الوقت- پس از آنکه لیز تراس که مدت کوتاهی منصب نخست وزیری را برعهده داشت از سمت خود استعفا داد، حزب محافظهکار انگلیس در انتخابات درون حزبی رهبر جدید این حزب و جانشین تراس را تعیین کردند.
«ریشی سوناک» ۴۲ ساله روز دوشنبه بعنوان رهبر جدید حزب حاکم در انگلیس معرفی شد و روز سه شنبه نیز به دیدار چارلز پادشاه انگلیس رفت تا به طور رسمی کار خود را آغاز کند.
سوناک که اصالتی هندی تبار دارد به عنوان اولین نخست وزیر غیرسفیدپوست انگلیس شناخته میشود. موضوعی که در حال حاضر بیش از سایر جزئیات در مورد او مورد توجه رسانهها بوده است. پدر و مادر او در دهه 60 میلادی به انگلیس مهاجرت کرده اند و او زاده این کشور است. در دانشگاه آکسفورد فلسفه، سیاست و اقتصاد خوانده و حرکت او به سمت ورود به دنیای سیاست از نمایندگی حزب محافظه کار در انتخابات سال 2015 آغاز شده است. او در دولت تراز می و سپس بوریس جانسون به معاونت وزارتخانه «دولتهای محلی» و معاونت وزارت «دارایی» و سپس تصدی وزارت دارایی رسید.
حضور عجیب یک مهاجر زاده در راس حزب محافظهکار
حزب محافظه کار که به صورت تاریخی میراثدار ویگیسم (حزب ویگ در قرن نوزدهم) در حمایت از منافع خوانوادههای اشرافی زمیندار و ارزشهای سنتی زندگی انگلیسی و حافظ منافع سرمایهداران بوده است، در دوران پس از جنگ جهانی دوم تغییرات ایدئولوژیکی را در پیش گرفت تا بتواند در جامعه ای که طبقه متوسط و کارگران بخش اعظم آن را تشکیل میدهند پایگاه رای خود را گسترش دهد و از این طریق توانسته حتی بخشی طبقه کارگر را در نیز خود جای دهد؛ اگرچه همچنان بخش غالب حامیان حزب در مناطق غیرصنعتی روستایی و حومه، به ویژه در جنوب انگلستان متمرکز هستند. در واقع سوناک در حزبی سر برآورده که زمانی طرفداران آن از «جبهه ملی» شیشههای مغازههای رنگین پوستان را میشکستند و سخنرانی «رودخانههای خون» انوک پاول به آیندهای تاریک برای مهاجران در بریتانیا اشاره میکرد.
ملیگرایی اقتصادی (کاهش همراهی با تجویزهای اقتصادی اتحادیه اروپا) و کنترل روند ورود مهاجران و سیاستهای مالیاتی همراهی با سرمایهداران از جمله مناقشه برانگیزترین سیاستهای حزب محافظه کار در دوران 12 ساله ای بوده (از 2010 تاکنون) که این حزب قدرت را در دست داشته است، که تداوم این سیاستها نهایتاً موجب به رای گذاشتن رفراندوم برگزیت در سال 2016 شد. رأیی که سوناک بارها گفته است که به حمایت از آن افتخار می کند .
در پیش گرفتن این سیاستها توسط حزب محافظهکار بویژه در مورد سختگیری برای ورود مهاجران، بخش زیادی از جامعه مهاجر انگلیس که عمدتاً به عنوان کارگر مشغول به فعالیت هستند را نسبت به سیاستهای این حزب ناخشنود کرده است چنانکه دلیل اصلی استعفای لیز تراس کاهش حمایت عمومی از برنامه اقتصادی دولتاش بود که مالیات بر طبقه سرمایه دار را کم میکرد. طبیعتاً با چنین تاریخچه و زمینه ای از سیاستهای حزب محافظهکار، روی کار آمدن یک مهاجر رنگینپوست در راس این حزب کمتر انتظار میرفت اما بالعکس پیروزی صادق خان به عنوان یک رنگین پوست آسیایی دیگر در انتخابات شهرداری لندن از حزب کارگر چندان تعجبآور نبود.
برای اثبات اینکه تاچه اندازه ممکن است همچنان نژادپرستی در راس هیئت حاکمه نظام سلطنتی انگلیس وجود داشته باشد تنها کافی است به افشاگری مگان مارگل همسر شاهزاده هری (ولیعهد) در مورد نگرانی خانواده سلطنتی از رنگ پوست بچهاش در دوران بارداری اشاره کرد که جنجال بسیاری به راه انداخت. این در حالی است که حزب محافظهکار در عرصه سیاسی انگلیس بیشترین وفاداری را به بقای نظام سلطنتی داشته و این موضوع طبیعتاً رنگین پوستان فقیر و کارگر را کمتر جلب میکند.
در این شرایط به نظر میرسد حزب محافظهکار، که به شدت در بحران به سر میبرد و بسیاری بر این اعتقادند که در صورت برگزاری انتخابات زودهنگام این حزب اکثریت خود در پارلمان را از دست خواهد داد، برای کاستن از بار بحرانهای خود و بویژه جلب حمایت جامعه مهاجر و رنگین پوست، اقدامی غافلگیر کننده و تابوشکن برای نشان دادن میزان بالای دموکراسی در ساختار هرم قدرت حزب را روی پرده نمایش برده است.
اما اساس ماجرا بر خلاف ظاهر آن تغییر چندانی در سیاستهای حزب را نشان نمیدهد. ریشی سوناک اگرچه از جامعه مهاجران و هندی تبار است اما فردی سرمایه دار و از طبقه مرفه محسوب میشود که در دوران بوریس جانسون که نزدیکی دیدگاههایش به سیاستهای راستگرایانه ترامپ مشهور بود، به سمت وزارت دارایی رسید. حتی ثروت سوناک از سوی رسانهها دو برابر ثروت پادشاه انگلیس برآورد شده است.
بنابراین برد سوناک ممکن است یک دستاورد بزرگ برای شخص او باشد اما برای جامعه رنگین پوستان انگلیسی به هیچ وجه. به نوشته گاردین سوناک حامی جدی سیاستهای سختگیرانه مهاجرتی به سبک رواندا است که پریتی پاتل دنبال میکند، سیاستهایی که احتمالاً پدر و مادرش را از آمدن به بریتانیا محروم میکرد.
سوناک پیشتر در یک طرح 10 مادهای در مورد مهاجرت گفته بود که تعداد پناهندگانی را که بریتانیا هر سال میپذیرد محدود میکند، شرایط افرادی که درخواست پناهندگی میدهند را سختتر کرده و کمکهای مالی به کشورهایی که حاضر به بازگرداندن پناهندگان نیستند را متوقف میکند. طرح سوناک برای اسکان مهاجران در کشتی های تفریحی به جای هتل ها برای صرفه جویی در هزینه، از دیگر پیشنهادات ضدمهاجرتی دیگر این مهاجر زاده است. سوناک، مانند بسیاری دیگر از ستارههای نوظهور سیاهپوست و رنگینپوست در حزب محافظهکار، به نظر میرسد از این سندروم رنج میبرد که باید ثابت کند که انگلیس را بیشتر از سفیدپوستان انگلیسی دوست دارد.