الوقت- بلافاصله پس از تصویب قطعنامه پیشنهادی فرانسه در شورای امنیت سازمان ملل كه خواستار به كارگیری تمام ابزارهای لازم برای شكست دادن داعش شده است، روسیه به صورت قابل توجهی عملیاتهای نظامی خود علیه گروه تروریستی داعش در شمال سوریه را تشدید كرد؛ عملیاتهایی كه روی زمین با حضور نیروهای مقاومت به رهبری ایران تكمیل میشود و توانسته است تواناییهای خود را بهعنوان تنها گروه مؤثری كه علیه تروریسم میجنگد اثبات كند.
اواخر روز جمعه به وقت تهران اعضای شورای امنیت سازمان ملل به اتفاقِ آرا به قطعنامه پیشنهادی فرانسه برای مبارزه با داعش در مناطق تحت نفوذ این گروه تروریستی در عراق و سوریه رأی دادند. در قطعنامه مصوب شورای امنیت تلاشهای گسترده برای متوقف ساختن نفوذ تروریستهای خارجی به عراق و سوریه، خشكاندن منابع مالی تروریستها و ممانعت از آن تأكید شده و داعش تهدیدی جهانی و بیسابقه برای صلح و امنیت جهانی قلمداد شده است. این قطعنامه مسئولیت قانونی برای اقدام نظامی علیه داعش را نداده است و هرگز به فصل 7 منشور سازمان ملل مراجعه نخواهد كرد، اما حمایت سیاسی جدی از جنگ علیه داعش در سوریه و عراق خواهد كرد.
لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه نیز با استقبال از تصویب قطعنامه ضدداعش در شورای امنیت گفت: باید تلاشها برای مقابله با داعش دوچندان شود. فابیوس در بیانیهای تأكید كرد: اكنون مهم است كه تمامی كشورها به طور قابل ملاحظهای در جنگ علیه داعش وارد شوند چه از طریق اقدام نظامی، چه از طریق بررسی راهكارهای سیاسی یا مبارزه با حمایتهای مالی از تروریسم. فیلیپ هاموند وزیر امور خارجه انگلیس پس از تصویب قطعنامه پیشنهادی فرانسه درباره مبارزه با گروه تروریستی داعش تأكید كرد، جامعه بینالمللی علاوه بر اقدام نظامی علیه این گروه، باید دسترسی آنها را به منابع نفتی كه منبع درآمد اصلی آنهاست، قطع كند. این مواضع دیپلماتهای غربی در حالی است كه طی چند سال گذشته گزارشهای معتبری از نقش آنها در حمایت از گروههای تروریستی در سوریه و عراق منتشر شده و حتی بعضی مقامات غربی به حمایتهای خود اذعان كردهاند.
موضع روسیه و سوریه
دولت سوریه به صورت ضمنی از این قطعنامه حمایت كرد. بشار جعفری نماینده این كشور در آستانه رأیگیری قطعنامه سازمان ملل گفت: « ما از هركسی كه سرانجام بیدار شده و به باشگاه مبارزه با تروریسم ملحق میشود، استقبال میكنیم.» اما روسیه هم ضمن انتقاد از رویكرد دوگانه غرب در مبارزه با تروریسم از تصویب قطعنامه پیشنهادی فرانسه استقبال كرد. اما ویتالی چوركین، نماینده روسیه در سازمان ملل تأكید كرده است كه این قطعنامه فقط یك «درخواست سیاسی» است و «مبانی حقوقی مقابله دولتها با تروریسم را تغییر نداده است.» وی در ادامه از تلاش برخی كشورهای عضو شورا برای مانعتراشی در مسیر تصویب این قطعنامه در سپتامبر گذشته انتقاد كرد و گفت: این تلاشها نشاندهنده كوتهنظری سیاسی است. این دیپلمات روسیه در عین حال گفت: آمادهایم با همكاری بقیه كشورها به مبارزه با تروریسم به هر نحوی ادامه دهیم. امریكا، انگلیس و فرانسه با قطعنامه پیشنهادی روسیه مخالفت كردهاند. مسكو در قطعنامه پیشنهادی بر لزوم همكاری با دولت مركزی سوریه برای مبارزه با تروریسم تأكید كرده است.
عملیات بیسابقه روسیه
تحلیلگران معتقدند این قطعنامه دستهای روسیه را در سوریه بیشتر باز خواهد گذاشت و همزمان با تصویب این قطعنامه روسیه فعالیتهای نظامی خود در سوریه را به صورت قابل توجهی افزایش داده است. روز گذشته كه پركارترین روز نیروهای ارتش روسیه در سوریه بود آنها با استفاده از جنگندههای سوخو، بمب افكنهای راهبردی توپولف و شلیك موشك از رزمناوها، در عرض 24 ساعت، 826 موضع تروریستها را نابود كردند و صدها شبهنظامی را از پای درآوردند.
«سرگئی شایگو» وزیر دفاع روسیه روز شنبه با اعلام كشته شدن 600 تروریست در تازهترین موج بمبارانهای مواضع تروریستها، اعلام كرد: «هواپیماهای بمب افكن دوربرد توپولف با انجام 9 هزار و 500 كیلومتر پرواز رفت و برگشت، مواضع تروریستها را در 24 ساعت گذشته با دقت كامل بمباران كردند و براساس نتایج به دست آمده و برنامه تنظیم شده، این عملیات تداوم خواهد یافت.» این اولین بار است كه روسها از این هواپیماهای استراتژیك خود در جنگ سوریه استفاده میكنند. همچنین روسیه در جریان عملیات روز جمعه، افزون بر استفاده از صدها بمب و موشك لیزری هدایت شونده در 522 پرواز رزمی، 101 فروند موشك بالدار از دریا و هوا به مواضع تروریستها شلیك كرد. وزیر دفاع روسیه گفت: 10 ناو روسی با شلیك 18 موشك كالیبر، موفق شدند هشت مركز اصلی تروریستها در استان حلب، ادلب و رقه مركز فعالیت گروه داعش را نابود كنند. شایگو افزوده است: مراكز فرماندهی، انبارهای سوخت، شبكههای ارتباطی، مراكز و مسیرهای پشتیبانی، زیرساختهای انتقال نفت، تسلیحات و جنگ افزارهای گروههای تروریستی به ویژه داعش در كانون بمبارانهای روسیه قرار دارد كه سبب شده است، تروریستها در ضعیفترین حالت ممكن تاكنون قرار بگیرند. افزایش حملات روسیه كه با هماهنگی نیروهای مقاومت به رهبری ایران بر روی زمین صورت میگیرد، همزمان با تصویب این قطعنامه نشان میدهد كه مسكو تصمیم گرفته با استفاده از این قطعنامه همچنان ابتكار عمل را دست خود نگه دارد و حتی به كشورهای دیگر این پیام را بدهند كه محور مسكو– تهران اجازه هیچگونه اقدامی علیه دولت سوریه را نخواهند داد. روز گذشته مقامات روسی به همتایان انگلیسی خود تأكید كردند كه هر نوع عملیات نظامی در سوریه باید با مسكو هماهنگ شود. این موضع روسیه پس از آن اتخاذ میشود كه دیوید كامرون پس از تصویب قطعنامه اعلام كرد كه هماكنون انگلیس بر اساس این قطعنامه مواضع داعش در سوریه را هدف قرار دهد.
همزمان با این حملات رئیسجمهور روسیه از لزوم اجرای مرحله بعدی عملیات نظامی در سوریه سخن گفت. به گزارش، ریا نووستی، ولادیمیر پوتین تأكید كرد: «اهداف ما تكمیل شده و این روند به خوبی انجام شده است اما تا به امروز این عملیاتها برای پاكسازی سوریه از شورشیان و تروریستها و محافظت از روسها از حملات تروریستی احتمالی كافی نبوده است.» رئیسجمهوری روسیه در جریان ویدئو كنفرانسی با مقامهای نظامی كشورش افزود: «ما كارهای زیادی داریم و امید دارم كه مرحله آتی نیز در همین سطح بسیار عالی و حرفهای انجام شود و به نتایج مورد انتظار دست یابیم.» پوتین جزئیات بیشتری درباره مرحله آتی نداد. هر چند بعضی تحلیلگران گفتند احتمالاً منظور پوتین شروع عملیات زمینی نیروهای روسی در سوریه است اما مقامات مسكو این احتمال را رد كردند.
محمد بابایی