنون که که السودانی قدرت را به دست گرفته و چهره‌ای نزدیک به مقاومت محسوب می‌شود او وعده داده که در این زمینه تمام تلاش خود را خواهد کرد. پس از روی کار آمدن السودانی، ائتلاف فتح عراق اعلام کرد که دولت جدید پیگیر پرونده ترور فرماندهان پیروزی خواهد بود و دونالد ترامپ و دیگر عاملان این جنایت را محاکمه خواهد کرد. جریانهای سیاسی عراق از دولت السودانی انتظار دارند تا در سومین سالگرد ترور فرماندهان مقاومت، پرونده را به سرانجام رسانده تا حقیقت برای همگان آشکار شود.
هر چند برخی جریانهای سیاسی عراق سعی دارند تا پرونده ترور فرماندهان مقاومت را به فراموشی بسپارند اما عراقیها و نیروهای مقاومت هر سال مراسم یادبود این شهدا را باشکوه هر چه تمامتر برگزار می‌کنند تا نشا دهند که این زخم کهنه نشده و همچنان به دنبال گرفتن انتقام خون فرماندهان خود هستند. در روزهای اخیر نیز عراقیها در آستانه سومین سالگرد شهدای مقاومت، مراسم یادبود فرماندهان پیروزی را برگزار کردند و کارکنان سفارت آمریکا در بغداد را در حالی که قصد داشتند در این مراسم فرهنگی شرکت کنند اخراج کردند و این مسئله نشان می‌دهد عراقیها در این مورد به خصوص هیچ ملاحظاتی را قبول نمی‌کنند.
از آنجا که السودانی از هر گونه اتهاماتی در این مورد مبرا است انتظار می‌رود که تحقیقات در این زمینه زودتر شروع شود. دولت جدید عراق همچنین قرار است تا قانون خروج آمریکاییها از این کشور را اجرا کند و عراقیها این بار با جدیت خواهان خروج اشغالگران از خاک خود هستند.
درحالی که دولت الکاظمی تلاش کرد با پنهان کاری در پرونده تحقیقات ترور فرماندهان مقاومت، توجهات را از این پرونده منحرف کند اما گروههای مقاومت عراق هیچ گاه از این مسئله عقب نشینی نکرده‌اند و با تمام توان سعی دارند این تحقیقات به سرانجام برسد و اکنون که دولت السودانی قدرت را به دست گرفته، امیدها برای بررسی دقیق این پرونده زنده شده است.
